Φίλοι του ΚΚΕ,

Ο αγώνας για την κοινωνική απελευθέρωση και τον κομμουνισμό είναι αναμφιβόλως δίκαιος, αλλά όχι δικαιωμένος (εφόσον δεν πραγματώθηκε ο σκοπός του). Στους αιώνες του παρελθόντος χρόνου, τα υποκείμενα του απελευθερωτικού προτάγματος διατύπωσαν και υλοποίησαν διαφορετικές θεωρήσεις, σχετικά με τα μέσα και τις μορφές που θα οδηγήσουν στους επιδιωκόμενους σκοπούς και περιεχόμενα. Το ιδεολογικό εργαλείο που ενέπνευσε τη σημαντικότερη απόπειρα της ανθρωπότητας προς το βασίλειο της ελευθερίας ήταν ο μαρξισμός και ο εμβολιασμός που δέχτηκε από τον Λένιν και τους μπολσεβίκους. Η συγκεκριμένη προσπάθεια όμως έμεινε ανολοκλήρωτη. Τι έφταιξε και τι εμπόδισε την αποβίβαση του μεγάλου τρένου της ρωσικής επανάστασης σε όλους τους σταθμούς; Το ερώτημα πλανάται και στοιχειώνει ως φάντασμα τις αναζητήσεις μας. Θα απαντηθεί μόνο όταν η δεύτερη καθολική έφοδος στους ουρανούς επιτύχει. Η ΕΣΣΔ στηρίχτηκε στη δικτατορία του προλεταριάτου ως μορφή κρατικής εξουσίας για τη μετάβαση στο σοσιαλισμό. Το πρώτο εργατικό κράτος στην παγκόσμια ιστορία οικοδομήθηκε ασκώντας βία (ή μάλλον αντιβία) πάνω στους ευνοούμενους του τσαρικού καθεστώτος. Χρησιμοποίησε δηλαδή τον κρατικό μηχανισμό (το αναγκαίο κακό) ενάντια στην τάξη που τον διαμόρφωσε ως τέτοιο. Ομως ο έλεγχος του κράτους, μέσω της κυριαρχίας του προλεταριάτου, δεν οδήγησε στην απονέκρωση του κρατικού μηχανισμού (προϋπόθεση για τη δημιουργία της αταξικής κοινωνίας). Πεδίον προβληματισμού λαμπρό!

Υπάρχει η εκτίμηση από αρκετά μέλη και στελέχη του ΚΚΕ ότι η δικτατορία του προλεταριάτου είναι εκείνη η μορφή εξουσίας που οδηγεί νομοτελειακά στο σοσιαλισμό (σύμφωνα και με τη λενινιστική θέση). Αν γίνει δεκτή αυτή η παραδοχή ως θέση του ΚΚΕ (όπως συνέβη και στο προηγούμενο Συνέδριο), νομίζω ότι θα έπρεπε να διευκρινιστεί και να αναλυθεί η σημερινή αντίληψη του ΚΚΕ περί δικτατορίας του προλεταριάτου. Ως εκ τούτου, συγκεκριμένες απαντήσεις σε ερωτήματα, όπως τα παρακάτω, ίσως θα βοηθούσαν:

Το προλεταριάτο έχει ηγεμονικό ρόλο στη συμμαχία με τα άλλα λαϊκά στρώματα;

Η εκτελεστική και η νομοθετική εξουσία παύουν να είναι διαχωρισμένες και ασκούνται από τα ίδια όργανα της εργατικής εξουσίας; Ποιες τομές γίνονται στη δικαστική σφαίρα της εξουσίας;

Υπάρχει σημειολογικό πρόβλημα με τον όρο «δικτατορία του προλεταριάτου»; Μπορεί να εμπνεύσει τους προλετάριους;

Ποιες σχέσεις θα συνδέουν το κέντρο με την περιφέρεια; Θα ενισχυθούν οι εξουσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης;

Θα διατηρηθούν κάποιοι θεσμοί του αστικού κράτους ή θα διαλυθούν πλήρως; Ποιοι θα είναι αυτοί οι θεσμοί;

Μέσα από ποια διαδικασία θα επέλθει η απονέκρωση του κράτους;

Σίγουρα τα ζητήματα που θίγονται απαιτούν εμπνευσμένες και μη σχηματικές λύσεις. Ισως θα μπορούσαν να προταθούν ορισμένες ιδέες σε μία ξεχωριστή έκδοση των Θέσεων του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό του μέλλοντός μας!

Με ευχές για ένα γόνιμο συνέδριο

Κυριάκος Τσιτλακίδης