Τις προηγούμενες βδομάδες, σε όλα τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης έπνεε ένας αέρας "δημιουργίας και άμιλλας". Ο ένας μετά τον άλλο, αρχίζοντας από τη Γερμανία, την Ισπανία, την Ιταλία, μέχρι τη Δανία, επέβαλε τον προϋπολογισμό του 1997, στα πλαίσια του τρίτου σταδίου της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ) το 1999. Οι λαοί της Ευρώπης καλούνται, άλλη μια φορά, να σηκώσουν στις πλάτες τους τα βάρη, με σκληρή λιτότητα, άγριες περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, ιδιωτικοποιήσεις, ανεργία, νέους φόρους, μόνο και μόνο για να αυξηθούν περισσότερο τα υπερκέρδη των πολυεθνικών.

Ηταν επόμενο, λοιπόν, να υπάρχει μια ευφορία στους 15 εταίρους, η οποία, αναμφίβολα, τους διευκόλυνε να γευτούν καλύτερα τα ποικίλα εδέσματα από σολομό. Η ΟΝΕ προχωράει στη βάση του χρονοδιαγράμματος και αυτό είναι το ζητούμενο σε αυτή τη φάση. Τα θέματα της Διακυβερνητικής δε φαίνεται να είναι άμεσης προτεραιότητας, τουλάχιστον όχι στο βαθμό που θα έκανε τους Γερμανούς και τους Γάλλους να έρθουν σε "σύγκρουση" με ορισμένες χώρες, διαλύοντας το "καλό κλίμα" που υπάρχει αυτή τη στιγμή.

Εξάλλου, στο βαθμό που προχωράει η "βάση" της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η ΟΝΕ, είναι υποχρεωμένοι οι εταίροι να προσαρμόσουν ανάλογα και το ευρωπαϊκό εποικοδόμημα. Είναι αδύνατον, για παράδειγμα, να έχει δημιουργηθεί ο "σκληρός πυρήνας", 5 - 6 χωρών γύρω από το γαλλογερμανικό άξονα, και να αφεθεί στους υπόλοιπους να θέτουν εμπόδια στην κίνηση "προς τα εμπρός" της ΕΕ. Είναι φυσικό επακόλουθο, η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, που καταγράφεται με σαφήνεια στο οικονομικό πεδίο, να εκφραστεί και στο πολιτικό (πολιτική ενοποίηση).

***

Το γεγονός αυτό επέτρεψε στην κυβερνητική αντιπροσωπεία και στον πρωθυπουργό να επιδεικνύουν προς τα έξω την εικόνα ενός "άνετου" διαπραγματευτή στα πλαίσια της Διακυβερνητικής. Φυσικά, πρόκειται για απατηλή εικόνα. Ο Κ. Σημίτης, όπως προέκυψε με σαφήνεια από τις δηλώσεις του, δεν πρόκειται να προβάλει σοβαρές αντιστάσεις στο πακέτο των ισχυρών εταίρων, το οποίο, στην πραγματικότητα, αχρηστεύει κάθε έννοια ισοτιμίας μεταξύ κρατών - μελών της ΕΕ και νομιμοποιεί την κυριαρχία των Γερμανο-Γάλλων και στο "θεσμικό εποικοδόμημα".

Η στάση αυτή απορρέει από τη βαθιά προσήλωση της κυβέρνησης στην "εξέλιξη της Ευρώπης των 15", διαδικασία την οποία ο Κ. Σημίτης αντιμετωπίζει περισσότερο ως Ευρωπαίος υπάλληλος, παρά ως επικεφαλής κράτους - μέλους, τα συμφέροντα του οποίου οφείλει να διασφαλίσει.

Ο πρωθυπουργός αναγνώρισε το "δικαίωμα" ορισμένων κρατών - μελών να προχωρήσουν πιο γρήγορα από τους υπόλοιπους - στο όνομα, προφανώς, της "σύγκλισης"... Στη βάση αυτή συμφώνησε, τουλάχιστον "επί της αρχής", στην καθιέρωση της αρχής της "ευελιξίας", διαφώνησε όμως στη γενίκευσή της και στην εφαρμογή της για όλα τα θέματα. Παρόμοια είναι και η θέση του για την κατάργηση της ομοφωνίας και την καθιέρωση της πλειοψηφίας, ως αρχής για τη λήψη όλων, σχεδόν, των αποφάσεων. Οσον αφορά τα θέματα των θεσμών, των αλλαγών, δηλαδή, στα κοινοτικά όργανα (αριθμός επιτρόπων, κλπ.) και του "βάρους της ψήφου" που θα έχουν τα κράτη - μέλη, ο πρωθυπουργός ψελλίζει κάτι περί "διατήρησης των δικαιωμάτων των κρατών - μελών", αλλά είναι φανερό ότι δεν πρόκειται να συγκρουστεί γι' αυτό με τους ισχυρούς εταίρους και να χαλάσει την εικόνα του "καλού παιδιού".

Την εικόνα αυτή τη χρειάζεται, γιατί "πιστεύει" ότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσει να προωθήσει ορισμένα ελληνικού ενδιαφέροντος ζητήματα, με βασικό αυτό της προστασίας των συνόρων και την καθιέρωση της αρχής της αλληλεγγύης. Προκειμένου να εξασφαλίσει να περιληφθεί κάποιο εδάφιο στη νέα συνθήκη, το οποίο δεν έχει την παραμικρή πρακτική αξία και με δεδομένη την πολιτική βούληση των "ισχυρών εταίρων", η κυβέρνηση πλειοδοτεί στα περί Κοινής Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής (ΚΕΠΠΑ), ενώ δέχεται τον περιορισμό του δικαιώματος του βέτο.

***

Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει αυτός ο κατήφορος είναι οι συντονισμένοι αγώνες των εργαζομένων με τους αγρότες, τους επαγγελματοβιοτέχνες, με όλα τα καταπιεζόμενα κοινωνικά στρώματα.

Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ

Είναι φυσικό επακόλουθο η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, που καταγράφεται με σαφήνεια στο οικονομικό πεδίο, να εκφραστεί και στο πολιτικό με την πολιτική ενοποίηση