Την ώρα που σπαταλιούνται άσκοπα εκατοντάδες εκατομμύρια για φιέστες και ελιτίστικες εκδηλώσεις στα πλαίσια της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, στη Θεσσαλονίκη οι φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών σπουδάζουν σε άθλιες συνθήκες: κάνουν μάθημα σε προκάτ αίθουσες, ο ένας πάνω στον άλλο, χωρίς δασκάλους, αναλώσιμα υλικά και υλικοτεχνική υποδομή.Σ' αντίθεση με το "λαμπερό" πρόσωπο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας που προβάλλει το υπουργείο, η πραγματικότητα που βιώνουν καθημερινά εκατοντάδες φοιτητές αναδεικνύει μιαν άλλη όψη: Τη "χλομή" εικαστική μας εκπαίδευση. Την υποκρισία των κυβερνήσεων στον τομέα του πολιτισμού και της καλλιτεχνικής παιδείας.

Η χρηματοδότηση κάθε χρόνο μειώνεται, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση των σπουδών.Η ιδιωτική πρωτοβουλία "μπαίνει από το παράθυρο" και τείνει να γίνει απαραίτητη για την προώθηση και προβολή της δουλιάς των φοιτητών προς το κοινό. Κόντρα σ' αυτή την κατάσταση, οι φοιτητές προσπαθούν με παρεμβάσεις και κινητοποιήσεις να εξασφαλίσουν ανθρώπινες συνθήκες μόρφωσης, να υπερασπίσουν το δικαίωμα στη δωρεάν παιδεία. Παλεύουν για να ενταχθεί η καλλιτεχνική παιδεία σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, για να σπάσουν τους φραγμούς για τα παιδιά των φτωχών, λαϊκών στρωμάτων.

Οπως δήλωσε στο "Ρ" ο αντιπρόεδρος του Εικαστικού Τμήματος, καθηγητής Β. Δημητρέας,"η έλλειψη κτιριακής υποδομής, σε συνδυασμό με τις ελλείψεις σε διδακτικό προσωπικό και την υποχρηματοδότηση της Σχολής, οδηγεί σε υποβάθμιση των σπουδών".

Μιλώντας για τις διεθνείς προδιαγραφές που πρέπει να πληρούν οι Σχολές Καλών Τεχνών και ιδιαίτερα τα Εικαστικά Τμήματα, ο Β. Δημητρέας διευκρίνισε ότι "σε ένα εργαστήρι δεν πρέπει να φοιτούν περισσότερα από 30 παιδιά, ώστε να τους δίνεται η δυνατότητα να δουλεύουν σωστά. Σήμερα όλοι οι καθηγητές έχουμε υπεράριθμους φοιτητές. Στο εργαστήρι μου έρχονται 135 παιδιά. Είναι ζήτημα αν αντιστοιχεί ένα τετραγωνικό μέτρο για κάθε φοιτητή των πρώτων ετών, ενώ θα έπρεπε ο καθένας να δουλεύει σε τουλάχιστον 20 τ.μ. Στοιβάζονται στο πατάρι και δεν μπορούν να δουν ούτε το μοντέλο που σχεδιάζουν"!

Αντίστοιχα είναι τα προβλήματα στα άλλα δύο τμήματα της σχολής, όμως εκεί ο αριθμός φοιτητών είναι μικρότερος.

"Είναι ξεκάθαρη η κατεύθυνση από την Ευρωπαϊκή Ενωση, καταλήγει ο Β. Δημητρέας, να μη δίνονται χρήματα για τις Σχολές Καλών Τεχνών και τις θεωρητικές επιστήμες, γιατί αυτές δε λειτουργούν με τον όρο της ανταποδοτικότητας".

Η ενοικίαση της καπναποθήκης στη Σταυρούπολη έδωσε μια ανάσα στη Σχολή. Οπως λένε και οι φοιτητές, αν δεν είχαν και αυτό το χώρο θα ήταν χαμένοι. Βέβαια, ως ενοίκιο δίνεται 1 εκατομμύριο μηνιαίως, χρήματα που θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν αν είχε γίνει η σχολή στη Θέρμη. Ομως, φοιτητές και καθηγητές αναζητούν λύσεις άμεσες, ώστε τον επόμενο Οκτώβρη να ξεκινήσουν μαθήματα σε καλύτερες συνθήκες. Δύο από αυτές, είναι η ενοικίαση και νέου κτιρίου στη Σταυρούπολη για να εξασφαλίσουν ακόμη 5.000 τ.μ. ή η αξιοποίηση μέρους του στρατοπέδου Παύλου Μελά, περίπου 20.000 τ.μ. Σήμερα η Σχολή διαθέτει λιγότερα από 10.000 τ.μ., τα μισά, δηλαδή, από όσα χρειάζεται.

"Είμαστε σε απελπιστική κατάσταση", δηλώνει η Μαρία Π., φοιτήτρια στο 5ο έτος. "Σε χώρο που κανονικά πρέπει να δουλεύουν 4 άτομα, σήμερα είμαστε 12. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι ο χώρος είναι ακατάλληλος. Η αίθουσα δεν ενδείκνυται για σπουδές, είμαστε σε προκάτ που η οροφή κοντεύει να πέσει στο κεφάλι μας".

Αλυτο παραμένει, επίσης, το πρόβλημα των χρημάτων που απαιτούνται για την αγορά αναλώσιμων υλικών, δηλαδή χρωμάτων, πινέλων κλπ.Χρήματα που, υποτίθεται, πρέπει να δίνει η Σχολή. "Από την αρχή της ίδρυσής της το κονδύλι για τα υλικά παραμένει 4 εκατομμύρια δραχμές. Οπότε με την αύξηση των φοιτητών μειώνεται το αντίστοιχο ποσό. Πέρσι μας αντιστοιχούσαν 16.000 δραχμές, ενώ φέτος 10 - 13.000 δραχμές. Δε φτάνουν ούτε για το 1/4 των υλικών που χρησιμοποιούμε και αναγκαζόμαστε να βάζουμε από την τσέπη μας χρήματα".

Οι φοιτητές του πρώτου έτους δεν παίρνουν χρήματα για χρώματα. Επειδή η Σχολή αδυνατεί να πληρώσει τα μοντέλα για πολλές ώρες απασχόλησης, απαγορεύεται να τα χρησιμοποιούν τα μεγάλα έτη.Και οι ελλείψεις σε καθηγητές είναι σημαντικές, όμως - όπως λένε και οι ίδιοι - ακόμη και αν έρθουν στη Σχολή νέα μέλη ΔΕΠ, δε θα έχουν χώρο να διδάξουν. Ανάγκες σε μέλη ΔΕΠ και βοηθητικό προσωπικό υπάρχουν σε πολλά καλλιτεχνικά εργαστήρια, αλλά ιδιαίτερα σε εκείνο της χαρακτικής, όπου παλεύουν εδώ και πολύ καιρό για την κάλυψη δύο θέσεων. Λείπουν ζωγράφοι, γλύπτες, ένας βοηθός μαρμαροτεχνίτη και μόνιμοι καθηγητές θεωρητικών μαθημάτων.

"Στο νέο κονδύλι που θα δοθεί για τη Σχολή, να δοθούν επιπλέον χρήματα για αναλώσιμα υλικά", ζητά η Γεωργία Πετρούλια,ενώ ιεραρχώντας τα προβλήματα της Σχολής, χαρακτηρίζει και αυτή το κτιριακό ως μείζον πρόβλημα. Μάλιστα βάζει και μιαν άλλη διάσταση στο θέμα, μιλώντας για δημιουργία εκθεσιακών χώρων, όπου οι φοιτητές θα μπορούν να εκθέτουν τα έργα τους χωρίς να έχουν την ανάγκη χορηγών."Είναι ανάγκη να εκθέτουν τα έργα σε δικό τους χώρο μέσα στην πόλη. Να υπάρχει ελεύθερη έκφραση όλων των τάσεων και τεχνών".

Απόρροια του σοβαρού κτιριακού προβλήματος ήταν και το ζήτημα που δημιουργήθηκε στις αρχές της χρονιάς, όταν υποψήφιοι παρόλο που συγκέντρωσαν τη βάση, δεν έγιναν δεκτοί στη Σχολή.Αν υπήρχαν οι απαραίτητοι χώροι, οι 100 περίπου φοιτητές που πέρσι έμειναν έξω από τη Σχολή, σήμερα θα σπούδαζαν. Πάντως, ο Σύλλογος Φοιτητών Εικαστικού με απόφασή του δήλωσε ότι δε δέχεται τον όρο "επιτυχόντες μη εισακτέοι". "Από τη στιγμή που ένας φοιτητής επιτυγχάνει τη βάση, είναι εισακτέος. Για μας αυτά τα παιδιά είναι ήδη συνάδελφοι και παλέψαμε για το δικαίωμά τους να μπουν στη Σχολή", είπε η Γ. Πετρούλια.

Τέλος, ένα ακόμη σοβαρό ζήτημα αφορά στην ανάγκη για καλλιτεχνική παιδεία στα σχολεία. Ενας νέος σήμερα για να δώσει εισαγωγικές εξετάσεις στη Σχολή, είναι αναγκασμένος να καταφύγει σε φροντιστήρια και σε ιδιωτικά εργαστήρια.

Η εκπρόσωπος των ΠΚΣ στο Εικαστικό Τμήμα σημειώνει πως πρέπει να υπάρξει ουσιαστική διδασκαλία των καλλιτεχνικών μαθημάτων από τα πρώτα χρόνια του σχολείου. Να υπάρχουν καθηγητές σε όλα τα σχολεία και σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Ετσι ώστε τα παιδιά να δουλεύουν μέσα στα δημόσια σχολεία προς αυτή την κατεύθυνση και να προετοιμάζονται ουσιαστικά για να δίνουν εξετάσεις στη Σχολή.

Αννα ΑΝΑΝΙΑΔΟΥ