Με τις «μεταρρυθμίσεις» που εξήγγειλε την Παρασκευή (14/3) στο Μπούντεσταγκ ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ εξέφρασε την απόφασή του να προβεί σε καταπολέμηση όχι της κοινωνικής πληγής της ανεργίας, αλλά των εκατομμυρίων ανέργων. Δήλωσε συγκεκριμένα ότι από το 2004 οι άνεργοι ηλικίας αν των 55 ετών θα εισπράττουν επίδομα ανεργίας μόνο επί 18 μήνες και οι κάτω των 55 ετών μόνο επί 12 μήνες. Πέρα από τα χρονικά αυτά όρια, οι άνεργοι θα υποβάλλονται στην υποχρέωση να εκτελούν εργασίες που θα τους υποδείχνονται. Επιπλέον το λεγόμενο «βοήθημα ανεργίας», που είναι κατώτερο του επιδόματος ανεργίας, θα συμπεριληφθεί σε ενιαίο κονδύλι με το επίδομα «κοινωνικής βοήθειας» και θα ισοφαριστεί με το τελευταίο.

Εξακολουθούν να υπάρχουν οι κρατικές κοινωνικές ασφαλίσεις, αλλά προτείνεται να διευρυνθεί ο τομέας της ιδιωτικής ασφάλισης. Το επίδομα ασθενείας, που καταβαλόταν έως τώρα από τις κοινωνικές ασφαλίσεις προτείνεται να υπαχθεί σε ιδιωτική ασφάλιση. Αυτή η νέα «μεταρρύθμιση» αφορά σε ανθρώπους που βρίσκονται μέσα στην εργασιακή τους δραστηριότητα και αρρωσταίνουν βαριά... «Αυτό το μέτρο το θεωρώ ανήθικο», δήλωσε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας των Συνδικάτων (DGB) Μίχαελ Ζόμερ, ενώ και τα μέτρα για τους ανέργους «είναι απαράδεκτα και θα αμυνθούμε», υπογράμμισε ο ίδιος.

Ο καγκελάριος αιτιολόγησε τις «μεταρρυθμίσεις» με το γεγονός ότι τα «κοινωνικά συστήματα έχουν μείνει από 50ετίας αμετάβλητα στις δομές τους» και γι' αυτό είναι καιρός να «εκσυγχρονιστούν».

Είναι ωστόσο χαρακτηριστικό της... αποδοχής που έτυχαν οι κυβερνητικές εξαγγελίες πως δεν είναι μόνο τα συνδικάτα που τις θεωρούν απαράδεκτες, αλλά και η λεγόμενη «αριστερή πτέρυγα» του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος. Αντίθετα ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γερμανικής Βιομηχανίας, Μίχαελ Ρογκόβσκι, χαρακτήρισε τις περικοπές σαν «μέτρο προς την ορθή κατεύθυνση» και ότι «σημαντικό είναι τώρα τα λόγια να τα ακολουθήσουν αμέσως πράξεις». Εννοείται ότι ο καγκελάριος δεν προβλέπει οποιαδήποτε μέτρα σε οικονομικό επίπεδο, απλώς έκανε άλλη μια φορά έκκληση για την ανάγκη οι βιομήχανοι να δημιουργήσουν θέσεις εκπαίδευσης για τους νέους και θέσεις εργασίας για τους ικανούς για εργασία.

Στα μέτρα που εξήγγειλε ο καγκελάριος είναι και η προσφορά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση της δανειοδότησης με 15 δισεκατομμύρια ευρώ, από τα οποία τα 7 δισ. για επενδύσεις σε έργα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα 8 δισ. για «εξυγίανση των κατοικιών». Τα δάνεια θα παρέχονται με φθηνά επιτόκια. Από το 2004 μεταφέρεται η υποχρέωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για καταβολή επιδόματος κοινωνικής βοήθειας από τους Δήμους και Κοινότητες στο Ομοσπονδιακό Γραφείο Εργασίας. Εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δήλωσαν ότι τα δάνεια δεν πρόκειται να βοηθήσουν τις πόλεις και κοινότητες, γιατί οπωσδήποτε είναι υπερχρεωμένες και είναι ζήτημα αν θα κάνουν χρήση της προσφοράς.

Εκπρόσωποι του ΚΟΔΗΣΟ, που μετέχουν στην τοπική κυβέρνηση του Βερολίνου και του κρατιδίου του Μεκλεμβούργου - Πρόσω Πομερανίας, δήλωσαν ότι θα καταψηφίσουν τα μέτρα για τους ανέργους.

Στο μεταξύ αμφισβητείται ο επίσημος αριθμός των 4,7 εκατομμυρίων ανέργων. Ο Οϊγκεν Σπιτσνάγκελ, του Ινστιτούτου Εργασιακής Αγοράς και Επαγγελματικής Ερευνας (ΙΑΒ), δήλωσε στην «Μπιλντ» της Κυριακής ότι ο πραγματικός αριθμός είναι κατά 2,5 εκατ. υψηλότερος, δηλ. 7,2 εκατομμύρια. Είπε συγκεκριμένα ότι από τον κατάλογο των επίσημων ανέργων διαγράφεται κάποιος μόλις τοποθετηθεί στα μέτρα επιμόρφωσης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι έπαψε να είναι άνεργος. Ο αριθμός των ανέργων αυτής της κατηγορίας ανέρχεται σε 700.000. Επιπλέον υπάρχουν 2 ,5 εκατ. άνεργοι, που προσπαθούν να βρουν μόνοι τους θέση εργασίας, δήλωσε ο Σπιτσνάγκελ.

Αν και αρκετό καιρό πριν την εξαγγελία των «μεταρρυθμίσεων» από τον καγκελάριο Σρέντερ, είναι επίκαιρη η διαπίστωση του πανεπιστημιακού καθηγητή και φιλοσόφου Χανς Χάιντς Χολτς ότι με «μεταρρυθμίσεις» δε θεραπεύεται η κρίση του συστήματος. Ο Γερμανός θεωρητικός είχε τονίσει σε διάλεξή του στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ του Βερολίνου: «Θέλω να εμμείνω στον ορισμό γενική κρίση του καπιταλισμού... γιατί η έννοια γενική κρίση εκφράζει ακριβώς ότι δεν πρόκειται για φαινόμενα κρίσης στο ένα ή το άλλο σημείο του συστήματος, αλλά ότι το σύστημα σαν σύνολο έχει περιέλθει σε κρίση... Αν λοιπόν εκκινήσουμε από τη γνώση ότι οι αιτίες της κρίσης αφορούν την ίδια τη δομή του συστήματος, ότι δηλαδή δεν είναι ελλείψεις μέσα στο σύστημα, που μπορούν να ισοφαριστούν με μεταρρυθμίσεις, όταν λέμε ότι το σύστημα στο σύνολό του είναι σε κρίση... τότε προκύπτει με λογική αναγκαιότητα ότι μια πολιτική μεταρρυθμίσεων μέσα στο σύστημα δεν αίρει την κρίση.

Αυτό είναι... το μεγάλο σημείο διαφωνίας, ανάμεσα, όπως θα 'λεγα στους ορθόδοξους μαρξιστές ή κομματικά μεταξύ των κομμουνιστών, που έτσι το βλέπουν αυτό, και των σοσιαλδημοκρατών, που πάντα το έβλεπαν αλλιώς, που όμως με τη μεταρρυθμιστική πολιτική τους πάντα αποτυγχάνουν. Και όταν σκέφτομαι, ότι ο καγκελάριος ακόμα πριν την προτελευταία εκλογή παρουσιάστηκε με την υπόσχεση να διατηρήσει την ανεργία κάτω από δυόμισι εκατομμύρια, ότι όμως τώρα ξεπεράσαμε τα τέσσερα εκατομμύρια και όταν σκέφτομαι την υπόσχεση που έδωσε προχτές ή πριν από λίγες μέρες ο κύριος υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κλέμεντ (ότι στη διάρκεια αυτού του χρόνου θα φθάσουμε ακριβώς λίγο κάτω από το όριο των τεσσάρων εκατομμυρίων), τότε αυτό είναι ανοιχτή ομολογία ότι όλα τα μεταρρυθμιστικά σχέδια που παρουσίασε η σοσιαλδημοκρατία, δεν έπιασαν τόπο... Εχουμε πάντως μια αύξηση της ανεργίας κατά 60%... Από τη γνώση ότι αυτό το προκαλεί η δομή του συστήματος και ότι καλυτέρευση μπορεί να γίνει μόνο με αλλαγή του συστήματος και όχι μέσα στο σύστημα, προκύπτει ότι: αν δεν άρουμε το σχηματισμό του καπιταλισμού, αναγκαστικά θα οδηγηθούμε στο όριο όπου θα πούμε ότι πρέπει να 'ρθει ένας άλλος κοινωνικός σχηματισμός. Πρέπει να αναπτυχθεί ένας νέος κοινωνικός σχηματισμός».