ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

Τα προβλήματα της νεολαίας, η κατάσταση του κινήματός της και τα καθήκοντα των κομμουνιστών

Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ, στη συνεδρίασή της την 29/3/1997, συζήτησε τα προβλήματα της νεολαίας στη χώρα μας, τα βασικά ζητήματα του νεολαιίστικου κινήματος και τα καθήκοντα του ΚΚΕ. Η ΚΕ κατέληξε στις εξής βασικές εκτιμήσεις και στόχους.

A. Το 15ο Συνέδριο υπογράμμισε την ανάγκη να βρίσκεται στο κέντρο όλης της πολιτικής - ιδεολογικής - οργανωτικής δράσης μας η δουλιά στις νεότερες ηλικίες - πέρα απ' αυτή στην εργατική τάξη - αφού συνδέεται ολοφάνερα με την ίδια την προοπτική του Κόμματος και του λαϊκού κινήματος. Από τη συνειδητοποίηση, τη δημιουργική και αποτελεσματική εφαρμογή του προσανατολισμού αυτού εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό:

Η βελτίωση της ικανότητας του Κόμματος να εκφράζει και να υπερασπίζεται τις σύγχρονες ανάγκες της νεολαίας.
Η οικοδόμηση του Κόμματος, η βελτίωση της ηλικιακής του σύνθεσης, η ενίσχυση του λαϊκού κινήματος με νέες δυνάμεις.
Το άνοιγμα νέων δρόμων στη δράση της ΚΝΕ, καθώς και η πολύ περισσότερο συγκεκριμένη και αποτελεσματική βοήθειά μας στη δουλιά της.
Η διαμόρφωση καλύτερων όρων ενίσχυσης και σύνδεσης του νεολαιίστικου κινήματος, με το εργατικό και γενικότερα το λαϊκό κίνημα, πρώτα και κύρια, με την υιοθέτηση και ανάδειξη απ' αυτό των βασικών προβλημάτων και αιτημάτων της νεολαίας.

Η Κεντρική Επιτροπή, συζητώντας το θέμα αυτό, ως ζήτημα άμεσης προτεραιότητας, εκτιμά ως αναντικατάστατο το ρόλο της ΚΝΕ στο πλευρό του Κόμματος, ως στήριγμα και βοηθό της δουλιάς του. Εξίσου, όμως, αναγκαίες είναι και οι ανάλογες πρωτοβουλίες του ίδιου του Κόμματος για τα προβλήματα της νεολαίας, η μόνιμη, συστηματική και ευρύτερη δυνατή επικοινωνία μαζί της, η προβολή των θέσεών του, που με άμεσο ή έμμεσο τρόπο συνδέονται με το παρόν και το μέλλον της.

Η τύχη της νεολαίας συνδέεται με τις γενικότερες κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις, στα πλαίσια της ταξικής πάλης. Τα προβλήματα και η προοπτική της δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο από τους δικούς της αγώνες, όσο κι αν αυτοί παίρνουν σωστό προσανατολισμό, μαζικότητα και δυναμισμό. Η ευθύνη για το παρόν και το μέλλον της είναι αντικειμενικά υπόθεση ευρύτερα του εργατικού λαϊκού κινήματος και πρέπει ως Κόμμα να πρωτοστατήσουμε σ' αυτή την κατεύθυνση.

Σε όλα αυτά θέλουμε να επικεντρώσουμε την προσοχή των κομματικών οργανώσεων, να ενισχύσουμε την ευθύνη και το ρόλο τους, να εξασφαλίσουμε τον προσανατολισμό κάθε κομματικού κρίκου σ' ένα σχέδιο παρέμβασης, πρωτοβουλιών υπεράσπισης των δικαιωμάτων της νεολαίας.

Η κατάσταση της νεολαίας σήμερα

1. Στις Θέσεις του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ για το 7ο Συνέδριό της υπάρχουν αναλυτικές εκτιμήσεις για τα προβλήματα της νεολαίας, τη στάση της, το κίνημά της, τους στόχους της ΚΝΕ. Επιγραμματικά, χρειάζεται να επισημάνουμε:

Η νεολαία στη χώρα μας και διεθνώς είναι ένα από τα μεγαλύτερα θύματα της καπιταλιστικής κρίσης και της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας. Οι αλλαγές, που επιβάλλει ο καπιταλισμός στις κοινωνικοοικονομικές σχέσεις, έχουν ως αποτέλεσμα:

Την ένταση των ταξικών φραγμών στη μόρφωση, την κατηγοριοποίηση και συνολικά τη μορφωτική υποβάθμιση της πλειοψηφίας της νεολαίας.
Την όλο και περισσότερο παρατεταμένη, ασταθή και δύσκολη πορεία ένταξης της νεολαίας στην παραγωγική διαδικασία.
Τη μετατροπή της σε κύριο θύμα της ανεργίας, της υποαπασχόλησης και της ετεροαπασχόλησης. Σε τμήμα του εργατικού δυναμικού, στο οποίο εφαρμόζονται με αυστηρότητα και συχνά με εκβιαστικό τρόπο οι νέες εργασιακές σχέσεις και επιβάλλεται η πολιτική δραστικού περιορισμού των αμοιβών και των κοινωνικών παροχών.
Τον περιορισμό των κοινωνικών, δημοκρατικών, πολιτικών δικαιωμάτων της. Η ίδια η ζωή των νέων ανθρώπων κινδυνεύει άμεσα από τον κίνδυνο του πολέμου στα πλαίσια του ανταγωνισμού των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Ταυτόχρονα, γίνονται αντικείμενο μιας σύνθετης εκστρατείας ιδεολογικού, ηθικού, κοσμοθεωρητικού αποπροσανατολισμού και ισοπέδωσης της προσωπικότητάς τους. Προβάλλεται το ιδανικό του ατομικισμού. Συκοφαντείται η αντίληψη της συλλογικής δράσης και της κοινωνικότητας. Προωθείται και επιβάλλεται ένας τρόπος ζωής στα στενά όρια του καταναλωτισμού, της μόδας των πολυεθνικών και της κάλυψης δήθεν αναγκών, μαζί με την παγίδευση σε ψευδαισθήσεις για τη ζωή.

2. Η νέα γενιά, που γαλουχήθηκε μέσα στο δόγμα του φιλελευθερισμού και της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας, όλο και περισσότερο νιώθει ότι όλα αυτά δεν οδηγούν στο καινούριο. Δε δίνουν απαντήσεις και λύσεις. Γενικά, οι νέοι ζητάνε ικανοποιητικές απαντήσεις και εξηγήσεις από την κοινωνία. Περισσότεροι νέοι βλέπουν το μέλλον τους μέσα από την ομίχλη της αβεβαιότητας, των δυσκολιών και της εκμετάλλευσης, μαζί με την ελπίδα και την προσδοκία μιας ατομικής διεξόδου, μιας σταδιοδρομίας, μιας θετικής εξέλιξης στη ζωή τους. Η αμφισβήτηση δυναμώνει. Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ριζοσπαστικοποίησης. Μεγάλο μέρος των νέων προβληματίζεται και προσεγγίζει την ανάγκη βαθύτερων κοινωνικών αλλαγών. Εστω και με ασάφειες είναι έντονος ο σκεπτικισμός, η διάθεση για κάτι άλλο, διαφορετικό από τη σημερινή πραγματικότητα. Από τη μια, πολλοί νέοι απορρίπτουν γενικά την πολιτική, έτσι όπως την έχουν προσλάβει και την έχουν ζήσει. Από την άλλη υπάρχει μια πολιτική αναζήτηση, μια έντονη απαίτηση για ουσιαστική πολιτική ενασχόληση και δράση. Ταυτόχρονα, φαίνεται ότι ωριμάζει στις γραμμές της νεολαίας - πλατύτερα από πριν - μια ταξική προσέγγιση των φαινομένων, μέσα από τα δικά της σημεία αναφοράς, μέσα από τα πολλά και ουσιαστικά "απαγορεύεται" που συναντά. Τα φαινόμενα αυτά είναι πιο έντονα ανάμεσα σε νέους λαϊκών οικογενειών και συνοικιών, που θίγονται περισσότερο από την κρίση. Σε μια μεγάλη κατηγορία της νεολαίας διαμορφώνεται έντονο το συναίσθημα περιθωριοποίησης και της κυριαρχίας της εξουσίας, ενώ δυναμώνουν οι τάσεις της μη αποδοχής τους. Είναι υπαρκτός, όμως, ο κίνδυνος, η αμφισβήτηση και ο ριζοσπαστισμός της να εκτονώνεται σε πολύμορφα και ανώδυνα για το σύστημα μονοπάτια. Στο γιορτασμό του Πολυτεχνείου διαπιστώνουμε τη συστηματική προσπάθεια μηχανισμών του συστήματος, εκτός των άλλων να καναλιζάρει και να εκτρέψει το ριζοσπαστισμό, τη συγκρουσιακή διάθεση μερίδας της νεολαίας σε ένα ακίνδυνο για το σύστημα αντιεξουσιαστικό ρεύμα, ιδιαίτερα σε αντιπαράθεση με το εργατικό, το λαϊκό κίνημα και κυρίως το ΚΚΕ. Ο αντικομμουνισμός πλασάρεται σ' αυτήν συστηματικά, πιο ραφιναρισμένος και πολύμορφος.

Είναι σημαντικό το γεγονός, ότι οι νέες ηλικίες ανατρέφονται μέσα στις συνθήκες που δημιούργησε η ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος στην Ευρώπη. Ο αντικομμουνισμός της άρχουσας τάξης και των πολιτικών εκπροσώπων της προωθεί μεθοδικά στη συνείδηση της νεολαίας την άποψη, ότι οι εξελίξεις στις σοσιαλιστικές χώρες ήταν μια συνειδητή επιλογή των λαών που τον γνώρισαν και τον απέρριψαν... Η όποια εμπιστοσύνη απέναντι στο ΚΚΕ υπονομεύεται από τη θολή εικόνα, που έχουν για τις αιτίες της ανατροπής. Η κατανόηση, επομένως, των πρόσφατων διεθνών εξελίξεων, της έκτασης και του χαρακτήρα της αντεπανάστασης, των εκτιμήσεων και των προβληματισμών μας για όλα αυτά, είναι κρίσιμο ζήτημα. Παρ' όλες τις δυσκολίες, ωστόσο, είναι θετικό και ενθαρρυντικό ότι η διαφορετικότητα της πολιτικής του ΚΚΕ, όταν φτάνει σωστά στη νεολαία, προβληματίζει. Εντονότερα από πριν δείχνουν οι νέοι διάθεση και ενδιαφέρον να μας ακούσουν. Σε αρκετά ζητήματα συμφωνούν με τις διαπιστώσεις μας.Ομως, στο τι πρέπει να γίνει, ο σκεπτικισμός και οι συγχύσεις εκφράζονται πιο έντονα, δείχνοντας έτσι το μεγάλο αγώνα δρόμου που έχουμε μπροστά μας, για να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη της νεολαίας. Για να γίνεται η αμφισβήτηση και ο ριζοσπαστισμός της συλλογικός αγώνας, δυναμικό τμήμα του αντιιμπεριαλιστικού μετώπου, με πίστη στην αναγκαιότητα και στην επικαιρότητα του σοσιαλισμού.

Μετά και τις τελευταίες μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις, τις εξελίξεις στην περιοχή μας, τη σύμπλευση των άλλων πολιτικών δυνάμεων στις επιταγές του Μάαστριχτ και της ιμπεριαλιστικής "τάξης", βλέπουμε ότι μπορούμε και πρέπει να δουλέψουμε καλύτερα, για να συμβάλουμε να αναπτυχθούν οι αγώνες, το κίνημα της νεολαίας και να διαμορφωθεί ένα πλατύ ρεύμα εμπιστοσύνης στο ΚΚΕ και στην πολιτική του.

Χωρίς να υποτιμάμε τις δυσκολίες, εκτιμάμε ότι σήμερα διευρύνονται οι όροι και οι προϋποθέσεις να καταχτήσουν, να αποκτήσουν πάλι το ΚΚΕ και η ΚΝΕ μια προνομιακή σχέση με τη νέα γενιά. Να ενισχυθεί η συλλογική δημιουργική δράση και τα βήματα του συντονισμού, να βελτιωθεί ο προσανατολισμός του κινήματός της, η σύνδεσή του με το εργατικό, λαϊκό κίνημα.

Για να ανταποκριθούμε σ' αυτή την ελπιδοφόρα πρόκληση, χρειάζεται πιο σταθερά να στραφεί ο προσανατολισμός όλων των κομματικών οργανώσεων στους χώρους και στα προβλήματα της νεολαίας, ιδιαίτερα των φτωχότερων λαϊκών στρωμάτων, με στόχο την ανάπτυξη του αγώνα της, ενισχύοντας την ιδεολογικοπολιτική μας παρέμβαση.

Γ.

Πώς να δουλέψουμε

1. Τα κόμματα γίνονται ελκυστικά και αποδεκτά - πρώτ' απ' όλα από τους νέους - όταν παρουσιάζονται και πείθουν ως πολιτικοί, κοσμοθεωρητικοί, ηθικοί φορείς ελπίδας και προοπτικής. Μπορούμε να αξιοποιήσουμε την πολιτική και ηθική υπεροχή μας, απέναντι στους διαχειριστές της καπιταλιστικής κρίσης. Τις αξίες, τα ιδανικά, το διαφορετικό, το πραγματικά καινοτόμο, το νέο που εκφράζει η ιδεολογία και το πρόγραμμά μας, να τα κάνουμε όραμα και ελπίδα μεγάλου μέρους της νεολαίας, που αμφισβητεί και ψάχνει το νέο. Στα πλαίσια αυτά πρέπει να βρίσκονται στο κέντρο ενός διευρυνόμενου συνεχώς διαλόγου μας με τη νεολαία τα παρακάτω ζητήματα:

Η αναγκαιότητα της κατάργησης της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και η επικαιρότητα του σοσιαλισμού. Οχι μόνο με την ανάδειξη της ιστορικής του προσφοράς, αλλά και από τη σκοπιά των σύγχρονων αναγκών της νεολαίας, που ασφυκτιά και ακρωτηριάζεται στα πλαίσια της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.

2 Το ξεσκέπασμα της υποκρισίας της δήθεν ελευθερίας του ατόμου μέσα στην "ελεύθερη αγορά", σε αντίθεση με την ελεύθερη προσωπικότητα που καταξιώνεται μέσα στον αγώνα σαν συνειδητός συντελεστής της κοινωνικής εξέλιξης και της τύχης του.

Οι δύο δρόμοι, που ανοίγονται σήμερα μπροστά στην κοινωνία και στη νεολαία. Απέναντι στο "μονόδρομο" του μονοπωλιακού κεφαλαίου και της αστικής τάξης, στο δήθεν εφικτό και ρεαλιστικό του καπιταλιστικού εκσυγχρονισμού της νέας ιμπεριαλιστικής τάξης, αντιτάσσουμε το ρεαλιστικό και το εφικτό των σύγχρονων λαϊκών και νεανικών αναγκών, με βάση τις δυνατότητες και τις κατακτήσεις του ανθρώπινου πολιτισμού.

Η προβολή της πίστης μας στη δύναμη της ενότητας και του αγώνα των εργαζομένων και την ταξική πάλη, που τελικά καθορίζει την κοινωνική εξέλιξη. Η συζήτηση με τη νεολαία τέτοιων ζητημάτων χρειάζεται ειδικότερη επεξεργασία. Δεν μπορεί να γίνεται πάντα, όπως κάνουμε με τις μεγαλύτερες ηλικίες. Ακόμη και η γλώσσα που χρησιμοποιούμε έχει σημασία και είναι στόχος προς κατάκτηση. Χρειάζεται γενικότερα να δοκιμάσουμε, να βοηθήσουμε να αναδειχτούν σύντροφοι εργάτες και αγρότες, σε ικανούς και πειστικούς προπαγανδιστές. Η δυνατότητα διαλόγου και συζήτησης αυτών των ζητημάτων με νέους ανθρώπους, πρέπει να κατακτηθεί με προγραμματισμό και έλεγχο, σε συνεργασία με την ΚΝΕ. Η πράξη θ' αναδείξει τελικά τις καταλληλότερες μορφές και τρόπους. Προϋπόθεση για μια τέτοια δουλιά είναι να ενισχύσουμε και να κατακτήσουμε, ως Κόμμα, μια ουσιαστικότερη σχέση με ευρύτερα τμήματα της νεολαίας, με στήριγμα τα κομματικά μέλη και την ΚΝΕ. Να μπούμε περισσότερο στην ψυχολογία της, στα ενδιαφέροντα, στα προβλήματα, στις ανάγκες της, γιατί έτσι θα παλέψουμε αποτελεσματικότερα γι' αυτά.

Το πρόβλημα της επικοινωνίας, της μαζικής προβολής των θέσεων του Κόμματος στη νεολαία αφορά και τα ΜΜΕ του Κόμματος ("Ρ" και "902"), όλη τη μαζική προπαγάνδα. Είναι ζητήματα που πρέπει ως Κόμμα και ΚΝΕ, αποτελεσματικότερα ν' αντιμετωπίσουμε κεντρικά, αλλά και με τη συμβολή όλων των οργανώσεων και στελεχών. Χρειάζεται επίσης να δούμε και μια άλλη διάσταση. Αυτή της ραγδαίας εξέλιξης στην επικοινωνία της νεολαίας, μέσω των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Μονοπωλιακά συγκροτήματα και εταιρίες, όπως και συγκροτήματα Τύπου, επενδύουν στα δίκτυα, με ιδιαίτερο στόχο τη νεολαία, όχι μόνο ως καταναλωτή, αλλά και με ιδεολογικούς στόχους. Είναι φανερή η ανάγκη αναβάθμισης της πολιτικοϊδεολογικής μας παρέμβασης στο φαινόμενο αυτό, αλλά και στην αξιοποίησή του. Αυτό δε σημαίνει υποτίμηση ή υποβάθμιση στο παραμικρό των άλλων γνωστών δοκιμασμένων μορφών επικοινωνίας. Ωστόσο και μ' αυτό τον τρόπο, χωρίς υπερβολές, μπορούμε και πρέπει να αποκτήσουμε μια σχέση επικοινωνίας με τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες τμημάτων της νεολαίας.

2.Οι φετινοί αγώνες στο χώρο της παιδείας επιβεβαιώνουν την κατεύθυνση, που εδώ και τρία χρόνια δίνεται από το Πολιτικό Γραφείο και την Κεντρική Επιτροπή, για την ανάγκη ιδιαίτερης δουλιάς του Κόμματος στο μέτωπο αυτό. Γίνεται φανερό πως πρόκειται για τομέα που θα βρίσκεται έντονα στο προσκήνιο το επόμενο διάστημα, δίνοντας δυνατότητες ουσιαστικής ανάδειξης της πολιτικής και της ιδεολογίας μας, ιδιαίτερα στη νεολαία. Τα τρία αυτά χρόνια υπήρξαν βήματα στην επεξεργασία των θέσεών μας και στη συγκρότηση των δυνάμεών μας, που αποτελούν βάση για καλύτερη και πιο ολοκληρωμένη συνέχιση της δουλιάς του Κόμματος.

Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν δυσκολίες στην κατανόηση, από το σύνολο του κομματικού μας δυναμικού, της σημασίας και των δυνατοτήτων μιας μόνιμης και σταθερής δουλιάς για τη μόρφωση, τη συγκρότηση γενικότερα της προσωπικότητας των νέων. Πολύ περισσότερο, δεν έχουμε κατορθώσει να αναδείχνουμε τη σύνδεση του κινήματος παιδείας με το εργατικό και το λαϊκό κίνημα, παρότι τα προβλήματά της αφορούν όχι μόνο το παρόν της εργατικής τάξης,αλλά και την προοπτική της.Ο πρόσφατος αγώνας των εκπαιδευτικών, μέσα από τη δυναμική του, συνέβαλε στην ανάπτυξη νέων ποιοτικών χαρακτηριστικών στο κίνημα της παιδείας, που αποτελούν παρακαταθήκη για τη συνέχεια και τους αγώνες που θα ακολουθήσουν. Από τα σημαντικότερα αποτελέσματα του αγώνα είναι:

* Η ανάδειξη στην τρέχουσα επικαιρότητα των οξύτατων προβλημάτων της παιδείας, σε μια περίοδο μάλιστα που η κυβέρνηση επιχειρεί να παραπλανήσει και να εξαπατήσει για τους σκοπούς της προωθούμενης αντιμεταρρύθμισης στην εκπαίδευση.

* Η αποκάλυψη του αντιεκπαιδευτικού, αντικοινωνικού χαρακτήρα της κυβερνητικής πολιτικής και των κατευθύνσεων της ΕΕ που την υπαγορεύουν.

* Η ανάδειξη της σημασίας του πανεκπαιδευτικού - παλλαϊκού μετώπου ως καθοριστικού παράγοντα της αποτελεσματικότητας των αγώνων για την παιδεία, μέσα από τη διεύρυνση του διεκδικητικού περιεχομένου, με αιτήματα που να αγγίζουν την ουσία των μορφωτικών κοινωνικών αναγκών. Η ωρίμανση γενικότερα της ανάγκης συντονισμένης αντεπίθεσης απέναντι στην κυβέρνηση και στην πολιτική της.

Στη βάση των προηγούμενων κατευθύνσεων του ΠΓ και της ΚΕ που εξακολουθούν να ισχύουν, στρέφουμε την προσοχή μας στα παρακάτω για το επόμενο διάστημα:

α) Στο Μέτωπο Παιδείας. Για την ανάπτυξη ενός βαθύτερου πολιτικοποιημένου κινήματος παιδείας, που θα έρχεται σε συνολική αντιπαράθεση με το στρατηγικό αντιεκπαιδευτικό σχέδιο της κυβέρνησης, προβάλλοντας επιθετικά στόχους ριζικών αλλαγών στην Παιδεία, αναπόσπαστα δεμένους με τη διεκδίκηση βαθιών κοινωνικοπολιτικών αλλαγών. Ενός κινήματος, ενός μετώπου παιδείας ικανού να επιδράσει στο σήμερα, σφραγίζοντας το αύριο.

β) Στον παραπέρα εμπλουτισμό των θέσεών μας σχετικά με την Παιδεία. Χρειάζεται να προχωρήσει η επεξεργασία των θέσεών μας, ιδιαίτερα σε ζητήματα του περιεχόμενου, της διαδικασίας μάθησης, της μόρφωσης και αγωγής. Να δυναμώσει η προσπάθεια κριτικής στον αναχρονισμό βιβλίων και αναλυτικών προγραμμάτων με ουσιαστικότερη συμμετοχή των εκπαιδευτικών. Χρειάζεται επιμονή και ενίσχυση της συμμετοχής τους στις ομάδες εργασίας του ΚΜΕ. Αναδείχνεται η ανάγκη, με βάση την κοσμοθεωρία και την πείρα μας να δουλευτούν και να ωριμάσουν περισσότερο οι θέσεις μας σε ζητήματα παιδαγωγικής, αξιοποιώντας τις δυνατότητες και τη διάθεση συνεργασίας ειδικών επιστημόνων και φορέων. Στα πλαίσια αυτά να δοθούν οι προτάσεις μας για το περιεχόμενο και τη λειτουργία του ενιαίου 12χρονου Πολυτεχνικού σχολείου, να οργανώσουμε το διάλογο με τους φορείς του λαϊκού κινήματος. Ακόμη, προκειμένου να βοηθηθεί η σύνδεση εργατικού κινήματος και κινήματος παιδείας και να φωτιστεί η θέση μας για την αλληλεξάρτηση παιδείας και παραγωγικής κοινωνικής εξέλιξης, χρειάζεται η παραπέρα μελέτη γύρω από τα ζητήματα του προγραμματισμού της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης, αρχών των κλαδικών πολιτικών, περιεχόμενου της εργασίας, εργατικού ελέγχου κλπ.

γ) Ενίσχυση της μορφωτικής δουλιάς στη νεολαία. Υπάρχει ανάγκη να αναδείξουμε, σε συνεργασία με την ΚΝΕ, την αναγκαιότητα παρέμβασης για την ενίσχυση του ενδιαφέροντος των μαθητών, της υπόλοιπης νεολαίας των λαϊκών συνοικιών και εργατογειτονιών, για ουσιαστική μόρφωση. Σ' αυτό πρέπει να καταλήγει και η δράση μας στο χώρο της Παιδείας. Διαφαίνεται ο κίνδυνος, να έχουμε νέους ανθρώπους, αγωνιστές, με αδύνατα όμως μορφωτικά εφόδια, ή που να υποτιμούν την αξία και τις δυνατότητες της μόρφωσης, του πολιτισμού, σε μια περίοδο μάλιστα που εντείνεται η ιδεολογική χειραγώγηση. Μια συστηματική παρέμβαση μπορεί να ξεκινήσει με πυρήνα τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες εκπαιδευτικούς, αφού ενισχύσουμε τον προσανατολισμό και κυρίως τα ιδεολογικά εφόδιά τους. Στην κατεύθυνση αυτή χρειάζεται να ενισχύσουμε τη διοργάνωση κύκλων μαθημάτων, ακόμη και σχολής για συντρόφους εκπαιδευτικούς σε ζητήματα φιλοσοφίας, πολιτικής οικονομίας, ιστορίας, γνώσης των σύγχρονων φαινομένων, ρευμάτων και τάσεων που υπάρχουν στη νεολαία. Σε σύντομο χρονικό διάστημα χρειάζεται να οργανωθεί μια πρώτη συζήτηση εκπαιδευτικών, σχετικά με τις ανάγκες, τα προβλήματα, τις αναζητήσεις της μαθητικής νεολαίας.

3. Για τη βελτίωση της παρέμβασης του Κόμματος σε προβλήματα της εργαζόμενης νεολαίας ενάντια στην ανεργία, τις νέες εργασιακές σχέσεις, για εργασία με δικαιώματα. Η σημασία της δουλιάς μας στο θέμα αυτό είναι προφανής και για την ΚΝΕ και για το Κόμμα. Συνδέεται με την προοπτική και το στόχο ενίσχυσης της επιρροής του Κόμματος στην εργατική τάξη και την ενίσχυση του ταξικού ρεύματος στις γραμμές του συνδικαλιστικού κινήματος.Πιο συγκεκριμένα χρειάζεται:

* Στα υλικά του Κόμματος για τους εργαζόμενους να γίνεται αναφορά στα προβλήματα των νέων εργαζομένων. Να αποκαλύπτονται οι μακρόχρονες συνέπειες από τα "τοπικά σύμφωνα απασχόλησης" τις "ελαστικές εργασιακές σχέσεις", τα πλήγματα στο δικαίωμα της κοινωνικής ασφάλισης κ. ά.

* Να γίνεται πιο φανερή και να αποδεικνύεται η υπερεκμετάλλευση των νέων εργαζομένων μέσα από την εντατικοποίηση και την αφαίρεση κατακτήσεων και δικαιωμάτων. Να αποκαλύπτονται τα υπερκέρδη και η συνεχής αύξηση των προνομίων του κεφαλαίου, σε αντίθεση με τη μιζέρια και τη συρρίκνωση των δικαιωμάτων της εργαζόμενης νεολαίας.

* Να προβάλλονται οι αξίες της συλλογικής και οργανωμένης δράσης μέσα από τα συνδικάτα, σε συνδυασμό με την πάλη ενάντια στα μονοπώλια και την κυριαρχία τους. Η ανάγκη βαθιών αλλαγών, η ισχυροποίηση του ΚΚΕ και η πάλη για το σοσιαλισμό.

* Οι κομμουνιστές πρέπει να πρωτοστατήσουν να ανοιχτούν μέτωπα πάλης σε συγκεκριμένα προβλήματα και χώρους που αφορούν τη νεολαία. (Οικοδόμοι, εμποροϋπάλληλοι, ιδιωτικοί υπάλληλοι, εργαζόμενοι στον επισιτισμό, στον τουρισμό, στα νοσοκομεία κ. ά.). Στόχος να ενταχθούν οι νέοι στα συνδικάτα, να εμπλουτίσουν τη δράση τους με τις ανάγκες της νεολαίας. Εξίσου μεγάλη αξία έχει η οργάνωση της παρέμβασης και της πάλης σε εκπαιδευτικούς χώρους, όπου συγκεντρώνεται η νεολαία της "εργασιακής περιπλάνησης", π.χ. ΙΕΚ, ΚΕΚ, Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών κλπ. Ξεχωριστή δράση χρειάζεται να αναπτυχθεί για την προστασία και την οργάνωση των νέων ανέργων, στα πλαίσια της ανάπτυξης του κινήματος κατά της ανεργίας. Να πρωτοστατήσουμε να προβληθούν, να διεκδικηθούν αιτήματα που αφορούν την επιδότηση και στήριξη των άνεργων νέων, ανεξάρτητα αν έχουν δουλέψει προηγούμενα.

4. Δράση για ένα πολύμορφο κίνημα για τα δικαιώματα της νεολαίας στον ελεύθερο χρόνο, στον πολιτισμό, στον αθλητισμό ενάντια στα ναρκωτικά και τα υποκατάστατα ζωής.

α) Ο πολιτισμός, ο αθλητισμός, η ψυχαγωγία, η διασκέδαση, είναι καθοριστικοί παράγοντες στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των νέων ανθρώπων. Είναι φανερό ότι η άρχουσα τάξη αξιοποιεί αυτά τα κανάλια με κάθε τρόπο. Αξιοποιεί χαρακτηριστικά των νέων ανθρώπων, όπως η τάση για το "νέο", το "καινούριο", την ομαδικότητα - συλλογικότητα, τη διάθεση για αναζήτηση κλπ. Προετοιμάζει και προσφέρει καλούπια (τα οποία συνεχώς βέβαια αλλάζει στη μορφή), επιχειρώντας να παγιδεύσει και τη διάθεση για συλλογικότητα, ενεργητικότητα, και την αμφισβήτησή της. Για εκτόνωση υπάρχουν οι θύρες των γηπέδων, εκατοντάδες σύλλογοι οπαδών "του προέδρου θεού", απέραντες ντίσκο, "ορθάδικα", ρέιβ, όπου οι "πολλοί" καταλήγουν σε "έναν", αφού η ουσιαστική επικοινωνία είναι αδύνατη.

Το βάρος που ρίχνει ο αντίπαλος στον πολιτισμό - αθλητισμό, όπως τον εννοεί αυτός, είναι μεγάλο. Το αντίβαρο, όμως, που θα έπρεπε να γεννά και να προβάλλει το εργατικό λαϊκό κίνημα, με πρωτοπόρους τους κομμουνιστές, εμφανίζεται πολύ αδύναμο. Πέρα από εκδηλώσεις σποραδικές, τα "Φεστιβάλ" κλπ., δεν υπάρχει οργανωμένη παρέμβαση σε επίπεδο κάθε γειτονιάς, κάθε δήμου, που να δημιουργεί πυρήνες με δημιουργική δράση της νεολαίας, στον ελεύθερο χρόνο της και για όλα τα ενδιαφέροντά της. Υπάρχει ένα σοβαρό ενδιαφέρον για αθλητισμό, πολιτισμό, ψυχαγωγία, της ίδιας της νεολαίας, το οποίο όμως εκμεταλλεύεται επί πληρωμή η καπιταλιστική "αγορά", επενδύοντας ταυτόχρονα και ιδεολογικά. Ακόμα και οι δήμοι, που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για τη νεολαία, το κάνουν για λογαριασμό των νέων, χωρίς τη δική τους αυτενέργεια και επιλογή. Βέβαια, σποραδικά παρουσιάζονται και θετικές δράσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται από ανθρώπους με μεράκι, δε δημιουργούν όμως αυτές "ρεύμα". Είναι φανερό ότι η ενασχόλησή μας μ' αυτά τα ζητήματα δεν μπορεί να καθυστερήσει άλλο. Χρειάζεται να γίνει αντικείμενο της δράσης των οργανώσεων και της καθοδηγητικής μας δουλιάς. Η συμβολή μας πρέπει ιδιαίτερα να στραφεί στα σχολιά και να δυναμώσει η προσπάθεια του μετώπου της παιδείας, ώστε αυτά να "ανοίξουν" στη γειτονιά, με στόχο να αποτελούν έναν πολιτιστικό πόλο με δραστηριότητες μορφωτικές, πολιτιστικές, αθλητικές, ψυχαγωγικές. Υπάρχουν θετικά παραδείγματα και πρωτοβουλίες που τις αγκαλιάζει και τις θέλει η νεολαία. Τα Τμήματα της ΚΕ (Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Πολιτισμού, Παιδείας), από κοινού με τις οργανώσεις, χρειάζεται να μελετήσουν το ζήτημα, φιλοδοξώντας οι παρατάξεις μας στους δήμους να έχουν άποψη και πολιτική για τη νεολαία. Σήμερα η Ευρωπαϊκή Ενωση και η κυβέρνηση παρεμβαίνουν με θεσμούς και δομές σε επίπεδο Αυτοδιοίκησης για τη χειραγώγηση της νεολαίας. Το φαινόμενο θα ενταθεί (π. χ. Δημοτικά Συμβούλια νέων, Εθνικό Συμβούλιο νέων).

β) Κίνημα κατά των ναρκωτικών. Η κοινωνική κατάσταση που βιώνουν οι νέοι άνθρωποι (η λιτότητα που πλήττει την οικογένεια, η ανεργία, ο αυταρχισμός, η έλλειψη πολιτιστικών ερεθισμάτων, αθλητισμού, η υποβαθμισμένη παιδεία, η ανισότητα κλπ.), δεν επιτρέπει να ωριμάζουν κάτω από σταθερές και θετικές συνθήκες, να οικοδομούν προσωπικότητα που θα καλλιεργεί τη συλλογικότητα, αλλά και την ατομική ευθύνη. Σε μια μερίδα της νεολαίας και ανάλογα με την ένταση αυτών των προβλημάτων εμφανίζονται συμπτώματα έντονης παραίτησης και απογοήτευσης που οδηγούν σε ακραίες καταστάσεις, όπως χρήση ναρκωτικών, αλκοόλ, παραβατικότητα κλπ. Γι' αυτή τη μερίδα της νεολαίας δε φαίνεται να υπάρχει ελπίδα, ούτε διέξοδος, γι' αυτό και καταφεύγει σε υποκατάστατα, μην αντέχοντας την πραγματικότητα. Η τοξικομανία, τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζει δραματική αύξηση με χαρακτηριστικό ότι προχωράει όλο και σε πιο μικρές ηλικίες. Η ένταξη σε μεγάλο ποσοστό γίνεται στα 14 - 15 χρόνια, την περίοδο της εφηβείας, που οι νέοι διαμορφώνουν την προσωπικότητά τους. Παρά την αναγνώριση του προβλήματος δεν υπάρχει πρόοδος στην πρόληψη, η οποία ουσιαστικά συνίσταται στην παροχή ευκαιριών στον πολιτισμό, στον αθλητισμό, στην παιδεία, στην εργασία, στην αναγνώριση των δικαιωμάτων τους, ώστε να σταματήσει η εξέλιξη του τραγικού φαινομένου. Ούτε καν θεραπεία για τους εξαρτημένους δε γίνεται, αφού οι τοξικομανείς είναι πολλαπλάσιοι των θέσεων των θεραπευτικών Κοινοτήτων. Γίνεται όμως μια οργανωμένη εκστρατεία για διαχωρισμό των ουσιών και αποποινικοποίηση στη χρήση, διότι αυτό είναι εύκολο και ανέξοδο και σύμφωνο με ένα μικροαστικό κλίμα δήθεν ελευθερίας "να διαθέτω τον εαυτό μου όπως θέλω", "να κάνω και κανένα τσιγαράκι να διευρύνω τις εμπειρίες, τη συνείδησή μου"...Είναι θετικό ότι η ελληνική κοινωνία αντιστέκεται σ' αυτές τις θεωρίες. Την τρομάζουν τα ναρκωτικά. Αν δεν υπάρξει, όμως, κίνημα που να αντικρούσει με επιχειρήματα αυτές τις θεωρίες, μακροπρόθεσμα θα υπάρξει σίγουρα πρόβλημα αν σκεφτούμε και τη γενικότερη πολιτική κατάσταση. Στη νεολαία συναντάμε ιδιαίτερα πιο έντονα την επίδραση εχθρικών επιζήμιων απόψεων και ερωτήματα για σκληρά -μαλακά, για τη νομιμοποίηση, για τις αιτίες και τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Η αντιπαράθεση οξύνεται. Διευρύνεται η εκστρατεία αποδοχής των ναρκωτικών μέσω των ΜΜΕ, "επιστημόνων" με δουλεμένα προπαγανδιστικά "επιχειρήματα" και με την ανοχή ή στήριξη άλλων πολιτικών δυνάμεων. Ολη η εκστρατεία τους έχει ως στόχο να παραιτηθεί η κοινωνία από τον ουσιαστικό αγώνα κατά των ναρκωτικών, ν' αποδεχτεί την ήττα της, να συμβιβαστεί και να περιοριστεί όλη η προσπάθεια σε μια καλύτερη διαχείριση του φαινομένου. Το θέμα των ναρκωτικών παίρνει έντονο πολιτικό - ιδεολογικό χαρακτήρα, γιατί συνδέεται άμεσα με αξίες, συμπεριφορές, στάση ζωής και προοπτικής της νεολαίας. Το Κόμμα και η ΚΝΕ πρέπει πιο δυναμικά, άμεσα και μαζικά, να παρέμβει, προβάλλοντας τις θέσεις του. Στόχος μας είναι η οργάνωση μιας πολιτικοϊδεολογικής αντεπίθεσης στο θέμα αυτό, μαζί με τη διαμόρφωση ενός ευρύτατου πολιτικοποιημένου κινήματος κατά των ναρκωτικών με διεκδίκηση λύσεων στις σύγχρονες ανάγκες ζωής της νεολαίας.

5. Σε σχέση με την πορεία της ΚΝΕ, η εκτίμησή μας για τη δράση του Κεντρικού Συμβουλίου, συνολικά της ΚΝΕ, είναι θετική. Διπλασίασε τις δυνάμεις της από το προηγούμενο Συνέδριο. Ο ρόλος και η επίδρασή της στην ανάπτυξη του κινήματος της νεολαίας αναπτύσσεται και αναβαθμίζεται. Σήμερα το δυνάμωμα των αντιστάσεων της νεολαίας, η ανάπτυξη της συλλογικής δράσης, το άνοιγμα νέων μετώπων, η μαζική αγωνιστική διεκδίκηση, η αντεπίθεσή της στις συντηρητικές επιταγές του κεφαλαίου, η συμπόρευση με το εργατικό κίνημα, αποτελούν για την ΚΝΕ πρώτη προτεραιότητα.Προϋπόθεση είναι το πλατύτερο ακόμη άνοιγμα, η ευρύτερη σύνδεσή της με τη νεολαία, η αποτελεσματικότερη οργάνωση της πολιτικοϊδεολογικής της παρέμβασης, στη βάση των αναζητήσεων και των αναγκών της ίδιας της νεολαίας. Το ΚΚΕ προσβλέπει με αισιοδοξία σε μια ΚΝΕ, που θα καταχτά την ικανότητα να προσαρμόζει τις γενικές πολιτικοϊδεολογικές θέσεις του στο χώρο της νεολαίας με όλες τις ιδιαιτερότητες που αυτή έχει. Θα καλλιεργεί το ενδιαφέρον για τη γνώση, την κριτική στάση απέναντί της, το ενδιαφέρον για τον πολιτισμό, την τέχνη, τη δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου. Θα αναδείχνεται πρωτοπόρα στο πεδίο των αξιών, των ιδεών, αλλά και της καθημερινής δράσης. Μια ΚΝΕ που θα συνομιλεί με τους νέους στη γλώσσα των ενδιαφερόντων τους, θα εμπνέει, θα πείθει για μια αγωνιστική στάση ζωής, που δε θα συμβιβάζεται με τη "νέα τάξη" και τον απάνθρωπο καπιταλισμό. Το Κόμμα, κάθε κομματική οργάνωση, πρέπει πιο αποφασιστικά να σταθούν δίπλα στην ΚΝΕ και στις ανάγκες της. Να βελτιώσουν την πολιτικοϊδεολογική τους βοήθεια, να εμπνεύσουν και να τροφοδοτήσουν τη ζωντάνια και τη δημιουργικότητα της νέας γενιάς των κομμουνιστών. Να στηρίξουν πολύμορφα τη δράση της στα ζητήματα της ειρήνης, της αλληλεγγύης, του διεθνισμού, στα πλαίσια της αντιιμπεριαλιστικής πάλης, καθώς και στα ειδικότερα προβλήματα της στρατευμένης νεολαίας και αυτής που ζει στο χωριό.

6. Η ευθύνη, ο ρόλος του Κόμματος, οργάνων και οργανώσεων, για τη νεολαία είναι ενιαίος. Δεν εξαντλείται μόνο στους συντρόφους που στα πλαίσια του καταμερισμού έχουν ιδιαίτερα την ευθύνη. Συνολικά το στελεχικό δυναμικό πρέπει να το απασχολεί η διάσταση της δουλιάς του στις νεότερες ηλικίες. Ο καταμερισμός στα όργανα, σε στελέχη τομέων δουλιάς (Τοπική Αυτοδιοίκηση, Συνδικαλιστικό Κίνημα κλπ.), πάσχει από μια μονομέρεια: Ο καθένας στον τομέα του, φορτωμένος με τρέχοντα ζητήματα, δεν έχει στην προσοχή του, πολλές φορές, την αναγκαιότητα της συνδυασμένης πολύπλευρης παρέμβασης. Υπάρχει πρόβλημα ανάδειξης και εξειδίκευσης, σε όλα τα κλιμάκια, συντρόφων με επάρκεια, κατάλληλων, με ευθύνη συνολικά για τη νεολαία και όχι στενά μόνο για την ΚΝΕ. Χρειάζεται να χρεωθούν, να εξειδικευτούν στελέχη, υπεύθυνα σε τομείς, όπως ο αθλητισμός, ο πολιτισμός, τα ναρκωτικά, η παιδεία. Να συντονίζουν τη δράση τους με τους αντίστοιχους συντρόφους που είναι χρεωμένοι με τη νεολαία. Για τα προβλήματά της μπορούμε να συσπειρώσουμε στη δράση και δίπλα μας ένα αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό, πέρα από μας, με δυνατότητες και γνώσεις. Η βοήθεια, ο έλεγχος των κομματικών μελών στην ΚΝΕ πρέπει να αναβαθμιστεί. Σήμερα πολύ αδύνατα γίνεται μια τέτοια δουλιά περιοδικά και συστηματικά. Δεν αξιοποιούμε την εμπειρία τους, αλλά ούτε ανταποκρινόμαστε όπως πρέπει στις ανάγκες διαπαιδαγώγησης. Πρέπει να αναπτυχθούν μέτρα βελτίωσης της διαπαιδαγωγικής δουλιάς μας. Στην προοπτική της εξόρμησης για την ανάπτυξη του Κόμματος χρειάζεται, με πυρήνα και τα κομματικά μέλη στην ΚΝΕ, να σχεδιάσουμε την ανάπτυξη του Κόμματος από τη νεολαία με φιλόδοξους στόχους. Με βάση τις κατευθύνσεις της ΚΕ η συζήτηση στις οργανώσεις, για τη δουλιά μας στη νεολαία, χρειάζεται καλή προετοιμασία. Μαζί με τις όποιες διαπιστώσεις γίνονται, ταυτόχρονα να καταλήγουμε σε πρακτικούς ελέγξιμους στόχους, μέτρα, πρωτοβουλίες.

Στόχος μας πρέπει να είναι, να γιορτάσουμε το επόμενο διάστημα τα 80 χρόνια του Κόμματος, τα 80 χρόνια της Οχτωβριανής Επανάστασης, τα 30 χρόνια της ΚΝΕ, τα 150 χρόνια του Κομμουνιστικού Μανιφέστου, με σημαντικά βήματα στην πάλη μας για τα προβλήματα, τις ανάγκες, την προοπτική της νεολαίας, την προοπτική της κοινωνίας μας. Γι' αυτό αξίζει και πρέπει να γίνουμε αποτελεσματικοί.

ΑΘΗΝΑ 2.4.1997 Η ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ