Οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ τα τελευταία χρόνια έχουν αναλωθεί σε μία ακατάσχετη προπαγάνδα για την καθιέρωση της εκτέλεσης των δημοσίων έργων με τη μέθοδο των «συμβάσεων παραχώρησης». Μια μέθοδος που, όπως αποδείχτηκε περίτρανα με τις ληστρικές συμβάσεις που εφαρμόστηκαν ήδη (Αεροδρόμιο Σπάτων, Ρίο--Αντίρριο και Αττική Οδός), ο λαός αναγκάζεται να πληρώνει πολλαπλά - μία φορά για την κατασκευή τους και συνεχώς για τη λειτουργία τους με πανάκριβα διόδια και τέλη - προκειμένου να εξασφαλιστούν τα συνεχή και υπέρογκα κέρδη του κεφαλαίου.

Τώρα, με το νόμο για τις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), που ετοίμαζε το ΠΑΣΟΚ και ψήφισε τελικά η ΝΔ, ο τρόπος αυτός τείνει να παγιωθεί και στα μικρότερα δημόσια έργα. Αν βέβαια συμβεί αυτό, τότε η αναγκαιότητα των δημοσίων έργων θα καθορίζεται αποκλειστικά και μόνο από τις ανάγκες του κεφαλαίου και την κερδοφορία του.

Το πώς τα εννοούν και πάνε να τα εφαρμόσουν όλα αυτά κυβέρνηση και μεγαλοκατασκευαστές, μπορεί να το καταλάβει κανείς αν ρίξει μια ματιά στην πρόταση του προέδρου της κοινοπραξίας «Αττική Οδός», Δ. Κούτρα, όπως διατυπώθηκε στο πρόσφατο συνέδριο του «Εκόνομιστ».

Ποια είναι η πρόταση αυτή; Θεωρούμε, λέει, αναγκαία τη συμπλήρωση της Αττικής Οδού με: 1. Τη σύνδεσή της με το Λιμάνι Ραφήνας. 2. Τη σύνδεσή της με τη Λ. Ποσειδώνος, μέσω της Σήραγγας του Υμηττού και του κόμβου Σπάτων. 3. Την επέκτασή της μέχρι τη Λ. Βουλιαγμένης. 4. Την επέκτασή της μέχρι το Λιμάνι Λαυρίου και 5. Την επέκταση της Λ. Κύμης μέχρι την Εθνική Οδό. Πώς θα γίνουν όλα αυτά; «Πρότασή μας είναι - λέει η "Αττική Οδός" - πως όλα τα έργα μπορούν να χρηματοδοτηθούν εξ ολοκλήρου από μας και η αποπληρωμή της επένδυσης μπορεί να επιτευχθεί με παράταση του χρόνου της υπάρχουσας παραχώρησης από 5 έως 8 χρόνια, ανάλογα με την επιλογή των επεκτάσεων, αλλά και με τη διατήρηση του Ανώτατου Ορίου του Διοδίου, σύμφωνα με την υπάρχουσα σύμβαση», δηλαδή αυτό να αυξηθεί στα 3 ευρώ από τα 2,5 που είναι σήμερα.

Πολλά δημοσιεύματα έσπευσαν να μιλήσουν για «γαλαντομία» ή ακόμη και για ...«προσφορά» των μεγαλοεργολάβων της «Αττικής Οδού». Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Ασφαλώς και όχι.

Κατ' αρχάς πρέπει να πούμε ότι η υπάρχουσα σύμβαση - που λήγει το 2022 - έχει χαρακτηριστεί ακόμη και από εισαγγελικό πόρισμα «λεόντεια», ωστόσο μπήκε στο αρχείο επειδή είχε «νομιμοποιηθεί» από τη Βουλή. Πάντως, το πόρισμα αυτό κάλεσε την κυβέρνηση να επαναδιαπραγματευτεί το χρόνο εκμετάλλευσης από την κοινοπραξία, καθώς τα έσοδα ήταν μεγαλύτερα. Ακριβώς υπό το φόβο μιας τέτοιας επαναδιαπραγμάτευσης η κοινοπραξία, επικαλούμενη την αυξημένη κίνηση (270.000 οχήματα τη μέρα, αντί 200.000 που υπολογιζόταν ότι θα είχε), κράτησε την τιμή διοδίου στα 2,50 ευρώ και δεν την πήγε στα 3 που είναι το Ανώτατο Οριο, κάνοντας μάλιστα εκπτώσεις και προσφορές...

Αν, όμως, η τιμή πάει στα 3 ευρώ και ο χρόνος παραχώρησης επιμηκυνθεί στο 2030, τότε τα έργα δεν τα χρηματοδοτεί εξ ολοκλήρου η κοινοπραξία, αλλά οι οδηγοί. Συγκεκριμένα, από την αύξηση αυτή κατά 0,50 ευρώ για κάθε όχημα και για 25 χρόνια θα έχει ένα πρόσθετο έσοδο 1.231.875.000 ευρώ (ή 420 δισ. δρχ.). Τόσο περίπου υπολογίζεται και το κόστος των επεκτάσεων. Και βέβαια ο λαός, μέσω του κρατικού προϋπολογισμού, θα πληρώσει τις αναγκαίες πανάκριβες απαλλοτριώσεις (αρκεί να σημειώσουμε ότι για την υπάρχουσα Αττική Οδό το κόστος τους ξεπέρασε τα 320 δισ. δρχ.), αλλά και το κόστος των παράλληλων έργων που θα απαιτηθούν (στο υπάρχον έργο μόνο το κόστος των αντιπλημμυρικών έφτασε τα 400 εκατ. ευρώ).

Πρόκειται, λοιπόν, για «τζάμπα αυτοχρηματοδότηση», αφού όλα τα κατασκευαστικά έξοδα θα τα πληρώσει ο λαός, ενώ οι εργολάβοι θα κερδίσουν πολλαπλά: Κανείς δε θα μιλάει πια για επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης η οποία θα παραταθεί μέχρι το 2030. Τα έσοδα θα είναι αυξημένα, αφού και η κίνηση θα είναι αυξημένη λόγω των επεκτάσεων, προσεγγίζοντας ακόμη και τις 500.000 αυτοκίνητα τη μέρα. Μιλάμε για σίγουρα λεφτά και εισόδημα μεγάλο...