Ο Αρης είναι μεγάλο μέρος. Η επιφάνειά του είναι όση η επιφάνεια της ξηράς του πλανήτη μας. Ποια είναι τα σημεία που πρέπει να ερευνηθούν για το ενδεχόμενο ανακάλυψης απολιθωμάτων κάποιας μορφής ζωής που ίσως να εμφανίστηκε στο μακρινό παρελθόν του κόκκινου πλανήτη; Σε ποιες περιοχές είναι πιθανότερο να υπάρχει νερό κάτω από την επιφάνεια; Με άλλα λόγια, πού θα πρέπει να προσεδαφιστούν οι επόμενες ρομποτικές αποστολές και ίσως κάποτε στο μέλλον η πρώτη επανδρωμένη αποστολή;

Για να δώσουν απάντηση σε τέτοια ερωτήματα, οι επιστήμονες χρειάζονται πολύ περισσότερα στοιχεία απ' όσα έχουν σήμερα στη διάθεσή τους, παρά το συγκριτικά μεγάλο αριθμό διαστημικών αποστολών που έχουν γίνει στον Αρη. Αρκετά από τα στοιχεία αυτά αναμένει να συλλέξει η αμερικανική διαστημική υπηρεσία (NASA) με τη βοήθεια του «Αναγνωριστικού Δορυφόρου του Αρη» («Mars Reconnaissance Orbiter» ή MRO), μιας διαστημικής συσκευής βάρους περίπου 2,5 τόνων που εδώ και μήνες βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη. Στη φάση αυτή οι ελεγκτές πτήσης στέλνουν εντολές από το κέντρο ελέγχου στη Γη, ώστε ο MRO να μετατρέψει σταδιακά την πολύ ελλειπτική τροχιά του σε πιο κυκλική.

Για να το πετύχουν, χρησιμοποιούν την τεχνική του αεροφρεναρίσματος, δηλαδή της εισόδου της διαστημοσυσκευής την κατάλληλη στιγμή στα ανώτερα τμήματα της αραιής ατμόσφαιρας του Αρη, ώστε λόγω τριβής να επιβραδύνεται λίγο σε κάθε πέρασμα. Αν δεν καεί από κάποιο λάθος χειρισμό, τότε το MRO αναμένεται να αρχίσει την κανονική λήψη φωτογραφιών της επιφάνειας του Αρη ως το τέλος του μήνα. Ωστόσο, ακόμα και οι δοκιμαστικές φωτογραφίες που έστειλε το διαστημόπλοιο τις περιόδους που βρισκόταν στο κοντινότερο στον κόκκινο πλανήτη τμήμα της ελλειπτικής τροχιάς του, παρέχουν εξαιρετική ευκρίνεια. Οι φωτογραφίες της κανονικής φάσης λειτουργίας θα είναι 25 φορές πιο ευκρινείς, επιτρέποντας να διακρίνει κανείς ακόμα και αντικείμενα μεγέθους 30 εκατοστών πάνω στην επιφάνεια.

Αλλα όργανα της διαστημοσυσκευής θα «φωτογραφίσουν» το υπέδαφος σε βάθος μερικών μέτρων, ώστε να αποκαλυφθεί η ενδεχόμενη ύπαρξη ιζημάτων (που υποδηλώνει νερό), άλλα θα εξετάσουν την ατμόσφαιρα και άλλα θα φωτογραφίσουν την επιφάνεια σε διάφορα μήκη κύματος, ώστε να αποκαλυφθεί το είδος των πετρωμάτων.

Τις φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης θα πάρει μια κάμερα βάρους 75 κιλών, η μεγαλύτερη και ισχυρότερη που έχει σταλεί ποτέ σε αποστολή σε άλλον πλανήτη. Κινούμενη με 3,5 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο σε ύψος 320 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια του Αρη, θα βγάλει πιο ευκρινείς φωτογραφίες από εκείνες που βγάζουν οι μη στρατιωτικοί δορυφόροι στη Γη, αφού είναι αναγκασμένοι να περιφέρονται σε διπλάσιο ύψος λόγω του μεγαλύτερου πάχους της γήινης ατμόσφαιρας. Ενας από τους στόχους της κάμερας αυτής είναι να εξεταστούν για ύπαρξη βράχων μεγέθους μεγαλύτερου του 1 μέτρου, επτά περιοχές ενδεχόμενης προσεδάφισης σκαφών. Οι βράχοι αυτοί είναι ικανοί να καταστρέψουν ή να προκαλέσουν σοβαρή ζημιά στα σκάφη.

Φυσικά, ένας από τους σημαντικότερους στόχους της αποστολής είναι η ανακάλυψη περιοχών που κάποτε διέθεταν νερό, ή μπορεί να διαθέτουν ακόμη με τη μορφή βρώμικου χιονιού. Η κάμερα υψηλής ανάλυσης μπορεί να εντοπίσει φαράγγια, κοιλάδες και άλλα σημεία που ίσως κάποτε έρεε νερό, αλλά η επιβεβαίωση μπορεί να δοθεί μόνο από ένα άλλο όργανο, το φασματόμετρο, που επίσης διαθέτει ο MRO. Το φασματόμετρο θα αναλύσει την εικόνα της επιφάνειας σε 545 διαφορετικά μήκη κύματος, αποκαλύπτοντας τη χημική σύνθεση των επιφανειακών ορυκτών.

Οταν ολοκληρωθεί η αποστολή του MRO το Νοέμβρη του 2008, θα έχει στείλει πίσω στη Γη 30 έως 50 τεραμπίτ (τρισεκατομμύρια δυαδικά ψηφία) δεδομένων, δηλαδή 10 φορές περισσότερες πληροφορίες από οποιαδήποτε προηγούμενη ανάλογη αποστολή. Στα σκαριά θα βρίσκεται τότε η εκτόξευση ενός κινητού εργαστηρίου επιφανείας, που θα αναλύσει λεπτομερέστερα τις περιοχές ενδιαφέροντος, τις οποίες θα έχει εντοπίσει το MRO.