ΑΓΚΥΡΑ. -

Θα τα καταφέρει ο Νετσμεντίν Ερμπακάν να μετάσχει στην επόμενη τουρκική κυβέρνηση; Ισως την απάντηση στο ερώτημα αυτό δώσει αύριο ο Μεσούτ Γιλμάζ.Ο ηγέτης του "Κόμματος της Ευημερίας", Ερμπακάν, και ο αρχηγός του Κόμματος της "Μητέρας Πατρίδας", Γιλμάζ, συναντώνται αύριο Παρασκευή, για πρώτη φορά μετά τις εκλογές. Ισως, λοιπόν, ο Γιλμάζ αποσαφηνίσει τις προθέσεις του για συνεργασία ή μη με τον Ερμπακάν, καθώς τις προηγούμενες ημέρες υπήρξε αρκούντως... αινιγματικός. Αν ο Ερμπακάν δεχτεί να ικανοποιήσει την απαίτηση του Γιλμάζ και "ζητήσει συγνώμη, επειδή τον δυσφήμισε" στην προεκλογική του εκστρατεία, ή αν ο δεύτερος "βάλει νερό στο κρασί του", ίσως να δικαιωθεί ο ηγέτης του Ρεφάχ, που εκτιμά ότι "σίγουρα θα μετάσχουμε στην κυβέρνηση".

Ενδεχόμενος συνασπισμός των δύο κομμάτων θεωρητικά θα είχε 290 έδρες στη Βουλή, 14 περισσότερες από την απαιτούμενη "δεδηλωμένη" πλειοψηφία. Πάντως, ακόμη κι αν το σενάριο πραγματωθεί, είναι αμφίβολο πώς θα αντιδράσουν οι βουλευτές του Γιλμάζ, που αντιτίθενται στη "λύση Ερμπακάν" και απειλούν με παραιτήσεις.

Ο Ερμπακάν αναμένεται να εξαντλήσει τις 45 ημέρες που προβλέπει το Σύνταγμα της Τουρκίας. Κατόπιν, και αν δεν έχει καταφέρει να εξασφαλίσει συμμαχία που να μετουσιωθεί σε βιώσιμο κυβερνητικό σχήμα, η εντολή θα περάσει στην Τανσού Τσιλέρ...

Πάντως, το πρόγραμμα του Ερμπακάν προκαλεί σχόλια και χαρακτηρίζεται "αντιφατικό", "αόριστο" και "αλλοπρόσαλλο". Υπόσχεται, λ.χ. μια "δίκαιη τάξη" με την εφαρμογή της οποίας "ο καλπάζων πληθωρισμός θα εξαφανιστεί και η ζωή θα γίνει λιγότερο ακριβή". Αλλά δεν εξηγεί το πώς, ούτε καν σε γενικές γραμμές. Μιλά για κατάργηση του τραπεζικού συστήματος, απελευθέρωση από τη "δουλεία της Δύσης", μια ακαθόριστης υφής "εθνική δράση" και ταυτόχρονα ειρηνική λύση του κουρδικού...

Παράλληλα, τα δυτικά μέσα ενημέρωσης εξακολουθούν να επισημαίνουν την "απειλή" που, όπως υποστηρίζουν, πρεσβεύει ο Ερμπακάν. Οι "Τάιμς" μιλούν για πολιτικό αδιέξοδο, ενώ παρατηρούν ότι ο τουρκικός στρατός, οι δυτικοί σύμμαχοι και η δημοκρατική Τουρκία "φοβούνται" τον ηγέτη του "Κόμματος της Ευημερίας".

Σήμερα, ο Ερμπακάν συναντάται με την αρχηγό του "Κόμματος του Ορθού Δρόμου", Τανσού Τσιλέρ, χωρίς πάντως να αναμένεται να προκύψει κάτι θετικό.

Οι "Τάιμς" στο χτεσινό τους φύλλο εκτός από τα πολιτικοστραφή σχόλια τα οποία φιλοξενούν, τονίζουν τις βαρύτατες οικονομικές συνέπειες από την παράταση της αβεβαιότητας, που επιτείνεται από τη διάχυση της βίας στη χώρα. Τη διάχυση της τρομοκρατίας (η οποία, να μην ξεχνιόμαστε, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό πάντα υποβόσκει και "έλαμψε" και στην προεκλογική περίοδο), υιοθετούν συχνότατα, για την υπηρέτηση διαφόρων σκοπιμοτήτων:

- Η ακροαριστερά, ή, για την ακρίβεια, η αριστερά που βρίσκεται εκτός Βουλής (ο χαρακτηρισμός "κεντροαριστερά" στις περιπτώσεις του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος του Ντενίζ Μπαϊκάλ και του Κόμματος της Δημοκρατικής Αριστεράς του Μπουλέντ Ετσεβίτ είναι εντελώς σχηματικός) έχει χρησιμοποιήσει πολλές φορές τρομοκρατικές μεθόδους. Η οργάνωση "Ντεβ Σολ" είναι το πιο "χτυπητό" παράδειγμα. Το κίνημα "Επαναστατικό Κόμμα Λαϊκής Απελευθέρωσης" (DHKP - C), το οποίο χτύπησε προχτές δυο υψηλόβαθμα στελέχη μιας από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας, έχει προκύψει ακριβώς από τη διάσπαση της "Ντεβ Σολ", το 1993.

Η δολοφονία σήμανε τη θεαματική επανεμφάνιση των ανθρώπων της οργάνωσης, στην προσπάθειά τους να επηρεάσουν τα πολιτικά δρώμενα στη χώρα. Σχεδόν όλες οι τουρκικές εφημερίδες χτες είχαν πρωτοσέλιδο και κύριο θέμα τους τη δολοφονία στην Κωνσταντινούπολη.

• Η ακροαριστερά, άνθρωποι της οποίας καθ' όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου προκαλούσαν εστίες έντασης, κυρίως με απροσδόκητες επιθέσεις εναντίον πολιτικών γραφείων.
• Οι αρχές ασφαλείας, εδώ και χρόνια ακολουθούν μεθόδους που στάθηκαν η αιτία να επικριθεί η χώρα σε διεθνές επίπεδο και τραυμάτισαν την αξιοπιστία της πολιτικής της ηγεσίας. Χτες, η Ενωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα της Τουρκίας κατηγόρησε ευθέως τις δυνάμεις ασφαλείας ότι βασάνισαν μέχρι θανάτου τον δημοσιογράφο Μετίν Γκοκτεπέ. Ο Γκοκτεπέ, γράφει η εφημερίδα "Εβρενσέλ" για τον συντάκτη της, "είναι ο 25ος δημοσιογράφος που χάνει τη ζωή του στην Τουρκία τα τελευταία πέντε χρόνια, υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες". Κατά... σύμπτωση, όλα τα θύματα ανήκαν στον αντιπολιτευόμενο Τύπο. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο "Ανατολή" μετέδωσε χτες ότι το τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών διέταξε τη διενέργεια ανάκρισης.
• Το Κουρδικό είναι η πιο γνωστή περίπτωση, όπου η βία αποτελεί πολιτική επιλογή και των δύο πλευρών - κράτους και Κούρδων. Η χτεσινή είδηση, ότι οκτώ κούρδοι μαχητές έχασαν τη ζωή τους τις τελευταίες ημέρες σε διάφορες συμπλοκές με την αστυνομία, είναι τόσο συνηθισμένη για τη γείτονα που σχεδόν"περνάει στα ψιλά".

Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο "Ανατόλια" και το τηλεοπτικό δίκτυο TRT-1, πέντε μέλη του εκτός νόμου Εργατικού Κόμματος των Κούρδων (ΡΚΚ) σκοτώθηκαν χτες σε συμπλοκή σε περιοχή της Νοτιοανατολικής Τουρκίας, ενώ άλλα τρία σκοτώθηκαν την περασμένη Δευτέρα. Αλλά πρόκειται απλώς για μικροσυγκρούσεις, στο πλαίσιο της "αντιτρομοκρατικής" εκστρατείας του πανίσχυρου πλέγματος των αρχών ασφαλείας, που απλώς επικυρώνει η εκάστοτε κυβέρνηση...

• Παρότι οι ταραχές στις τουρκικές φυλακές φάνηκαν χτες να εκτονώνονται, εκτός Τουρκίας, και συγκεκριμένα στη Γερμανία, ο απόηχός τους δεν έχει πάψει. Χτες, οι επιθέσεις αγνώστων εναντίον ενός ταξιδιωτικού γραφείου, και ενός τραπεζικού καταστήματος, τουρκικών συμφερόντων, δεν είχαν θύματα, αλλά προκάλεσαν τεράστιες ζημιές. Η γερμανική αστυνομία έχει τεθεί σε συναγερμό, καθώς μέλη της τουρκικής μειονότητας στη Γερμανία (2 εκατομμύρια, η πολυπληθέστερη στη χώρα) προειδοποιούν για νέες επιθέσεις.