Πρώτα ήρθαν οι φωνές. Δυνατές φωνές. Νικητήριες και εκκωφαντικές. Φώναζε αυτός που περιέγραφε. Φώναζαν αυτοί που άκουγαν την περιγραφή. Φώναζαν αυτοί που βρίσκονταν μέσα στο γήπεδο, κι αυτοί που βρίσκονταν έξω από αυτό. Φώναζαν στις καφετέριες και στα καφενεία, στις πλατείες, στις γειτονιές, στα μπαλκόνια, στη λαϊκή αγορά, στις εκκλησίες. Φώναζαν συνθήματα, ονόματα, στιχάκια, βωμολοχίες, ευχές, κοροϊδίες. Φώναζαν «ζήτω», μπράβο. Ερχόμαστε, τους φάγαμε, είμαστε οι πρώτοι, οι υπέρτατοι, οι θεοί, οι ήρωες. Και δεν ήτανε μόνο οι φωνές. Μαζί μ' αυτές και οι σημαίες, τα χρώματα, οι μάσκες. Μαζί και τα μάτια που γυάλιζαν, που πετούσαν φλόγες, οι χειρονομίες, τα κασκόλ, οι σημαίες οι θριαμβικές, οι αλαζονικές, οι αδιαμφισβήτητες. Οι σημαίες που κρέμονταν από τα μπαλκόνια, τα αυτοκίνητα, από τους ηρωικούς σβέρκους των Ελλήνων, από τις ταμπέλες των κρεοπωλείων, των φαρμακείων, των εστιατορίων. Τα εθνικά σύμβολα που έγιναν ξαφνικά μαντίλια σε χέρια παιδιών, ανίδεων, κάθιδρων μπαλαδόρων. Χαιρετιστήρια λάβαρα σε χέρια αρειμάνιων φιλάθλων, εξαγριωμένων οπαδών, εθνικώς υπερήφανων δημοσιογράφων, συγκινημένων αστυνομικών, δακρυροούντων πολιτικών, αρχιεπισκόπων και ιερέων, γεωργών και κτηνοτρόφων, συγγενών και φίλων, συζύγων και ηθικώς συμπαρισταμένων. Και όλα αυτά μέσα στο πλήθος. Αυτό το πρωτοφανές, το ανεπανάληπτο, το ανερμήνευτο και το ανυπέρβλητο πλήθος. Αυτό το πλήθος το ασυγκράτητο, το επιθετικό και το απείθαρχο. Αυτό το πλήθος, το μεγάλο και το αμέτρητο.

Κι όμως οι γνωστοί αναλυτές και ερμηνευτές των πάντων, οι πρόθυμοι τιμητές των γεγονότων και των δράσεων, των δηλώσεων και των σιωπών, απλώς έμειναν παγιδευμένοι στη δυσλεξία των περιγραφών. Μέρες ολόκληρες οι ίδιες εκφράσεις, τα ίδια επίθετα. Η λέξη «υπερηφάνεια» σε όλες τις πτώσεις, τις κλίσεις και τις εγκλίσεις, τους αριθμούς και τους χρόνους. Και πάνω από όλα η προσπάθεια για να ερμηνευτεί το γεγονός. Να εντοπιστούν οι αιτίες και οι διαδικασίες. Ποιοι είναι οι πρώτοι; Τα άτομα ή η ομάδα; Ο προπονητής ή το φιλότιμο των παικτών; Το αδάμαστο μεσογειακό ταπεραμέντο ή η τευτονική πειθαρχία; Ποιος προκάλεσε, τέλος πάντων, αυτό το νέο και πρωτόγνωρο εθνικό θαύμα; Η άμυνα ή η επίθεση; Οι κεφαλιές του συμπαθούς Χαριστέα ή οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου, που επέστρεψαν, λέει, στο αγαπημένο τους βουνό, για να καθοδηγήσουν τα βήματα, τις κλοτσιές και τις ντρίπλες των σύγχρονων «συναδέλφων» τους; Και φυσικά οι γνωστές διαφωνίες όσον αφορά το τελικό συμπέρασμα. Γιατί πίσω από την περίφημη εθνική ομοψυχία, δεν μπορεί να κρυφτεί το νεοελληνικό ασίγαστο ταπεραμέντο της προσωπικής άποψης για τα πάντα και τους πάντες.

Για τις φωνές και το πλήθος όμως, καμιά ερμηνευτική κουβέντα. Για το εθνικό ξέσπασμα και τις σημαίες, καμιά εξήγηση, καμιά πειστική ερμηνεία. Παντού κυριάρχησε η περιγραφή. Η επανάληψη των ίδιων λέξεων. Η αναφορά στο μέγεθος και την ένταση. Η ηδονή των συνθημάτων και των κυανόλευκων κορυβάντων. Τι κρύβεται πίσω από αυτό το ξέσπασμα όμως; Εντάξει, το σηκώσαμε το «τιμημένο», ή, όπως αλλιώς λέγεται με τους απόκρυφους χαρακτηρισμούς του ποδοσφαιρικού λεξιλογίου. Αγκαλιάσαμε τους νικητές. Παινέψαμε τους σκόρερς. Χειροκροτήσαμε τον «αρχιτέκτονα» του θριάμβου. Ολα αυτά είναι και λογικά και αναμενόμενα. Ετσι γίνεται με κάθε νίκη, και μάλιστα με κάθε απροσδόκητη νίκη. Η συνέχεια όμως εξηγείται τόσο εύκολα; Αυτό το πλήθος όμως, που έχασε τη φωνή του κραυγάζοντας; Ολα αυτά τα κυανόλευκα πρόσωπα; Ολες αυτές οι αναδιπλωμένες σημαίες, βγήκαν στους δρόμους έτσι απλά, για να γιορτάσουν τη νίκη της μπάλας, όσο θαυμαστική και ανέλπιστη κι αν ήταν αυτή; Ολος αυτός ο ποταμός των δακρύων στο Καλλιμάρμαρο της Αθήνας και στο Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης, ήταν απλώς ένας επινίκιος χαιρετισμός προς την προκλητική θεά της μπάλας; Οχι βέβαια. Το ξέσπασμα ενός λαού ήταν. Κάτω από τα χρώματα και τις φωνές, τους χαιρετισμούς και τα λακτίσματα, τα συνθήματα και τις μαντινάδες, κρύβεται η προσμονή. Η προσμονή μιας άλλης Νίκης που δε θα στηρίζεται ούτε στην άμυνα ούτε στην επίθεση, αλλά στην Ανυπακοή!