Μία ακόμη περίοδος εξαιρετικά ενδιαφέρουσα για τη Βενεζουέλα. Και εξαιρετικά κρίσιμη.

Ενδιαφέρουσα αναφορικά με τις ριζικές μεταβολές και μετασχηματισμούς που ήδη πραγματώνει η κυβέρνηση του Ούγο Τσάβες, σε τομείς νευραλγικούς και κρίσιμους, όπως η οικονομία και ειδικότερα η παραγωγή πετρελαίου, στην κατανομή του εισοδήματος, στην αναδιάρθρωση της ιδιοκτησίας της γης. Αλλά και στην Παιδεία με την καμπάνια κατά του αναλφαβητισμού, με τη στήριξη της κουβανικής κυβέρνησης, και στην Υγεία για όλους τους πολίτες, και πάλι με τη στήριξη εκατοντάδων Κουβανών γιατρών, και τα ιατρεία σε κάθε γειτονιά με το πρόγραμμα Barrio Adentro. Ριζικές μεταβολές στο πλαίσιο της μπολιβαριανής επανάστασης, που ήδη, κατά τις τελευταίες δηλώσεις του Προέδρου Ούγο Τσάβες, έχει λάβει και μια νέα μορφή, την καθαρά αντιιμπεριαλιστική. Μεταβολές, μεταρρυθμίσεις, αλλαγές που συντελούνται σε μία κρίσιμη και επικίνδυνη για το λαϊκό κίνημα ιστορική περίοδο για ολόκληρη τη Λατινική Αμερική. Οι προθέσεις της μεγαλύτερης ιμπεριαλιστικής δύναμης και για τη «γειτονιά» της έχουν εκδηλωθεί πολλάκις. Η Κούβα έχει μπει στο στόχαστρο των ΗΠΑ, η Βενεζουέλα ακολουθεί κατά πόδας, η Κολομβία τείνει να εξελιχθεί σε «Ισραήλ της Λατινικής Αμερικής», στη Βολιβία, στο Περού οι λαϊκές εξεγέρσεις διαδέχονται η μία την άλλη, στην Ουρουγουάη όλοι αναμένουν τις εκλογές του φθινοπώρου και τον πιθανό μεγάλο νικητή, το ενιαίο μέτωπο της Αριστεράς Φρέντε Αμπλιο.

Χρονικά λοιπόν η επίσκεψη των ευρωβουλευτών της ομάδας της Ενωτικής Ευρωπαϊκής Αριστεράς είναι όχι μόνο επίκαιρη αλλά και βαρύνουσας σημασίας εξαιτίας του περιεχομένου της, της εκδήλωσης της αλληλεγγύης της προς την κυβέρνηση του Ούγο Τσάβες. Ο Κώστας Αλυσσανδράκης, ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, ως μέλος της αντιπροσωπείας της GUE/NGL κατά την επίσκεψη στη Βενεζουέλα, «ανακρίνεται» από το «Ρ».

-- Λιγότερο από ένας μήνας απομένει για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος υπέρ ή κατά του Προέδρου Ούγο Τσάβες Φρίας. Ποια η κατάσταση που διαμορφώνεται αυτές τις μέρες στη Βενεζουέλα;

-- Στη Βενεζουέλα όλες οι πολιτικές εξελίξεις έχουν σημαδευτεί από μία σειρά επιθέσεων εκ μέρους της ολιγαρχίας και του ιμπεριαλισμού, προσπαθειών αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης Ούγο Τσάβες. Οπως η αποτυχημένη προσπάθεια επιβολής πραξικοπήματος τον Απρίλη του 2002, η μεγάλη εκστρατεία υπονόμευσης και ανατροπής με την αποκαλούμενη απεργία στον πετρελαϊκό τομέα λίγο περισσότερο από ένα χρόνο πριν, η εισβολή Κολομβιανών παραστρατιωτικών για βίαιη ανατροπή. Τώρα οι προσπάθειες έχουν επικεντρωθεί στη συντονισμένη και από ξένα κέντρα προσπάθεια της λεγόμενης αντιπολίτευσης, της «Δημοκρατικής Συνεργασίας» (Coordenadora Democratica)*, για την αποπομπή του Προέδρου από το αξίωμά του με τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, το οποίο θα γίνει στις 15 του Αυγούστου.

Βέβαια, όλες οι δημοσκοπήσεις και η εικόνα που είχαμε κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας δείχνουν ότι ο Πρόεδρος Τσάβες δεν πρόκειται να χάσει κατά το δημοψήφισμα. Θα ήταν όμως καλό να τονίσουμε ότι κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας δεν υπήρξαν προεκλογικές συγκεντρώσεις. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το κλίμα δεν ήταν έντονα προεκλογικό. Παρ' όλα αυτά, στο επίπεδο προπαγάνδας, δηλαδή στο οπτικό υλικό, με τις αφίσες και τα πανό, ήταν κατά 80% υπέρ του ΟΧΙ, δηλαδή υπέρ της παραμονής του Ούγο Τσάβες στο προεδρικό αξίωμα.

Να τονίσουμε ότι η δική μας επίσκεψη στη Βενεζουέλα είχε στόχο να καταδείξουμε την αλληλεγγύη μας προς την κυβέρνηση Τσάβες, γιατί πρωτίστως αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η διεθνής αλληλεγγύη προς τη Βενεζουέλα, αφού οι προσπάθειες της αντιπολίτευσης και κυρίως του αμερικανικού ιμπεριαλισμού δεν είναι τίποτα περισσότερο από προσπάθειες δημιουργίας συνθηκών αναταραχής και συνάμα προετοιμασίας για ανατροπή. Και δεν πρόκειται να σταματήσουν. Ο λαός της Βενεζουέλας χρειάζεται τη συμπαράστασή μας.

-- Εντούτοις, κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει το γεγονός ότι ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μία σαφή υπεροχή του ΟΧΙ ο Πρόεδρος Τσάβες δήλωσε ότι θα είναι ξανά υποψήφιος σε περίπτωση που χάσει στο δημοψήφισμα.

-- Δε θα μπορούσα να σας απαντήσω αναφορικά με τις δηλώσεις του Προέδρου Τσάβες εάν θα είναι ξανά υποψήφιος σε περίπτωση που χάσει κατά το δημοψήφισμα. Εκείνο που μπορώ να πω είναι ότι αυτό που εμείς, ως Ευρωομάδα, είδαμε είναι ότι ο λαός της Βενεζουέλας στηρίζει την κυβέρνηση Τσάβες και αυτό θα καταγραφεί κατά το δημοψήφισμα. Υπάρχει μία άλλη αίσθηση που επικρατεί ανάμεσα στο λαό. Αισιόδοξη για το μέλλον, πιο σίγουρη. Νιώθει, βιώνει ότι οι ριζικές αλλαγές που συντελούνται οδηγούν σε ένα καλύτερο μέλλον. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι στο πλευρό του Τσάβες είναι η συντριπτική πλειοψηφία των φτωχών και περιθωριοποιημένων, που όμως είναι το 80% του λαού.

Είναι αυτό το ποσοστό που κυρίως έχει δει τα αποτελέσματα όλων των μέτρων που έχει λάβει η κυβέρνηση. Μέτρα όπως η χρησιμοποίηση των εσόδων από το πετρέλαιο για τη χρηματοδότηση όλων των κοινωνικών προγραμμάτων. Επισκεφτήκαμε μία φτωχογειτονιά του Καράκας, το Καρικουάο. Βέβαια, τα σπίτια εξακολουθούν να είναι πλινθόκτιστα, όπως ήταν και πριν, με μία διαφορά όμως: Στους περισσότερους έχουν δοθεί τίτλοι ιδιοκτησίας. Συνολικά έχουν δοθεί 120.000 τίτλοι ιδιοκτησίας, ως μέρος του πολύ σημαντικού προγράμματος αναδιανομής της γης που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια στη Βενεζουέλα.

Στην ίδια γειτονιά επισκεφτήκαμε και το ιατρείο που λειτουργεί στο πλαίσιο του προγράμματος «Mision Barrio Adentro». Του προγράμματος λαϊκής Υγείας, όπου με τη συνδρομή και την αλληλεγγύη χιλιάδων γιατρών, και Κουβανών, κάθε γειτονιά έχει το δικό της γιατρό, ακόμη και το πιο απομακρυσμένο χωριό. Ηταν ένα δίπατο κτίριο όπου στο ισόγειό του ήταν το ιατρείο και στον πάνω όροφο το σπίτι όπου διέμενε ο γιατρός, ούτως ώστε 24 ώρες το 24ωρο να είναι διαθέσιμος εάν τον χρειαστεί κάποιος άνθρωπος που ασθενεί. Παράλληλα, τα προγράμματα Παιδείας και κατά του αναλφαβητισμού έχουν δώσει ήδη τα πρώτα τους αποτελέσματα... Γι' αυτό τονίζω και πάλι ότι πρώτιστο καθήκον όλων μας είναι η αλληλεγγύη και η συμπαράστασή μας στο λαό της Βενεζουέλας.

-- Μήπως όμως ισχύουν κάποιες εκτιμήσεις που εκπορεύονται από την Ουάσιγκτον ότι σε περίπτωση «που καταφύγουν σε δημοψήφισμα δεν πρόκειται να χάσουν», εννοώντας την αντιπολίτευση; Και η πρόσφατη χαμένη εκλογική μάχη, ή, καλύτερα, η νοθεία(;) στο Ελ Σαλβαδόρ είναι ίσως μία ένδειξη. Και οι πιέσεις που υπήρξαν κατά τη διάρκεια της συλλογής των υπογραφών στη Βενεζουέλα δεν είναι η καλύτερη «παρακαταθήκη».

-- Είναι γεγονός ότι κατά τη συνάντησή μας με την Εθνική Εκλογική Επιτροπή, παρότι ουδείς μάς δήλωσε ευθαρσώς ότι υπήρξαν έντονες πιέσεις και παρεμβάσεις εκ μέρους του Κέντρου Τζίμι Κάρτερ και του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, όσον αφορά στην επιβεβαίωση των υπογραφών που συλλέχτηκαν για τη διενέργεια του πραξικοπήματος, άφησαν αιχμές.

Το κυριότερο που η κυβέρνηση Τσάβες έχει λάβει υπόψη της είναι η πρόκληση και η δημιουργία κλίματος άμα τη ανακοινώσει του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος. Δηλαδή, ο κίνδυνος να βγει η αντιπολίτευση και να ανακοινώσει δικά της αποτελέσματα δεδομένου ότι έχει και την απόλυτη κυριαρχία στα ιδιωτικά ΜΜΕ.

Το μέτρο που έχει λάβει είναι το διπλό σύστημα ψηφοφορίας, που θα πρέπει να σημειώσουμε ότι βάσει των όσων γνωρίζω είναι από τα πιο σύγχρονα και προηγμένα που έχω δει. Δηλαδή, θα υπάρχει κάλπη όπου ο ψηφοφόρος θα ψηφίζει με τον παραδοσιακό τρόπο ενώ την ίδια στιγμή με το σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, όπου θα γίνεται και με αποτυπώματα - ένα είδος βιομετρικού ελέγχου - θα καταγράφεται ταυτόχρονα και η ψήφος στο ηλεκτρονικό εκλογικό σύστημα.

Ενα ακόμη πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση είναι η εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους των φτωχών και περιθωριοποιημένων. Είναι σημαντικό πρόβλημα καθώς τα περισσότερα εκλογικά τμήματα βρίσκονται μέχρι στιγμής στις πλούσιες και αστικές περιοχές. Είναι μία μάχη που έδωσε το Κομάντο Μαϊσάντα, που είχε ως κύρια αποστολή την ενημέρωση και την εγγραφή όλων αυτών των ανθρώπων που δεν είχαν ψηφίσει μέχρι σήμερα και που στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι υπέρ της κυβέρνησης Τσάβες.

***

* Ενα συνονθύλευμα πολιτικών οργανώσεων με ηγεσίες διαφοροποιούμενες ριζικά, περιλαμβάνοντας από ακροδεξιές δυνάμεις που ηττήθηκαν από την μπολιβαριανή επανάσταση, μέχρι γελοίες ακροαριστερές ομάδες και οργανώσεις ανίκανες να κατανοήσουν τις ιδιαιτερότητες της κατάστασης της Βενεζουέλας, η οποία προέκυψε από την κοινωνική και στρατιωτική εξέγερση υπό τον Ούγο Τσάβες το 1992 και σχηματοποιήθηκε κατά τις εκλογές του 1998.