Οι συχνές επισκέψεις του Μισέλ Καμντεσί τους τελευταίους μήνες στη Μόσχα δεν είχαν σαν κύριο κίνητρο το τουριστικό ενδιαφέρον. Ούτε οι τακτικές εμφανίσεις αυτού του 63χρονου Γάλλου - που φέρει τον τίτλο του γενικού διευθυντή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου - στις οθόνες των ρωσικών τηλεοράσεων, αποσκοπούσαν στην απλή ενημέρωση των Ρώσων για την πορεία της οικονομίας της χώρας τους. Ο βασικός σκοπός της πολυποίκιλης δραστηριότητας αυτού του ανθρώπου στη Ρωσία και ο διακαής του πόθος ήταν και παραμένει ένας: Η αποτροπή του ενδεχομένου να επανέλθουν οι κομμουνιστές στην εξουσία και η ισχυροποίηση της θέσης του - εύκολα ελεγχόμενου από τα ξένα κέντρα - Προέδρου Γιέλτσιν στην εξουσία. Από αυτή την ιστορία πολιτικού "θρίλερ", δε θα μπορούσε να λείψει το χρήμα, έστω και με τη μορφή "δανείων", όπως το πακέτο των 10,2 δισ. δολαρίων που δόθηκε στη Ρωσία πριν μισό μήνα. Δεν είναι, μάλιστα, τυχαίο ότι αυτό το "πακέτο" χαρακτηρίστηκε από αρκετούς ξένους αναλυτές σαν μία "ιδιαίτερα τονωτική ένεση" στην προεκλογική εκστρατεία του Γιέλτσιν...

Πάντως, ο ίδιος ο Καμντεσί δε φαίνεται να το κρύβει. Παραδέχεται, χωρίς δεύτερη κουβέντα, ότι το νέο γενναίο δάνειο των 10,2 δισ. ενδεχομένως να επηρεάσει σημαντικά τη διαμόρφωση του προεκλογικού και μετεκλογικού τοπίου στη Ρωσία. Είναι μάλλον χαρακτηριστικά τα όσα δήλωσε, πριν από λίγες μέρες, σε οικονομικό συντάκτη της εφημερίδας "Ιντερνάσιοναλ Χέραλντ Τρίμπιουν": Δεν ήταν λίγοι αυτοί που μου είπαν ότι η απόφαση για τη χορήγηση του δανείου μοιάζει με "ριψοκίνδυνο στοίχημα υπέρ του Γιέλτσιν" ή με "αλόγιστη σπατάλη χρημάτων".

Βέβαια, προτού ο σημερινός "δραστήριος" διευθυντής του ΔΝΤ βάλει το παράτολμο στοίχημά του στην προεκλογική κούρσα της Ρωσίας, είχαν γίνει οι απαραίτητες διεργασίες και συμφωνίες με άλλες οικονομικές δυνάμεις (ΗΠΑ, Γερμανία). Στο σχετικό άρθρο της "Χέραλντ Τρίμπιουν" (03/04/96) αναφέρεται καθαρά ότι "αν και το ΔΝΤ υποτίθεται πως δε μεροληπτεί υπέρ κάποιας πολιτικής παράταξης σε προεκλογική περίοδο, αυτό το δάνειο των 10,4 δισ. προς τη Ρωσία - που είναι το δεύτερο μεγαλύτερο δάνειο που έχει δοθεί ποτέ σε χώρα από το ΔΝΤ - δρομολογήθηκε από την επιθυμία της Δύσης να εμποδίσει την επάνοδο του Κομμουνιστικού Κόμματος στη Ρωσία".

Ετσι, οι ΗΠΑ και η Γερμανία άσκησαν πιέσεις για την έγκριση του δανείου, αλλά ο Καμντεσί καθάρισε το δρόμο με το να ξαναγράψει, το 1994, τους κανόνες που ορίζουν τη λειτουργία του ΔΝΤ για να διευκολύνει την πίστωση στη Ρωσία.

Γι' αυτό το λόγο, επαναπροσδιόρισε και διεύρυνε το ρόλο αυτού του διεθνούς οργανισμού που αρχικά έπαιζε τον "αθώο" ρόλο του σταθεροποιητή των χρηματαγορών συναλλάγματος. Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι το ΔΝΤ δεν υπαγορεύει και μεθοδεύει την οικονομική πολιτική μόνον των υπανάπτυκτων χωρών του Τρίτου Κόσμου, αλλά και χωρών του μεγέθους της Ρωσίας.

Στην περίπτωση της Ρωσίας, ο γενικός διευθυντής του ΔΝΤ έπαιζε το ρόλο του τζογαδόρου, του κήρυκα και του "πολιτικού διαφημιστή" τουλάχιστον εδώ και τρία χρόνια. Σχετικώς παρόμοια δράση επέδειξε και στην περίπτωση του Μεξικού με το άλλο περίφημο δάνειο των 17,8 δισ. δολαρίων, το οποίο όμως ήρθε μάλλον κατόπιν εορτής (περσινή νομισματική κρίση στο Μεξικό). Αυτά τα δύο "σούπερ δάνεια" ξεπερνούν το 50% των δανείων, συνολικού ύψους 55 δισ. δολαρίων, που έδωσε την περασμένη χρονιά το ΔΝΤ και μόνον από αυτό μπορεί κανείς να εξηγήσει γιατί ο Καμντεσί πιέζει συνεχώς της δωρήτριες χώρες - μέλη του ΔΝΤ να αυξήσουν τις ετήσιες εισφορές τους. Εδώ και μερικά χρόνια, τα μέλη του ΔΝΤ αυξήθηκαν σε 181 από 152, ενώ επιπλέον αυξήθηκε και ο αριθμός των χωρών που αποδέχονται τα δάνεια και υποχρεώνονται να εφαρμόζουν τα οικονομικά προγράμματα του οργανισμού (από 63 σε 90). Ομως, ο ρόλος που παίζει σήμερα το ΔΝΤ, σε σχέση με τη διαμόρφωση του προεκλογικού και μετεκλογικού σκηνικού της Ρωσίας, είναι ένα παράδειγμα του τρομακτικού παγκόσμιου σκηνικού που δρομολογείται με την ακόμη μεγαλύτερη διεύρυνση και ισχυροποίηση της δύναμής του στον καθορισμό και τον ασφυκτικό έλεγχο της οικονομικής πολιτικής όχι μόνο χωρών, αλλά και ολόκληρων ομάδων χωρών.

Δέσπ. ΟΡΦΑΝΑΚΗ