Κυριακή 11 Δεκέμβρη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Η επιστροφή των Προσωκρατικών

Οι Προσωκρατικοί ζυγίστηκαν και κρίθηκαν με βάση την αναπηρία της καθημερινής μας ζωής, που δυστυχώς ουδεμία σχέση έχει με τον ποιητικό τους λόγο. Ακόμη και η εφήμερη παρουσία του πλατωνικού έργου στηρίχτηκε (και αυτό λειτουργεί σε βάρος του σήμερα) από χριστιανούς νεκροθάφτες των Προσωκρατικών και από στοχαστές τύπου «πρώην απ' όλα». Αφού τα φόρτωσαν όλα στον κόκορα, όσον αφορά τη διάδοση του πλατωνικού έργου στην κοινωνία, κατόρθωσαν με την αρωγή του κράτους και των γνωστών μέσων να συνδέσουν τη μετριότητα τους με την υπόθεση του Πλάτωνα.

Η ποίηση που ξεπήδησε από τους Προσωκρατικούς πήρε τη θέση της ανάμεσα σε άλλα εκθέματα στο «μουσείο» της Εθνικής Βιβλιοθήκης - διότι περί μουσείου πρόκειται - εκεί όπου η αθάνατη σκόνη αποτελειώνει το έργο που άφησαν πίσω τους οι συνάνθρωποι. Σήμερα χάρη στον Α. Α. Long, καθηγητή κλασικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, και στους μεταφραστές Θεοδόση Νικολαΐδη και Τάσο Τυφλόπουλο, που ανακάτεψαν την τράπουλα, θέτοντας στο κέντρο πάλι τους Προσωκρατικούς, μας δίνεται η ευκαιρία να δημιουργήσουμε μια ενθουσιαστική κατάσταση γύρω από τον θαυμάσιο λόγο τους («Οι Προσωκρατικοί φιλόσοφοι», εκδόσεις Παπαδήμα).

ΜΙΚΡΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ: 1.Αυτόν τον κόσμο, που είναι ένας στην ολότητά του, δεν τον έπλασε κανένας θεός ή άνθρωπος, παρά υπήρχε πάντα, υπάρχει και θα υπάρχει: μια αιώνια ζωντανή φωτιά, που ανάβει με μέτρο και σβήνει με μέτρο.

2. Ο θεός είναι ημέρα και νύχτα, χειμώνας και καλοκαίρι, πόλεμος και ειρήνη, κορεσμός και πείνα (όλα τα αντίθετα, αυτό είναι το νόημα)· μεταβάλλεται όπως η φωτιά, η οποία, όταν αναμειχθεί με θυμιάματα, ονομάζεται ανάλογα με την ευωδιά καθενός από αυτά.

3.Τα μάτια και τα αυτιά είναι κακοί μάρτυρες για τους ανθρώπους, αν έχουν ψυχές που δεν καταλαβαίνουν τη γλώσσα τους.

4.Ο πόλεμος είναι ο πατέρας των πάντων και ο βασιλιάς των πάντων. άλλους τους έκανε θεούς, άλλους τους έκανε δούλους και άλλους ελεύθερους.

5.Ο ήλιος δε θα υπερβεί τα όριά του. Διαφορετικά οι Ερινύες, οι συμπαραστάτες της Δίκης, θα τον ανακαλύψουν.

ΕΜΠΕΔΟΚΛΗΣ: 1. Κρατήστε μακριά από τη γλώσσα μου την παραφροσύνη αυτών των ανθρώπων και από τα ευλαβικά μου χείλη αφήστε να αναβλύσει καθαρή πηγή, και σένα, λευκόχερη παρθένο, μούσα, που έχεις πλούσια μνήμη, στείλε, σε ικετεύω, όσα επιτρέπεται να ακούν οι εφήμεροι θνητοί, οδηγώντας το υπάκουο στο χαλινάρι άρμα από τον τόπο της Ευσέβειας.

2.Γιατί δεν έχει κεφάλι ανθρώπινο πάνω σε μέλη, ούτε φυτρώνουν δύο κλαδιά απ' τη ράχη του, δεν έχει πόδια, ούτε σβέλτα γόνατα, ούτε τριχωτά γεννητικά μόρια, παρά είναι μόνο νους, ιερός και άρρητος, που με γοργές σκέψεις διασχίζει όλον τον κόσμο.

3. Απ' όλα τα θνητά κανένα δε γεννιέται ούτε τελειώνει με τον επάρατο θάνατο. Υπάρχει μόνο ανάμειξη και διαχωρισμός (απαλλαγή) των αναμειγμένων και γένεση είναι το όνομα που έδωσαν σε αυτές οι άνθρωποι.

4. Και όταν τα αναμειγμένα πράγματα έρχονται στο λαμπρό φως με τη μορφή ανθρώπου ή με τη μορφή του γένους των θηρίων, των φυτών ή των πουλιών, τότε αυτό οι άνθρωποι το ονομάζουν γένεση. Οταν όμως αυτά διαχωριστούν, οι άνθρωποι το φαινόμενο το ονομάζουν κακότυχο θάνατο. Δεν τα ονομάζουν όπως πρέπει, αλλά από συνήθεια μιλώ κι εγώ ο ίδιος.

5. Γιατί είναι αδύνατο να προέλθει κάτι από αυτό που δεν υπάρχει διόλου και είναι ακατόρθωτο και ανήκουστο να αφανίζεται αυτό που υπάρχει - γιατί πάντοτε θα βρίσκεται εκεί όπου κανείς κάθε φορά το τοποθετεί.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Πώς γεννιούνται, ζουν και πεθαίνουν οι θεοί και οι θεές (2012-04-22 00:00:00.0)
Καθ' οδόν: Με τις Μούσες (2010-08-29 00:00:00.0)
«Γαϊτανάκι» αριστοφανικών ρόλων (2008-08-15 00:00:00.0)
Εγκώμιο της σιωπής (2008-06-01 00:00:00.0)
Ανθρωποι του φωτός και του σκότους (2005-11-22 00:00:00.0)
"Θεοί και δαίμονες" (1995-02-03 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ