Οταν τοποθετείς 100.000 δραχμές και μέσα σ' ένα μήνα σού "επιστρέφουν" 130.000, τότε αυτό και μόνο αποτελεί τον καλύτερο "κράχτη", για να ακολουθήσει ο διπλανός και ο παραδιπλανός. Αν, μάλιστα, και εκείνοι σε ανάλογο διάστημα "αποσπάσουν" κάποιο αντίστοιχο ποσό, τότε η... μεταδοτικότητα αποκτά διαστάσεις επιδημίας και "μολύνεται" απροσδιόριστος αριθμός ατόμων. Το γεγονός, βέβαια, ότι το "ανοσοποιητικό σύστημα" όλων αυτών - που συνωστίζονται στην ουρά για τη δική τους χίμαιρα - δε λειτουργεί, είναι παντελώς αδιάφορο και αγνοείται πλήρως από τους κανόνες του παιχνιδιού. Γι' αυτό και τότε γίνεται του... Χρηματιστηρίου.

Για να μη δημιουργούνται εσφαλμένες εντυπώσεις και ψευδαισθήσεις, να το ξεκαθαρίσουμε: Οποιος πιστέψει ότι μια βόλτα από την οδό Σοφοκλέους μπορεί να τον γεμίσει με χρήμα, ας το ξεχάσει.Οποιος, πάλι, φανταστεί ότι μπορεί να μιμηθεί κάποιο γνωστό του, που κάποια στιγμή, στο παρελθόν ή σήμερα, κέρδισε"παίζοντας" στο Χρηματιστήριο, ας έχει υπόψη του πως μέσα στις πολλές πιθανότητες είναι να πάει για μαλλί και να βγει κουρεμένος. Το σύστημα, λίγο - πολύ, λειτουργεί σαν τυχερό παιχνίδι και εν πάση περιπτώσει, είναι τζόγος. Μπορεί να μην είναι ακριβώς σαν το καζίνο, ή τον "παπά", αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που χάθηκαν ολόκληρες περιουσίες, και μάλιστα σε στιγμές που ο "παίχτης" δεν προλάβαινε να μετράει τα... κέρδη του.

Κερδισμένοι από το χρηματιστήριο βγαίνουν πάντα οι εκπρόσωποι του πιο αντιδραστικού και παρασιτικού κεφαλαίου, του χρηματιστικού, που με λογιστική μορφή κάνει το γύρο του κόσμου πολλές φορές την ημέρα, "χτυπώντας" τα διάφορα χρηματιστήρια και τις αγορές συναλλάγματος. Στην περίπτωση της οδού Σοφοκλέους είναι οι λεγόμενοι "ξένοι επενδυτές" που εμφανίζονται αθόρυβα και σιγά σιγά και εξαφανίζονται σαν τους κομήτες, μόλις εξασφαλίσουν αύξηση των κεφαλαίων τους.

Κερδισμένοι στα διάφορα Χρηματιστήρια είναι πάντα οι επιχειρηματίες, οι οποίοι αποφασίζουν να βάλουν σ' αυτά μετοχές των επιχειρήσεών τους και εξασφαλίζουν τζάμπα χρήμα, πουλώντας μετοχές - "χαρτιά" σε "κοινούς θνητούς" και μοιράζοντας ψευδαισθήσεις για κέρδη. Γνωστοί στον τόπο μας όλοι οι ιδιοκτήτες μεγάλων επιχειρήσεων που έχουν εισηγμένες μετοχές στην οδό Σοφοκλέους.

Κερδισμένες είναι, επίσης, οι εταιρίες - μεσάζοντες, που, προσφέροντας αέρα, διαχειρίζονται ολόκληρες περιουσίες, "επενδύοντας", υποτίθεται, για λογαριασμό του κοινού. Είναι τα γνωστά "αμοιβαία κεφάλαια" που πέρσι είχαν τζίρο περίπου 4 τρισ. δρχ!

Κερδισμένοι είναι και κάποιοι μόνιμοι θαμώνες - αετονύχηδες της οδού Σοφοκλέους, που γνωρίζουν τα μυστικά του τζόγου και άρα ξέρουν πότε πρέπει να ποντάρουν και πότε να πάνε πάσο!

Χαμένοι από το παιχνίδι βγαίνουν κατά κανόνα εκείνοι, οι οποίοι, επηρεασμένοι από τη μέθη του εύκολου κέρδους - που όλο και περισσότερο λανσάρεται από τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης - αποφασίζουν να τοποθετήσουν τις οικονομίες τους στην οδό Σοφοκλέους. Αυτοί και τα χρήματά τους αποτελούν συνήθως και το λίπασμα, για να συνεχίζεται ο τζόγος και να αποσπούν όλοι οι προηγούμενοι ασύλληπτων διαστάσεων κέρδη.

Η τρελή πορεία των τιμών στις μετοχές μέχρι την προηγούμενη Τετάρτη ήταν ένα ακόμα καλοστημένο κόλπο αυτών, που καθορίζουν τα παιχνίδια της οδού Σοφοκλέους. Μια ολόκληρη μηχανή, που αξιοποίησε την πτωτική τάση των επιτοκίων στις τράπεζες και παράλληλα την υποτονική πορεία του Χρηματιστηρίου τα τελευταία χρόνια, για να δημιουργήσει μια μεγάλων διαστάσεων "ζήτηση" και ευφορία γύρω από τις μελλούμενες προοπτικές. Το αποτέλεσμα ήταν γνωστό: Από τις αρχές του χρόνου μέχρι την προηγούμενη Τετάρτη ο καλπασμός των τιμών έφτασε κατά μέσο όρο σε ποσοστό περί το 60%. Στις συνεδριάσεις της Πέμπτη και της Παρασκευής, ο γενικός δείκτης έχασε περίπου 10%, ενώ δεν αποκλείεται και τις επόμενες μέρες να συνεχιστεί η πτωτική τάση.

Μόνο μέσα από κύκλους ανόδου και πτώσης και μέσα από σκαμπανεβάσματα είναι δυνατόν να αποσπώνται κέρδη για τους επιτήδειους - αεριτζήδες, ενώ, παράλληλα, με τον τρόπο αυτό διατηρείται και το ενδιαφέρον νεομυημένων, οι οποίοι, στο βαθμό που κέρδισαν σ' αυτή τη φάση της ανόδου, θα αποδειχτούν αύριο οι ...καλύτεροι πελάτες για την τοποθέτηση και νέων κεφαλαίων στο βωμό του εύκολου κέρδους. Εκείνοι που δεν πρόλαβαν να "μπουν" στο παιχνίδι έγκαιρα και έχασαν, θα αποχωρήσουν κακήν κακώς, μέχρι κάποια στιγμή, σε άλλες συνθήκες, να ξανακολλήσουν το μικρόβιο και να ξαναεπιχειρήσουν να ποντάρουν.

Ετσι τη θέλουν την κοινωνία. Να αποτελείται από παίχτες, που ρισκάρουν για το εύκολο κέρδος και ποντάρουν τις όποιες οικονομίες τους στον ψίθυρο, τη φήμη, στη νοοτροπία της καλής ζαριάς. Γι' αυτό και τους βλέπουμε, τα τελευταία χρόνια, να έχουν μετατραπεί σε "ντελάληδες" του χρηματιστηριακού τζόγου. Οι καθηγητές του είδους περισσεύουν. Στην πρωτοκαθεδρία, οι πρωθυπουργοί και οι διάφοροι υπουργοί, που πάντα ταυτίζουν την ανοδική πορεία του Χρηματιστηρίου (ποτέ την πτωτική) με τα αποτελέσματα της πολιτικής τους. Ακολουθούν οι επικεφαλής των μεγάλων και μικρών τραπεζών και οι δεκάδες πλέον εταιρίες που αναλαμβάνουν να κάνουν "επενδύσεις" για λογαριασμό μας (αμοιβαία κεφάλαια), που από κάθε ποσοστό αύξησης των τιμών στο Χρηματιστήριο κερδίζουν αρκετά δισεκατομμύρια. Ιδιαίτερος ρόλος ανήκει στην κάστα των χρηματιστών και των χρηματιστηριακών εταιριών, που πάντα κερδίζουν, αλλά τα κέρδη τους γίνονται ακόμα μεγαλύτερα, όταν στο παιχνίδι μπαίνουν νέοι παίκτες. Σε θέση - κλειδί λειτουργούν και οι μόνιμοι θαμώνες της οδού Σοφοκλέους, που μόνο όταν "αναζωογονείται" το Χρηματιστήριο (έτσι λένε την προσέλκυση νέων θυμάτων με τις αποταμιεύσεις τους) μπορούν να συνεχίζουν να ζουν μέσα στον παρασιτισμό της αεργίας τους.

Στόχος όλων τους ένας και μοναδικός: Να υφαρπάξουν, με το δέλεαρ του μεγάλου και γρήγορου κέρδους - που ποτέ δεν είναι εγγυημένο και δεδομένο - τις λαϊκές αποταμιεύσεις που ακόμα είναι στις τράπεζες και να τις τζιράρουν στο... μεγάλο παιχνίδι. Στο παιχνίδι που παίζεται μέσω των ηλεκτρονικών υπολογιστών στη δεσπόζουσα πλέον οικονομία των αεριτζήδων και του τζόγου της κίνησης κεφαλαίων. Παιχνίδι άκρως παρασιτικό, που λειτουργεί στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από εκείνη της οικονομικής ανάπτυξης και η συντήρηση του οποίου σχεδόν κατά κανόνα απαιτεί την ύπαρξη θυμάτων...

Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ