Διαρκώς αυξανόμενο είναι το ποσοστό των σπουδαστών των ΤΕΙ που εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές τους και στο ΤΕΙ Αθήνας υπολογίζεται ότι φτάνει το 60%. Πρόκειται μάλιστα για νέους που εργάζονται με πολύ δυσμενείς όρους, με ημιαπασχόληση, ανασφάλιστοι, σε δουλιές άσχετες με το αντικείμενο των σπουδών τους. Αυτός ήταν ένας από τους λόγους που η Οργάνωση ΤΕΙ Λεκανοπεδίου της ΚΝΕ αφιέρωσε τη δεύτερη μέρα των φεστιβαλικών της εκδηλώσεων, το περασμένο Σάββατο, στους νέους εργαζόμενους, τα πρώτα θύματα εκμετάλλευσης στην Ελλάδα και στην ΕΕ.

Η πρώτη αιτία που σπρώχνει τους σπουδαστές στην παραγωγή, πριν ακόμα πάρουν το πτυχίο τους, είναι τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι ή οι οικογένειές τους. Υποχρεώνονται να βάζουν το χέρι στην τσέπη για φωτοτυπίες, σημειώσεις και άλλα υλικά και έτσι το κόστος φοίτησης στα ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά υπολογίζεται γύρω στα 50-60 ευρώ το μήνα. Αν σ' αυτά προστεθούν τα έξοδα διαβίωσης για τους σπουδαστές που έρχονται από άλλη πόλη (και όχι μόνο) και τα τεράστια έξοδα των οικογενειών μέχρι να περάσουν τα παιδιά τους σε μια σχολή, γίνεται εύκολα κατανοητό πως κάποια στιγμή το «ζωνάρι» δεν έχει να σφίξει τίποτε άλλο παρά κόκαλα... και οι σπουδαστές αναγκάζονται να βγουν στην παραγωγή.

Στο Φεστιβάλ των ΤΕΙ συναντήσαμε δυο νέους εργαζόμενους σπουδαστές και μιλήσαμε γι' αυτά τα προβλήματα. Ο Νίκος είναι στο 4ο έτος στην Ηλεκτρολογία του ΤΕΙ Αθήνας και ξεκίνησε να δουλεύει πριν δυο χρόνια, αρχικά σε οικοδομή πάνω στο αντικείμενό του και σήμερα είναι φύλακας σε εργοστάσιο, με μειωμένο ωράριο. Οπως μας λέει, από την πρώτη του εργασιακή εμπειρία, συνειδητοποίησε πόσο αποσπασματικές είναι οι γνώσεις που τους προσφέρουν στη σχολή και πόσο παρωχημένες τις καθιστά κάθε αλλαγή της τεχνολογίας. «Δε γινόμαστε επιστήμονες ικανοί να παρακολουθούμε από μόνοι μας τις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις στο αντικείμενό μας», λέει.

Παίρνουν όμως μαθήματα ζωής: «Αυτά που έλεγε η ΕΕ για κατάργηση των υπερωριών και άλλα χτυπήματα κατά καιρούς στις εργασιακές σχέσεις, τα είχα ζήσει στη δουλιά και ήταν πολύ πιο εύκολο να μιλήσω γι' αυτά στους συμφοιτητές μου». Στην κουβέντα μπαίνει κι ο Γιάννης, είναι στο πτυχίο της Μηχανολογίας του ΤΕΙ Πειραιά και ξεκίνησε να δουλεύει από το 3ο έτος, μοιράζοντας φυλλάδια. «Οι περισσότεροι σπουδαστές δουλεύουν ως διανομείς (delivery) ή μοιράζουν φυλλάδια. Ο εργοδότης σε φωνάζει όποτε σε χρειάζεται, δεν κολλάει ένσημα και σε σχέση με τη δουλιά τα λεφτά είναι πολύ λίγα», μας λέει, εξηγώντας ότι αν και δουλεύει χρειάζεται ακόμα να του στέλνουν χρήματα οι γονείς του για να πληρώνει το νοίκι, αφού είναι από επαρχία. Οι θέσεις στις φοιτητικές εστίες είναι ελάχιστες και όπως μας λέει χαρακτηριστικά «για να πας στην εστία πρέπει να μην έχεις στον ήλιο μοίρα»...

Οσο όμως κι αν η δουλιά αποτελεί «μεγάλο σχολείο», οι σπουδαστές θα έπρεπε να είναι απερίσπαστοι στις σπουδές τους. «Δε συνδυάζεται η δουλιά με τη σχολή», λέει ο Νίκος κι εξηγεί ότι είναι πολύ εύκολο να μείνεις πίσω στα μαθήματα. Πολλοί συμφοιτητές του έφτασαν στο σημείο να παρατήσουν τις σπουδές, μη μπορώντας να αναπληρώσουν το χρόνο που έχαναν δουλεύοντας. Από τον κόπο για να περάσουν σε μια σχολή, τα μεγάλα όνειρα στην αρχή και την απογοήτευση στη συνέχεια, δεν είναι δύσκολο να πέσουν στη λογική της παραίτησης. Ομως αυτά τα προβλήματα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν παρά μόνο με τον αγώνα, με την ανυπόταχτη στάση ζωής, με το σθένος των παιδιών σαν τον Γιάννη, που μας είπε: «Για το πτυχίο μένει ένα πείσμα: δε θα τους το χαρίσω! Θα κάνω και ένα και δυο χρόνια παραπάνω... αλλά θα το πάρω»!