Στην πολυαναμενόμενη έκθεσή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας (ΣΑ) του ΟΗΕ για το Κυπριακό ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού, Κόφι Ανάν, εκφράζει προβληματισμό για το αν οι Ελληνοκύπριοι θέλουν τελικά διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Ασκεί κριτική στους Παπαδόπουλο και Ντενκτάς, ενώ ζητά από το ΣΑ απευθείας επαφές με τους Τουρκοκύπριους.

Συγκεκριμένα, ο Ανάν εισηγείται στο όργανο να ξεκινήσει απευθείας επαφές με την τουρκοκυπριακή πλευρά, προτείνοντας ουσιαστικά ένα είδος αναβάθμισης του καθεστώτος της, ώστε να εξέλθει από την «απομόνωση». Δεν αναφέρει συγκεκριμένα μέτρα στήριξής της (οι ΗΠΑ γνωρίζουν τι θέλουν και ήδη προωθούν σχετικά μέτρα), ωστόσο εξόφθαλμα παραβλέπει το γεγονός της εισβολής, της μακρόχρονης κατοχής και της προσφυγιάς, εξισώνοντας τους θύτες με τα θύματα του ιμπεριαλισμού.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ θέτει τον προβληματισμό στους Ελληνοκύπριους εάν πράγματι συνεχίζουν να θέλουν λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, κάτι που «πρέπει να αποδείξουν». Υποκριτικά λίγο-πολύ, δεν παραλείπει να επισημάνει ότι λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων για τα ζητήματα της ασφάλειας και της «πολυπλοκότητας» του σχεδίου. Ομως, μετά προτρέπει την ελληνοκυπριακή πλευρά να ξεκαθαρίσει τι θέλει ενώπιον του ΣΑ.

Σε άλλο σημείο υπενθυμίζει ότι η τουρκική πλευρά δεν αποδέχεται τη διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος, ούτε επαναδιαπραγμάτευση του σχεδίου, υποστηρίζοντας επίσης ότι ούτε ο Τάσσος Παπαδόπουλος θέλει δεύτερο δημοψήφισμα, «εάν προηγουμένως δε γίνουν αλλαγές στο σχέδιο».

Ο Κόφι Ανάν επικρίνει τη στάση και τις επιλογές του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσσου Παπαδόπουλου, τόσο όσον αφορά στη διαδικασία της Λουκέρνης, όσο και στο περιεχόμενο του διαγγέλματός του, τη Μεγάλη Τετάρτη. Μεταξύ άλλων, διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι ο Πρόεδρος της Κύπρου δε διαπραγματεύτηκε, με αποτέλεσμα να μην κερδίσει τα όσα ζήτησε εκ των υστέρων.

Επίσης, κατηγορεί την ελληνοκυπριακή ηγεσία ότι δεν επέτρεψε να υπάρξει πλήρης ενημέρωση του λαού για όλες τις πτυχές του σχεδίου. Αναγκασμένος, φυσικά, από την πραγματικότητα, ασκεί κριτική και στην τουρκική πλευρά, κυρίως για τις διαπραγματεύσεις που είχαν προηγηθεί στη Λευκωσία, αλλά και για τις καθυστερήσεις που σημειώθηκαν σε όλη τη διαδικασία.

Υστερα από όλα αυτά, ο Ανάν δεν παραλείπει να τονίσει ότι σέβεται το αποτέλεσμα και των δυο δημοψηφισμάτων, υπογραμμίζοντας: «Η λύση του Κυπριακού απαιτεί περισσότερα από ένα συνολικό και προσεκτικά ισορροπημένο σχέδιο, χρειάζεται θαρραλέα και αποφασιστική πολιτική ηγεσία από τις δύο πλευρές στο νησί, καθώς και την Ελλάδα και την Τουρκία, ώστε να γίνει διαπραγμάτευση με αποφασιστικότητα και να πειστεί ο κόσμος για την ανάγκη συμβιβασμού».

Τέλος, επαναλαμβάνει ότι το σχέδιό του για συνολική διευθέτηση παραμένει η μόνη προβλεπτή βάση στην οποία οι Κύπριοι μπορούν να πετύχουν λύση, αλλά δεν παραλείπει να επισημάνει ότι «εφόσον τα δημοψηφίσματα της 24ης Απριλίου οδήγησαν σε αδιέξοδο, δε βλέπει οποιαδήποτε βάση για την επανάληψη των καλών του υπηρεσιών, όσο παραμένει αυτό το αδιέξοδο».