Ο μικρός Οδυσσέας που γεννήθηκε στην Αλβανία και γι' αυτό είναι Αλβανός, όπως ο Μαχμούντ ελ Μπαχάρ είναι Αραβας, γιατί γεννήθηκε στην Υεμένη και ο Σιρχάν Ραμαχανί είναι Ινδός, γιατί γεννήθηκε στην Ινδία κι εγώ, τέλος πάντων, είμαι Ελληνας, γιατί γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη. Ελα, όμως, που ο Οδυσσέας, έτσι το θέλησε η «νέα τάξη πραγμάτων», ήρθε διωγμένος στην Ελλάδα, έφτασε μέχρι τη Μηχανιώνα κι εκεί γράφτηκε στο σχολείο, όπως θα γινόταν με όλα τα παιδιά, ασχέτως αν είχαν γεννηθεί στην Καλκούτα, στην Υεμένη ή στο Μπαγκλαντές. Και όχι μόνο γράφτηκε ο Οδυσσέας στο σχολείο, αλλά πήρε και τους καλύτερους βαθμούς στην τάξη του και από εκεί άρχισε όλη η τραγική ιστορία. Γιατί, σύμφωνα με τους κανονισμούς, ο καλύτερος μαθητής της τάξης κρατάει και τη σημαία, όταν γίνεται η παρέλαση στις εθνικές γιορτές. Και τότε αποκαλύφθηκε η κακώς εννοούμενη εθνικιστική ευαισθησία των άλλων, που δεν ήτανε οι καλύτεροι ήτανε όμως γονείς, παπάδες, νοσοκόμοι, δημοτικοί σύμβουλοι, εστιάτορες, ψαράδες, δάσκαλοι και τα λοιπά και τα λοιπά ήτανε. Και είπαν όχι. Ο Οδυσσέας, είπανε, δεν μπορεί να σηκώσει τη σημαία, το εθνικό μας, σύμβολο ένας ξένος, και μάλιστα Αλβανός. Γιατί φοβούμαι πως ο αριστούχος, αν ήτανε Αμερικανόπουλο που είχε γεννηθεί στη Βοστόνη, δε θα υπήρχε καμιά αντίρρηση, ίσως μάλιστα για πολλούς αυτό θα σήμαινε και τιμή για το κυανόλευκο εθνικό μας σύμβολο.. Ενώ, λένε οι εθνικώς ευαίσθητοι, αν τη σημαία την κρατήσει ο αριστούχος Οδυσσέας είναι ντροπή.

Ωστε έτσι; Τότε μόνο είναι ντροπή; Οταν το εθνικό μας σύμβολο συμβολίσει την ανάδειξη μιας αριστείας; Οταν στα χέρια ενός Αλβανόπουλου συμβολίσει το οικουμενικό της ελληνικής παιδείας; Οταν στα χέρια ενός Αλβανόπουλου συμβολίσει την ισότιμη αποδοχή του Αλλου, όταν συμβολίσει την αντοχή του εκπαιδευτικού μας πολιτισμού να επαίρεται αλώβητο πάνω από τα αθώα κεφάλια όποια εθνικότητα και αν έχουν αυτά, αρκεί να «μετέχουν της ελληνικής παιδείας», όπως είπε και ο Ισοκράτης πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια, πάνω κάτω; Και αντίθετα είναι τιμή για το εθνικό μας σύμβολο, όταν αυτό περιφέρεται πάνω από ερείπια ιμπεριαλιστικών πολέμων, πάνω από τις πολεμοχαρείς ιαχές της ΝΑΤΟικής αλαζονείας; Είναι τιμή, όταν αυτό επαίρεται πάνω από κλαυθμούς και οιμωγές αμάχων, πάνω από καθημαγμένα προαύλια σχολείων, εκεκαυμέους και ορφανούς μαυροπίνακες, μισοτελειωμένες εκθέσεις ιδεών μαθητών που εγκατέλειψαν πανικόβλητοι τις σχολικές τους αίθουσες;

Τα σύμβολα, σύντροφοί μου αναγνώστες, αναδείχνονται ως διαχρονικές αξίες από τις πράξεις που συνοδεύουν. Η γνωστή «σβάστικα» ήταν θρησκευτικό σύμβολο και συμβόλιζε το φως του ήλιου, όταν έγινε όμως ναζιστικό σήμα συμβόλιζε το σκότος της φυλετικής μοχθηρίας. Ετσι και το δικό μας εθνικό σύμβολο: Στα χέρια ενός αριστούχου θα συμβολίζει την οικουμενικότητα της Ελληνικής Παιδείας, ενώ στον ιστό ενός αφγανικού στρατοπέδου θα συμβολίζει τον ιμπεριαλιστικό σκοταδισμό, την άρνηση του δυτικού πολιτισμού να αναγνωρίσει το δικαίωμα ύπαρξης στον πολιτισμό της Ανατολής. Θα συμβολίζει ακόμα την άρνηση της δυτικής υπεροπλίας να αναγνωρίσει το δικαίωμα των παιδιών της Ανατολής ή, έστω, των κατατρεγμένων Βαλκανίων να αριστεύουν και να αποδείχνουν πως δεν είναι μιας άλλης και, προπαντός, δεύτερης ποιότητας. Το ερώτημα, λοιπόν, που βγαίνει από το πρόβλημα είναι: Τι θέλουμε να συμβολίζει το εθνικό μας σύμβολο τη δύναμη του πνεύματος ή εκείνη των όπλων, την ελευθερία της παγκόσμιας γνώσης ή τη δουλεία της ιμπεριαλιστικής καταπίεσης;