Νέο χτύπημα δέχτηκε η αντικομμουνιστική κι αντισοβιετική νομοθεσία της Λετονίας, αυτή τη φορά από την Τατιάνα Ζντανόκ, ηγέτιδα του ρωσόφωνου κόμματος «Για τα δικαιώματα της Λετονίας» και, σύμφωνα με τα ανεπίσημα αποτελέσματα, νέα ευρωβουλευτή του κόμματος.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με απόφασή του δικαιώνει την Τ. Ζντανόκ στην προσφυγή που κατέθεσε εναντίον των αρχών της Λετονίας, επειδή της απαγορεύουν να είναι υποψήφια στις τοπικές και εθνικές εκλογές. Η απαγόρευση στηρίζεται στο νόμο που απαγορεύει σε όσους έμειναν στις γραμμές του ΚΚ Λετονίας και των άλλων «φιλοσοβιετικών οργανώσεων», μετά τις 13/1/1991, να είναι υποψήφιοι και να εκλεγούν στο Κοινοβούλιο και στα Δημοτικά Συμβούλια. Να σημειωθεί ότι εξαίρεση έγινε μόνο για το Ευρωκοινοβούλιο, διατηρώντας όμως «φωτογραφική απαγόρευση» σε βάρος του Α. Ρούμπιξ, Προέδρου του Σοσιαλιστικού Κόμματος Λετονίας.

Η Λετονία στήριξε την υπεράσπισή της στο φιλοναζιστικό ισχυρισμό ότι η χώρα βρισκόταν υπό «σοβιετική κατοχή» την περίοδο 1940-1991 και το ΚΚΛ ήταν «δύναμη κατοχής» της χώρας, γι' αυτό και υπάρχουν αυτές οι απαγορεύσεις σε βάρος όσων προτίμησαν να μείνουν στις γραμμές του. Και αυτό γιατί σε διαφορετική περίπτωση υπάρχουν κίνδυνοι για την εθνική ασφάλεια και την εδαφική ακεραιότητα της Λετονίας. Αυτή η γραμμή της υπεράσπισης φαίνεται από το αποτέλεσμα ότι δεν έπεισε την πλειοψηφία του δικαστηρίου.

Με τη σχετική απόφαση υποχρεώνεται η Λετονία να καταβάλει στην Τ. Ζντανόκ 20.000 ευρώ ως αποζημίωση, για την παραβίαση των άρθρων 3 και 11 της «Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα δικαιώματα του ανθρώπου».

Οπως γράφει η λετονική εφημερίδα «Βέστι Σεβότνια», η απόφαση πάρθηκε με ψήφους 5-2. Υπέρ της καταδίκης της Λετονίας ψήφισαν οι δικαστές από την Ελλάδα, τη Δανία, το Βέλγιο, την Ιταλία και τη Ρωσία. Κατά μόνο οι δικαστές από τη Μάλτα και τη Λετονία.

Αν και το δικαστήριο δεν έχει το δικαίωμα να υποχρεώσει τη Λετονία σε κατάργηση της αντικομμουνιστικής νομοθεσίας της, η απόφασή του δημιουργεί ένα προηγούμενο στο οποίο μπορούν να στηριχτούν χιλιάδες άλλοι άνθρωποι που στερούνται τα στοιχειώδη δικαιώματά τους. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε υπέρογκα έξοδα την κυβέρνηση της χώρας, για την αποζημίωση όσων δικαιώνονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Η ίδια η Τ. Ζντανόκ δήλωσε στην παραπάνω εφημερίδα: «Το κύριο δεν είναι μόνο ότι κέρδισα αυτή τη δίκη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αλλά το ότι τώρα οι αρχές της Λετονίας θα υποχρεωθούν να καταργήσουν όλους τους νόμους που βάζουν περιορισμούς στις εκλογές και πιθανόν να καταργήσουν και τη νομοθεσία που βάζει ανάλογους περιορισμούς για την εργασία στο δημόσιο. Ετσι θα μπορέσουν να αποκατασταθούν τα δικαιώματα χιλιάδων κατοίκων της Λετονίας. Ελπίζω επίσης αυτή η απόφαση να οδηγήσει τις αρχές να σταματήσουν το "κυνήγι των μαγισσών". Φτάνουν οι περιορισμοί με πολιτικά κριτήρια. Σκεφθείτε μονάχα ότι οι αρχές με κατηγορούν για το ότι δεν πρόδωσα τους ψηφοφόρους μου ως βουλευτής του Ανωτάτου Σοβιέτ, που ήμουν το 1990. Κι όμως, εκείνο που πρέπει να εκτιμάται σε μια δημοκρατική κοινωνία είναι το να μην κοροϊδεύεις τους ψηφοφόρους σου και να μην αλλάζεις τις απόψεις σου με την ίδια ευκολία που αλλάζεις τα γάντια σου!».

Την ίδια ώρα οι αρχές της χώρας με δυσκολία συγκρατούν την ψυχραιμία τους, από την ψυχρολουσία της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Προς το παρόν, όπως μεταδίδει το λετονικό πρακτορείο ειδήσεων «ΛΕΤΑ», ζήτησαν από τους δικηγόρους που εκπροσωπούσαν τη Λετονία να παρουσιάσουν έκθεση στην οποία να φαίνεται αν χρησιμοποίησαν σωστά όλα τα επιχειρήματα περί «σοβιετικής κατοχής».

Οπως λέγεται σ' αυτές τις περιπτώσεις: «Μας φτύνουν; Μπα, μάλλον ψιχαλίζει»!