Ενας από τους βασικούς λόγους, που θεσμοθετήθηκε η χορήγηση των οικογενειακών επιδομάτων, ήταν και η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος που είχε η χώρα μας. Με το νέο μισθολόγιο - φτωχολόγιο, που ψήφισε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, υπάρχει διάταξη, που ορίζει ότι το οικογενειακό επίδομα θα το παίρνει μόνο ο ένας από τους δύο συζύγους, ανεξάρτητα αν απασχολούνται στο δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα. Η διάταξη αυτή, εκτός του ότι είναι άδικη και αντιλαϊκή (θα μειώσει τα οικογενειακά εισοδήματα για δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά που τους κόβεται το οικογενειακό επίδομα από την 1-1-97) είναι και αντιδημογραφική (θα χειροτερέψειτο δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σημαντική επιδείνωση).

Είναι άδικη, γιατί - όπως εύστοχα παρατηρούσε υπηρεσιακός παράγοντας υπουργείου - αν η σύζυγος ενός ελεύθερου επαγγελματία με παχυλά εισοδήματα ή ακόμη ενός μεγαλοεπιχειρηματία εργάζεται στο δημόσιο, θα παίρνει το οικογενειακό επίδομα, ενώ, αντίθετα, δε θα το παίρνει μια εργαζόμενη στο δημόσιο που ο σύζυγός της εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα και παίρνει εκείνος το οικογενειακό επίδομα (επειδή έχει μεγαλύτερες αποδοχές).

Είναι αντιδημογραφική, γιατί με το "κουτσούρεμα" που επιχειρείται στο οικογενειακό επίδομα, θα επιδεινώσει παραπέρα το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας. Κι αυτό, γιατί αν σήμερα τα ζευγάρια διστάζουν λόγω οικονομικών δυσκολιών να κάνουν παιδιά, με το νέο μισθολόγιο θα το σκεφτούν ακόμη πιο πολύ.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι στα πλαίσια των προσπαθειών για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, από το 1984 μέχρι σήμερα, έγιναν μια σειρά αλλαγές με τις οποίες αυξανόταν - σε ονομαστικές τιμές - το οικογενειακό επίδομα. Ομως, με το νέο μισθολόγιο, που ισχύει από 1-1- 1997 επιχειρείται η υπονόμευση του οικογενειακού επιδόματος, γεγονός που θα έχει σαν συνέπεια την επιδείνωση του δημογραφικού προβλήματος.

Ο νόμος που καθιέρωσε το οικογενειακό επίδομα, όριζε με σαφήνεια πως το επίδομα αυτό, δεν είναι μισθός αλλά οικογενειακή παροχή.Το ίδιο επαναλαμβάνεται και με το νόμο για το νέο μισθολόγιο. Στο βιβλίο του υπουργείου Οικονομικών (Γενικό Λογιστήριο του Κράτους) με το νόμο και την εγκύκλιο για τον τρόπο εφαρμογής του νέου μισθολογίου στο δημόσιο, αναφέρεται πως "η οικογενειακή παροχή, χορηγείται για την ενίσχυση της οικογένειας του υπαλλήλου, δεν περιλαμβάνεται στην έννοια του βασικού μισθού και αποτελείται από το βασικό ποσό και τις προσαυξήσεις ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών της οικογενείας".

Σε αντίθεση με αυτά που αναφέρονται στο νόμο, οι κυβερνώντες, κάθε φορά που προχωρούσαν σε αύξηση του οικογενειακού επιδόματος, τη συνυπολόγιζαν στις μισθολογικές αυξήσεις, για να εξωραϊζουν την εισοδηματική πολιτική και να εμφανίζουν έτσι μεγαλύτερη την ονομαστική αύξηση των μισθών.Το ίδιο έγινε και από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, σε όλη την περίοδο από την εξαγγελία και την ψήφιση των διατάξεων που καθιερώνονται με το νέο μισθολόγιο, καθώς η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών σύγκρινε το σύνολο των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων που προκύπτουν για τους δημοσίους υπαλλήλους με το νέο μισθολόγιο και το σενάριο εισοδηματικής 1997 2% + 2,5%.

Η αντίστροφη μέτρηση για το κουτσούρεμα του οικογενειακού επιδόματος στο δημόσιο τομέα, άρχισε με τη γνωμοδότηση του ΣΤ' Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), που έλεγε πως στην περίπτωση που οι δύο σύζυγοι είναι υπάλληλοι του δημοσίου ή ΝΠΔΔ ή ΟΤΑ ή συνταξιούχοι των υπηρεσιών αυτών, ο καθένας θα παίρνει το μισό από το προβλεπόμενο - κατά περίπτωση - επίδομα,όπως αυτό προσδιορίζεται παραπάνω. Στην ίδια γνωμοδότηση αναφερόταν πως αν ο ένας από τους συζύγους, είναι υπάλληλος ή συνταξιούχος των υπηρεσιών του προηγούμενου εδαφίου και ο άλλος υπάλληλος ή συνταξιούχος του υπόλοιπου δημόσιου τομέα, όπως αυτός καθορίστηκε με τη διάταξη της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του νόμου 1256/82, το παραπάνω επίδομα καταβάλλεται στον έναν από αυτούς, κατ' επιλογήν τους.

Οι κυβερνώντες, έσπευσαν να υιοθετήσουν την παραπάνω γνωμοδότηση, παρά το γεγονός ότι δεν είχε παρθεί από την Ολομέλεια του ΣτΕ, αλλά από ένα τμήμα του, ενώ δεν κάνουν το ίδιο σε περιπτώσεις που οι γνωμοδοτήσεις τμημάτων του ΣτΕ είναι φιλολαϊκές. Αυτό ήταν το πρώτο βήμα, για το κουτσούρεμα του οικογενειακού επιδόματος.

Το δεύτερο βήμα γίνεται με το νέο μισθολόγιο, με την απόφαση της κυβέρνηση να προσθέσει τη διάταξη που ορίζει πως:

• Για συζύγους υπαλλήλους που ο ένας είναι υπάλληλος των υπηρεσιών του Δημοσίου, ΝΠΔΔ και ΟΤΑ και ο άλλος υπάλληλος ή μισθωτός του ευρύτερου Δημόσιου ή του Ιδιωτικού τομέα, απ' όπου καταβάλλεται οικογενειακό επίδομα κατά βεβαίωση των υπηρεσιών αυτών, "δεν καταβάλλεται από το δημόσιο ή το ΝΠΔΔ ή τους ΟΤΑ οικογενειακή παροχή σε καμιά περίπτωση από την 1-1- 1997"!Με τη διάταξη αυτή, αν ο ένας από τους δύο συζύγους εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα και παίρνει το οικογενειακό επίδομα με βάση τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, τότε στον άλλο σύζυγο που εργάζεται στο δημόσια και έπαιρνε το επίδομα, το επίδομα παύει να χορηγείται αυτόματα από την 1 - 1 - 1997.
• Το βασικό ποσό της οικογενειακής παροχής,είναι ενιαίο για όλες τις οικογένειες των υπαλλήλων και ορίζεται σε 12.000 δραχμές το μήνα. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση και φτάνει μέχρι τις 77.000 δραχμές για ζευγάρι με 5 παιδιά.
• Τα νέα αυξημένα ποσά οικογενειακής παροχής που προκύπτουν για όσους δημοσίους υπαλλήλους θα συνεχίσουν να τα παίρνουν και δεν τα χάνουν με τη νέα ρύθμιση θα χορηγηθούν από τη στιγμή που θα αρχίσει "από την έναρξη της κανονικής μισθοδοσίας και όχι από 1-1-1997, που ισχύει το νέο μισθολόγιο!Αντίθετα, αν προκύπτει περικοπή του οικογενειακού επιδόματος, επειδή το παίρνει ο ή η σύζυγος που εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα, τότε η περικοπή του επιδόματος γίνεται από την 1-1-1997.

Από όλα τα παραπάνω, προκύπτει ότι είναι δίκαιο το αίτημα των δημοσίων υπαλλήλων, που διεκδικούν κατάργηση της διάταξης που κουτσουρεύει το οικογενειακό επίδομα στο δημόσιο τομέα και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για το κουτσούρεμά του και στον ιδιωτικό τομέα.

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ