Μέσα σε μια εφταετία διπλασιάστηκαν οι νομοί της Ελλάδας, όπου καταγράφτηκε ο μεγαλύτερος αριθμός ατόμων που κατηγορήθηκαν από την αστυνομία για χρήση και μεταπώληση ουσιών. Είναι οι περιοχές εκείνες, που - κατά βάση - βρίσκονται στο επίκεντρο της διακίνησης και, ταυτόχρονα, παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη σχολική αποτυχία ανάμεσα στους μαθητές.

Τα παραπάνω αποτελούν μερικές από τις διαπιστώσεις μιας πολυεπίπεδης έρευνας του ψυχολόγου Ηλία Μιχαλαρέα και παρουσιάζει σήμερα ο «Ρ». Η έρευνα έχει τίτλο «Γεωγραφία των ναρκωτικών στην Ελλάδα» και ο «Ρ» περιορίζεται μόνο σε ορισμένες πλευρές, που δείχνουν την έκταση του προβλήματος, κάποιους συσχετισμούς της χρήσης με τη σχολική αποτυχία και τα βασικά συμπεράσματα του ερευνητή.

Οπως σημειώνεται, αυξάνονται οι κατηγορίες για χρήση ναρκωτικών ουσιών, τόσο στο επίπεδο του αριθμού των κατηγορηθέντων ατόμων, όσο και στο επίπεδο των νομών της χώρας. Πράγματι, το 1997 είχαμε 25 νομούς, όπου οι κατηγορίες ατόμων για χρήση δεν ξεπερνούσαν τις 60. Κατά τα έτη 1998, 1999, 2000, 2004, οι νομοί όπου οι κατηγορίες ατόμων για χρήση δεν ξεπερνούσαν τις 60 μειώθηκαν σε 20, 20, 12 και 12, αντίστοιχα. Αντίθετα, κατά τα ίδια έτη (1997-2000), οι νομοί όπου ο αριθμός των κατηγορηθέντων ατόμων ξεπερνάει τους 121 αυξάνονται σε 10, 14, 15, 22, αντίστοιχα.

Φαίνεται, δηλαδή, καθαρά ότι υπάρχει διπλασιασμός των περιοχών όπου υπάρχει μεγάλη αύξηση όσων κατηγορήθηκαν για χρήση και μεταπώληση όλων των ναρκωτικών ουσιών.

Το έτος 2004 παρατηρούμε υψηλά ποσοστά κατηγορηθέντων ατόμων στους ίδιους νομούς όπου παρατηρήθηκαν υψηλά ποσοστά και τα προηγούμενα έτη (Αττική, Θεσσαλονίκη, Αιτωλοακαρνανία, Αχαΐα, Ηράκλειο, Λάρισα, κλπ.).

Τα κατηγορηθέντα άτομα από την αστυνομία για χρήση και μεταπώληση ναρκωτικών ουσιών αυξάνονται το 1998 κατά 13% σε σχέση με το 1997. Το 2000, η αύξηση αυτή αγγίζει το 16% σε σχέση με το 1999. Αυτή η αύξηση αγγίζει το 2002 το 341% σε σχέση με το 1991.

Το 2002, περισσότεροι από 14.000 Ελληνες κατηγορήθηκαν για χρήση ναρκωτικών ουσιών. Οι 1.289 κατηγορηθέντες ξένοι αντιπροσωπεύουν το 8,2% του συνόλου των κατηγορηθέντων ατόμων.

Αυτός ο σημαντικός αριθμός των ξένων, που κατηγορήθηκαν για χρήση ναρκωτικών και ο οποίος αυξάνεται συνεχώς από το 1991, εξηγείται ίσως από τη δυσκολία που έχουν αυτοί οι πληθυσμοί να προσαρμοστούν στην ελληνική κοινωνία. Αυτή η δυσκολία προστίθεται επίσης στα προβλήματα της ανεργίας και, γενικά, του κοινωνικού αποκλεισμού.

Ο μεγαλύτερος αριθμός κατηγορηθέντων ατόμων το 2000 συγκεντρώνεται σε 6 νομούς της χώρας και οι οποίοι συγκεντρώνουν επίσης περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου. Πράγματι, παρόλο που το σύνολο των κατηγορηθέντων ατόμων αγγίζει για όλη τη χώρα τον αριθμό των 12.245, οι νομοί Αττικής, Θεσσαλονίκης, Μαγνησίας, Αχαΐας και Δωδεκανήσου συγκεντρώνουν 7.986 κατηγορηθέντα άτομα. Ανάλογα είναι τα αποτελέσματα για το 2004. Συγκεκριμένα, σε συνολικό αριθμό 12.553 κατηγορηθέντων ατόμων, τα 7.878 άτομα συγκεντρώνονται στους νομούς Αττικής, Θεσσαλονίκης, Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας, Βοιωτίας, Λάρισας, Πέλλας και Μαγνησίας.

Ο νομός Αττικής με 4.830, 5.175, 4.243, 4.699 και 4.179 κατηγορηθέντα άτομα κατά τα έτη 1997, 1998, 1999, 2000 και 2004, αντίστοιχα, καταλαμβάνει την πρώτη θέση. Ακολουθείται από τους νομούς Θεσσαλονίκης, Δωδεκανήσου, Λάρισας, Αχαΐας και Μαγνησίας. Αυτοί οι νομοί έχουν επίσης και υψηλά ποσοστά αστικού πληθυσμού. Το φαινόμενο των ναρκωτικών προσβάλλει επίσης την περιοχή των συνόρων (Δωδεκάνησα, Σέρρες, κλπ.) και τις παράκτιες περιοχές. Διαφαίνεται, επίσης, πως η χρήση ναρκωτικών ουσιών είναι αδιαχώριστη από το λαθρεμπόριο που πλήττει επίσης και τα μεγάλα λιμάνια της χώρας (Πάτρα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Βόλος, Χανιά, Ηράκλειο, κλπ.). Αυτές οι περιοχές είναι γενικά περιοχές μεγάλης συγκέντρωσης πληθυσμών. Είναι επίσης σημαντικοί πόλοι οικονομικής ανάπτυξης και διαθέτουν έναν ή περισσότερους αστικούς πόλους. Στα πλαίσια μιας γενικής προσέγγισης, φαίνεται πως η τοξικομανία είναι, μεταξύ άλλων, και ένα αστικό φαινόμενο, που πρέπει να συσχετιστεί με την ανάπτυξη, αλλά και με την κρίση (οικονομική, κλπ.) των μεγάλων πόλεων. Η χαρτογράφηση των ευαίσθητων ζωνών που πλήττονται από τα ναρκωτικά προστίθεται πάνω στις περιοχές που παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας της χώρας.