Το χτύπημα του δικαιώματος στη μόνιμη, σταθερή και πλήρη δικαιωμάτων εργασία και η εγκαθίδρυση ενός καθεστώτος χρόνιας πολιτικής και εργασιακής ομηρίας χιλιάδων συμβασιούχων ήταν μερικά από τα «κατορθώματα» της αντεργατικής πολιτικής που εφάρμοσαν όλα τα προηγούμενα χρόνια οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Την ίδια πολιτική συνεχίζει η κυβέρνηση της ΝΔ, όπως φαίνεται και από το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) για τους συμβασιούχους στο δημόσιο τομέα, που χθες δημοσιοποίησε ο υπουργός Εσωτερικών Πρ. Παυλόπουλος. Η οριστική του μορφή θα ολοκληρωθεί μετά και την κρίση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ), ενός ακόμα «κοινωνικοεταιριστικού» θεσμού.

Από την πρώτη ακόμα ανάγνωση του σχεδίου, γίνεται φανερό ότι η κυβέρνηση σε καμία περίπτωση δεν εξασφαλίζει το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή εργασία των συμβασιούχων στο Δημόσιο. Αντίθετα, διαιωνίζει το καθεστώς πολιτικής και εργασιακής ομηρίας, αλλά και δείχνει το δρόμο της ανεργίας σε όσους συμβασιούχους δε θα πληρούν τα κριτήρια από εδώ και πέρα.

Στο άρθρο 2 του ΠΔ επισημαίνεται ότι αυτό δεν αφορά «α) στις σχέσεις επαγγελματικής κατάρτισης και στη σύμβαση ή σχέση μαθητείας, β) στις συμβάσεις ή τις σχέσεις εργασίας που έχουν συναφθεί στο πλαίσιο ενός ειδικού προγράμματος κατάρτισης, ένταξης και επαγγελματικής επανεκπαίδευσης υποστηριζόμενου από τον ΟΑΕΔ γ) στις συμβάσεις προσωρινής απασχόλησης των άρθρων 20 έως 26 του ν. 2956/2001 (ΦΕΚ Α 258)». Μέχρι εδώ το ΠΔ αποκλείει μια σειρά κατηγοριών συμβασιούχων που αν και υποτίθεται ότι συμμετέχουν σε τέτοιου είδους προγράμματα, στην πραγματικότητα είναι εργαζόμενοι και μάλιστα πολύ φθηνοί όπως οι Σχολικοί Φύλακες, οι εργαζόμενοι μέσω των προγραμμάτων STAGE κ.ά. Ακόμα, η παράγραφος γ αποκλείει όσοι απασχολούνται στο Δημόσιο, μέσω δουλεμπορικών εταιριών, που νομιμοποίησε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Στο άρθρο 5, διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορίζονται αυτές που εκτελούνται «μεταξύ του ίδιου εργοδότη και του ίδιου εργαζόμενου, με τους ίδιους ή παρεμφερείς όρους εργασίας και με την ίδια ή παρεμφερή ειδικότητα» και το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ των συμβάσεων δεν είναι μεγαλύτερο των τριών (3) μηνών. Σε αυτό το σημείο αποκλείονται όσοι συμβασιούχοι δουλεύουν στο Δημόσιο, αλλά έχουν εργοδότη ή αντικείμενο εργασίας. Π.χ. σε δήμο της Αττικής προσλήφθηκαν εργαζόμενοι με 8μηνες συμβάσεις για την καθαριότητα. Οταν έληξε η σύμβασή τους ξαναπροσλήφθηκαν με συμβάσεις έργου για άλλη εργασία τυπικά, αλλά στην πραγματικότητα έκαναν την ίδια. Ακόμα, αποκλείονται χιλιάδες συμβασιούχοι που το χρονικό διάστημα μεταξύ των συμβάσεών τους είναι πάνω από τέσσερις μήνες, με βάση το νόμο Πεπονή.

Στο άρθρο 10 ορίζονται οι προϋποθέσεις που πρέπει να έχει ένας συμβασιούχος, για να υπάρχει η δυνατότητα μετατροπής της σύμβασής του σε αορίστου. Οι προϋποθέσεις αυτές είναι: «ύπαρξη ενεργού σύμβασης μετά την 10η Ιουλίου 2002 ως την έναρξη ισχύος του παρόντος διατάγματος» (ή μέχρι και δύο μήνες πριν την έναρξη εφαρμογής του ΠΔ), η συνολική διάρκεια διαδοχικών συμβάσεων ανεξαρτήτως αριθμού να είναι τουλάχιστον 24 μήνες ή τρεις τουλάχιστον ανανεώσεις συμβάσεων πέραν της αρχικής με ελάχιστο χρόνο απασχόλησης 18 μήνες μέσα σε συνολικό χρονικό διάστημα 24 μηνών από την αρχική. Ακόμα το αντικείμενο της σύμβασης «να αφορά σε δραστηριότητες, οι οποίες σχετίζονται ευθέως και αμέσως με το δημόσιο συμφέρον, το οποίο υπηρετεί παγίως και διαρκώς η αντίστοιχη δημόσια υπηρεσία».

Με άλλα λόγια: Το ΠΔ αποκλείει ακόμα όσους συμβασιούχους δούλευαν στο Δημόσιο για πολλά χρόνια, αλλά η σύμβασή τους δεν είναι ενεργός μέχρι και δύο μήνες πριν από αυτό. Παράδειγμα αποτελούν οι περίπου 600 απολυμένοι συμβασιούχοι από το Δήμο Ανω Λιοσίων το καλοκαίρι του 2003. Ενώ ο αόριστος όρος δημόσιο συμφέρον επιτρέπει τις αυθαίρετες κρίσεις των αρμοδίων φορέων. Για τις λεγόμενες «πάγιες και διαρκείς ανάγκες» έχουμε ξαναπεί ότι αυτές ορίζονται με βάση πως το κράτος αποτελεσματικότερα θα μπορεί να εξυπηρετεί με τη σειρά του τις ανάγκες όχι των εργαζόμενων και του λαού, αλλά του μεγάλου κεφαλαίου.

Τέλος, και πάλι στο άρθρο 10 ορίζεται ότι αυτοί που θα κρίνουν ποιοι πληρούν τα κριτήρια αυτά (!) θα είναι τα κατά τόπους Υπηρεσιακά Συμβούλια ή τα Διοικητικά Συμβούλια και τα Δημοτικά ή Κοινοτικά Συμβούλια για τις Δημοτικές Επιχειρήσεις. Η κρίση τους πρέπει να ολοκληρωθεί σε πέντε (5) μήνες από την έναρξη ισχύος του ΠΔ και στη συνέχεια το ΑΣΕΠ θα κάνει την τελική κρίση μέσα σε τρεις (3) μήνες. Δεν πρόκειται για μια διαδικασία καταγραφής όσων πληρούν ή όχι τα κριτήρια, αλλά για μια ακόμα διαδικασία κρίσης, η οποία και με βάση τα ίδια τα κριτήρια θα είναι σε μεγάλο βαθμό αυθαίρετη, συνεχίζοντας τους αποκλεισμούς. Ακόμα πρέπει να σημειώσουμε ότι ειδικά για τους εργαζόμενους στις Δημοτικές Επιχειρήσεις ακόμα και αν η σύμβασή τους γίνει αορίστου αυτό σε καμιά περίπτωση δεν τους εξασφαλίζει μόνιμη και σταθερή εργασία. Τρανταχτά παραδείγματα οι 1.000 και πλέον συμβασιούχοι αορίστου χρόνου που απολύθηκαν σε μια σειρά Δήμους το Δεκέμβρη του 2003. Γεγονός που αποδεικνύει το ορθό της θέσης των ταξικών δυνάμεων για κατάργηση των Δημοτικών Επιχειρήσεων και πέρασμα των εργαζομένων στους Δήμους.

Ο υπουργός επισήμανε ότι όσοι συμβασιούχοι δεν περιλαμβάνονται στο ΠΔ θα ενταχθούν στο σύστημα της μοριοδότησης που ακόμα και αν ενισχυθεί έχει ήδη αποδειχθεί αναποτελεσματικό και ότι δεν εξασφαλίζει τη μόνιμη και σταθερή εργασία. Ακόμα ξεκαθάρισε ότι δεν περιλαμβάνονται τα ΚΕΠ και όσες ΔΕΚΟ είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο. Οσο για αυτούς που θα δουλέψουν από εδώ και πέρα ως συμβασιούχοι στο Δημόσιο, το ΠΔ προβλέπει ότι μόλις συμπληρώσουν 24 μήνες θα πετιούνται στο δρόμο.