ΣΙΚΑΓΟ-ΜΟΣΧΑ-ΤΕΧΕΡΑΝΗ-ΛΟΝΔΙΝΟ.--

Κατά τα πρότυπα του Ιράκ και του Αφγανιστάν, η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Κοντολίζα Ράις, διαμήνυσε χτες ότι, αν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν προχωρήσει, όπως απαιτεί η Ουάσιγκτον, σε λήψη «σκληρών μέτρων» σε βάρος του Ιράν επειδή ασκεί ένα νόμιμο δικαίωμά του - έχει, δηλαδή, ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα, το οποίο όμως οι Αμερικανοί υποστηρίζουν ότι υποκρύπτει σχέδια απόκτησης πυρηνικών όπλων -, η κυβέρνηση του Προέδρου Τζορτζ Ουόκερ Μπους θα επιδιώξει να συγκροτήσει «μια συμμαχία των προθύμων», η οποία θα επιβάλει κατ' αρχάς οικονομικό εμπάργκο σε βάρος του Ιράν και, εάν η Ουάσιγκτον κρίνει ότι χρειαστεί, θα επιτεθεί εναντίον του Ιράν. Φυσικά, η Ράις είπε, στην ίδια ομιλία της - έγινε στο Σικάγο, με θέμα την αμερικανική εξωτερική πολιτική -, ότι η κυβέρνηση Μπους θέλει να επιλυθεί το ζήτημα «με διπλωματικά μέσα», αλλά, επαναλαμβάνοντας τις πάγιες αμερικανικές θέσεις για το «εμπόδιο» που συνιστά πλέον ο ΟΗΕ, επισήμανε ότι η Ουάσιγκτον «δε θα κινηθεί κατ' ανάγκην» στα πλαίσια του Οργανισμού που (υποτίθεται ότι) αποτελεί ένα διεθνές όργανο για τη διασφάλιση της «νομιμότητας». Το πρόσχημα, γνωστό: «Πάντοτε λέγαμε ότι όσον αφορά στο δικαίωμα στην αυτοάμυνα (!) δε χρειάζεται καμία απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ». Πάντως, είπε, υπάρχουν «διαφορές» στην κρίση αυτή σε σύγκριση με εκείνη του Ιράκ, αφού «το ζήτημα στην περίπτωση αυτή είναι να κινητοποιήσουμε τη διεθνή κοινότητα, να ενώσουμε τη διεθνή κοινότητα στην άποψη ότι το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει ούτε ένα πυρηνικό όπλο». Τώρα, πώς η απρόκλητη επίθεση εναντίον του Ιράν που επισείει η Ουάσιγκτον, ακόμα και με πυρηνικά όπλα, συνιστά «αυτοάμυνα», αυτό μόνο επαγγελματίες στρεψόδικοι στον αμερικανικό Τύπο μπορούν να το εξηγήσουν - την αποστολή μάλλον θα αναλάβει ο κ. Φρίντμαν των «Νιου Γιορκ Τάιμς».

Αιτία της νέας επιθετικής διατύπωσης των απαιτήσεων της Ουάσιγκτον δεν είναι άλλη από τη διαπίστωση του αδιεξόδου στις συνομιλίες της Μόσχας αυτή τη βδομάδα - στις συνομιλίες των πέντε μονίμων χωρών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γερμανίας, επανενέσκηψε η απειλή άσκησης βέτο από πλευράς της Ρωσίας και της Κίνας στο ενδεχόμενο προώθησης προς ψήφιση μιας απόφασης που θα προβλέπει επιβολή κυρώσεων και, πολύ περισσότερο, ανάληψη στρατιωτικής δράσης κατά του Ιράν.

Η αμερικανική πλευρά αξίωσε μάλιστα από τη Μόσχα να διακόψει κάθε συνεργασία στον πυρηνικό τομέα με το Ιράν, με δηλώσεις του υφυπουργού Εξωτερικών Νίκολας Μπερνς: «Πιστεύουμε ότι θα ήταν καλό για ορισμένες χώρες να σταματήσουν τη συνεργασία με το Ιράν σε πυρηνικά θέματα για ειρηνικούς σκοπούς συμπεριλαμβανομένου του Μπουσέρ». Η Μόσχα ανταπάντησε διά στόματος εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μιχαήλ Καμίνιν, στην ιδιαίτερα σκαιή αμερικανική υπόδειξη: «Κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να αποφασίζει με ποια χώρα και με ποιον τρόπο θα συνεργάζεται», είπε ο Καμίνιν. Ωστόσο, η «νέα» Ρωσία κινείται (και αυτή) με πρωταρχικό κριτήριο τα στενά συμφέροντά της: Η ρωσική Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας έχει συμβόλαια για την κατασκευή του αξίας ενός εκατομμυρίου δολαρίων αντιδραστήρα. Μόνο το Συμβούλιο Ασφαλείας μπορεί να ζητήσει κάτι τέτοιο, πρόσθεσε.

Ανταποκριτές μεταδίδουν πως παρότι η Ρωσία έχει αρχίσει να «χάνει την υπομονή της» με την ισλαμική κυβέρνηση του Ιράν υπό τον Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ, έναν πολιτικό που κάνει εξαιρετικά σκληρές δηλώσεις για το Μεσανατολικό και ειδικά το Ισραήλ (κάτι κάθε άλλο παρά πρωτοφανές, αλλά ο Αχμεντινετζάντ το «παρακάνει», κατά ορισμένους Ρώσους αναλυτές), η Μόσχα φαίνεται αποφασισμένη να εμποδίσει την προοπτική της αμερικανικής στρατιωτικής επίθεσης. Πόσο αποφασισμένη, μένει να φανεί. Χτες ο υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Κισλιάκ διαμήνυσε ότι η Μόσχα θα αναμείνει «την έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) για να καθορίσει τη στάση της».

Από πλευράς Ιράν, ο υπουργός Πετρελαίου, Καζέμ Βαζιρί Χαμανέχ, δήλωσε χτες ότι η Τεχεράνη «αντιτίθεται» σε μια αύξηση της παραγωγής πετρελαίου του ΟΠΕΚ - αφού αυτό θα συνέβαλλε σε μείωση των εσόδων της χώρας.