Αν πριν ένα χρόνο ορισμένοι, που πρόσβλεπαν στο κόμμα Σαμαρά, προσδοκούσαν να διαμορφώσει "συγκεκριμένη ιδεολογική και πολιτική φυσιογνωμία" και να δώσει περιεχόμενο στα νεφελώδη συνθήματα περί υπέρβασης, μάλλον θα έχουν απογοητευτεί σφόδρα στο τέλος της χρονιάς.

Ο λόγος, βέβαια, δε βρίσκεται στο ότι η Πολιτική Ανοιξη δε διαθέτει στρατηγική και πολιτική. Αντίθετα, ένας και πλέον χρόνος ήταν αρκετός για να αποδειχτεί και στους πλέον αφελείς ότι η στρατηγική και πολιτική του κόμματος συμπίπτει πλήρως με την κυρίαρχη, νεοφιλελεύθερη, πολιτική του δικομματισμού.

Αυτή ακριβώς η διαπίστωση είναι που προκαλεί την απογοήτευση σε διαρκώς αυξανόμενο αριθμό των ευκαιριακών, σε σημαντικό βαθμό, ψηφοφόρων του κόμματος Σαμαρά. Αυτός είναι ο λόγος που στο τέλος του 1994 έχει ξεχαστεί ο"φιλόδοξος" (!) στόχος, που είχε τεθεί στην αρχή της χρονιάς για 100.000 εγγραφές νέων μελών.

Τη σύμπλευση με την εφαρμοζόμενη φιλελεύθερη πολιτική δεν μπόρεσε να την αποκρύψει ούτε η φτηνή δημαγωγία του Αντ. Σαμαρά, ούτε οι δήθεν ρήξεις με την "κατάκοπη ηγεσία" και οι προσωπικές επιθέσεις κατά των Κ. Καραμανλή και Α. Παπανδρέου.

Στην πραγματικότητα ποτέ ο Αντ. Σαμαράς δεν απέκοψε τον ομφάλιο λώρο με την ιδεολογία και τις αρχές του μητρικού κόμματος, της ΝΔ. Ο νεοφιλελευθερισμός, όσο και αν αποδοκιμάζει τις ιδεολογίες, αποτελεί την ιδεολογία του κόμματός του. Η "ιδεολογία του συγκεκριμένου", που αποτελεί το ιδεολογία του "πιστεύω", δεν υποδηλώνει παρά την έμφαση που αποδίδει στις μορφές διαχείρισης αυτής της πολιτικής."Το πρόβλημα, δήλωσε πρόσφατα ο αρχηγός της Πολιτικής Ανοιξης, δεν είναι ποιος κυβερνά αλλά πώς κυβερνά".

Δεξαμενή δυσαρεστημένων

Ο χρόνος που πέρασε ήταν αρκετός, για να επιβεβαιώσει εκείνους που από την αρχή είχαν προβλέψει ότι το πολιτικό αυτό μόρφωμα είχε κατασκευαστεί, για να εξυπηρετήσει συγκεκριμένες ανάγκες του πολιτικού συστήματος και των αρχιτεκτόνων του. Αποδείχτηκε ότι δεν απηχεί ούτε μπορεί να εκφράσει κάποιες υπαρκτές κοινωνικές ανάγκες και ομάδες. Απλά προοριζόταν ως μικρή δεξαμενή διοχέτευσης δυσαρεστημένων μαζών από το δικομματισμό.

Με τη δημιουργία της Πολιτικής Ανοιξης, έκλεισε, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, η "ανανέωση" του πολιτικού συστήματος, με την αμφίπλευρη διεύρυνση - ο "ΣΥΝ" αποτελεί τον άλλο πόλο - του δικομματισμού. Το κυρίαρχο σύστημα εξουσίας εμφανίζεται ενισχυμένο, γιατί έχει αποκτήσει δύο συμπληρωματικές δεξαμενές που αδειάζουν και γεμίζουν ανάλογα με τη φορά των εξελίξεων, δίκην βαλβίδων ασφαλείας.

Εννοείται ότι η "ανανέωση" του δικομματισμού δεν έχει προχωρήσει σε "βάθος", όσο επιθυμούν τα "μεγάλα αφεντικά". Αυτό είναι το ζητούμενο και το"στοίχημα" του επόμενου χρόνου και τριετίας.

Στην κατεύθυνση αυτή επιχειρεί να εμφανιστεί "πρωτοποριακή" η Πολιτική Ανοιξη, πασχίζοντας να αποδείξει την ωφελιμότητα και την ανάγκη ύπαρξής της.

Αμιλλα διαχειριστών

Πρέπει να αναγνωριστεί στους ενοίκους της Πανδρόσου ότι τόλμησαν να εμφανίσουν συντηρητικές και αντιδραστικές, στη βάση τους, ιδέες, ως την τελευταία λέξη του εκσυγχρονισμού και μάλιστα τις πλάσαραν με τη "λάμψη" του νέου κόμματος.

Παρενθετικά πρέπει να σημειωθεί ότι ο Αντ. Σαμαράς βρίσκεται σε έναν αγώνα δρόμου με την ηγεσία της ΝΔ για το ποιος από τους δύο θα προλάβει να αποκτήσει την πατρότητα αυτών των ιδεών. Συχνά, μάλιστα, αλληλοκατηγορούνται για κλοπή συνθημάτων και προτάσεων! Η αλήθεια είναι ότι και οι δύο έχουν λεηλατήσει αρκετές προτάσεις του "ΣΥΝ".

Κοινός τους παρονομαστής είναι η επιδίωξη για κοινής αποδοχής και άμεσης απόδοσης μορφές διαχείρισης της εφαρμοζόμενης πολιτικής. Ταυτόχρονα, επιχειρείται να εξασφαλιστεί είτε να υφαρπαστεί η συναίνεση των συνδικάτων και των εργαζομένων στις νεοφιλελεύθερες επιλογές. "Η συναίνεση προσφέρει το απαραίτητο νέο πολιτικό κλίμα", έχει δηλώσει ο πρόεδρος της Πολιτικής Ανοιξης.

Η φιλοδοξία του Αντ. Σαμαρά να αποδείξει στα "μεγάλα αφεντικά" ότι βρίσκεται ένα βήμα μπροστά και υποβοηθά, ως υπομόχλιο, να "συρθούν" και τα δύο μεγάλα κόμματα στη νεοσυντηρητική στροφή.

Σύμπλευση

Η σύμπλευση της Πολιτικής Ανοιξης με τις κρίσιμες κυβερνητικές επιλογές υπήρξε σαφής και αναμφισβήτητη. Η αντιπολιτευτική τακτική είναι παρόμοια με αυτήν του Μ. Εβερτ, εποικοδομητική και δημιουργική, αλλά, ταυτόχρονα, εμπλουτίζεται με ισχυρές δόσεις δημαγωγίας για λόγους πολιτικής επιβίωσης.Η στάση αυτή απορρέει από την κοινή πορεία πλεύσης με τους υπόλοιπους συνεταίρους του δικομματισμού. Μια πορεία για την οποία καταβάλλονται επίμονες προσπάθειες να γίνει συντεταγμένα και άνευ αναταράξεων.

Μπορεί ο Αντ. Σαμαράς να μην κατάφερε να θέσει το κόμμα του σε τροχιά εξουσίας, όπως δήλωνε υπερφίαλα το βράδυ των ευρωεκλογών, ωστόσο αυτό δεν τον εμποδίζει να ενεργεί ωσεί κόμμα εξουσίας. Εξάλλου με έναν τρόπο είναι μέσα στο παιχνίδι εξουσίας, στο οποίο διακαώς επιθυμεί να παίζει ρόλο ρυθμιστή. Η συμπεριφορά αυτή σε σημαντικό βαθμόπροδικάζει και τη στάση που θα κρατήσει στην προεδρική εκλογή. Ηδη έχει δηλώσει ότι οι εκλογές δε συμφέρουν τον τόπο και έχει αναλάβει πρωτοβουλία, ώστε να προεπιλεγεί υποψηφιότητα κοινής αποδοχής για το προεδρικό μέγαρο.

Πίστη στο Μάαστριχτ

Η Πολιτική Ανοιξη από την αρχή του χρόνου φρόντισε να δώσει διαπιστευτήρια αφοσίωσης στην οικονομική ολιγαρχία με τις "10 +σν10 ευθείες για τον 21ο αιώνα", οι οποίες μάλλον οδηγούν στο... μεσαίωνα του νεοφιλελευθερισμού.

Πίσω από τις δημαγωγικές περικοκλάδες και το λαϊκισμό των διαπιστώσεων, προβάλλει καθαρά το αποκρουστικό πρόσωπο της συντήρησης και ο στυγνός διαχειριστικός ρόλος του κόμματος Σαμαρά.

Ο πολιτικός, που η υπογραφή του φιγουράρει κάτω από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ - πράξη για την οποία, δηλώνει ότι αισθάνεται υπερήφανος - προτείνει συγκεκριμένους τρόπους για την κατάκτηση των ονομαστικών δεικτών της συνθήκης, δεσμευόμενος ταυτόχρονα ότι "προσφέρει όλες τις δυνάμεις του στη νέα αυτή σχέση, ΕΕ - Ελλάδας".

Μεταξύ των μέτρων, που θα μας φέρουν πιο κοντά στο Μάαστριχτ περιλαμβάνει τα εξαετή (!) προγράμματα για την οικονομία, την παιδεία, την υγεία, τον πολιτισμό κλπ. - όλα προσαρμοσμένα στις επιταγές των Βρυξελλών - ουσιαστική ανεξαρτησία της Τράπεζας της Ελλάδος από την κυβέρνηση, μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων μέσω εθελούσιας εξόδου (!) κοκ.

Ταυτόχρονα, συμφωνεί πλήρως με το Διευθυντήριο των Βρυξελλών, υποστηρίζοντας την ομοσπονδιακή προοπτική της ΕΕ, τη σύνταξη συντάγματός της, την εφαρμογή κοινής εξωτερικής και αμυντικής πολιτική κ.ά.

Αγχος για "πολιτικό κόστος"

Το πεδίο, όμως, όπου επιχειρεί την "υπέρβαση" είναι "η προσαρμογή του θεσμικού και πολιτικού (!) πλαισίου στις απαιτήσεις της ΕΕ". Στα πλαίσια αυτά σπεύδει να καταθέσει 20 συνολικά εποικοδομητικές προτάσεις. "Στόχος των προτάσεων αυτών, είπε κατά την παρουσίασή του, είναι η εξουδετέρωση του πολιτικού κόστους".Οπου πολιτικό κόστος εννοείται η αγνόηση και περιφρόνηση της λαϊκής οργής και αγανάκτησης, στην πορεία εφαρμογής της αντιλαϊκής πολιτικής.

Οι 20 προτάσεις αποσκοπούν ακριβώς στη θωράκιση των διαχειριστών αυτής της πολιτικής από την αντίδραση των εργαζομένων. Ενδεικτικά μπορούν να αναφερθούν: Η συγκρότηση 15μελούς κυβέρνησης από μη βουλευτές (!), τοασυμβίβαστο υπουργού - βουλευτή, άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από το λαό, με αντίστοιχη ενίσχυση των αρμοδιοτήτων, καθιέρωση "έντιμου εκλογικού συστήματος ενισχυμένης αναλογικής", μείωση του αριθμού των βουλευτών από 300 σε 200, εκλογή "υπερκομματικών" διοικήσεων στις ΔΕΚΟ με 5ετή θητεία κ.ά.

Είναι προφανές ότι το 1995 θα βαδίσει με συνέπεια το δρόμο που έχει χαράξει, πασχίζοντας να ανταποκριθεί στο ρόλο που του έχει ανατεθεί.

Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ