Την εικόνα ενός "ρεαλιστή", "σώφρονα", αλλά και "γενναίου" πολιτικού ηγέτη, ο οποίος δε διστάζει να αναγνωρίσει τα λάθη του, επιχείρησε να ενισχύσει ο Κ. Μητσοτάκης, με την ομιλία του, αργά χτες στο βράδυ, στο Ροταριανό όμιλο με θέμα: "Οι εξελίξεις στα Βαλκάνια μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου και ο ρόλος της Ελλάδος στην περιοχή".

Η χτεσινοβραδινή εμφάνιση του τέως πρωθυπουργού αποτέλεσε συνέχεια της ομιλίας του στη Βουλή, όπου υπογράμμισε τον "υπεύθυνο και εποικοδομητικό" ρόλο του στην πολιτική ζωή.

Ο πρώην πρωθυπουργός υπερασπίστηκε την πολιτική που εφάρμοσε η κυβέρνησή του στα Βαλκάνια, αλλά, ταυτόχρονα, προχώρησε σε ορισμένες ενδιαφέρουσες επισημάνσεις και ομολογίες, έστω και εκ των υστέρων, για το ρόλο των "συμμάχων", τη στάση του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κ. Καραμανλή,ενώ εξέφρασε τις θέσεις του για την έξοδο από τη σημερινή απομόνωση της χώρας και την τακτική που πρέπει να ακολουθήσει στα Βαλκάνια, τα οποία βέβαια χαρακτηρίζει ως "ζωτικό χώρο" της Ελλάδας.

Περιγράφοντας πως η Ελλάδα, επί κυβερνήσεώς του, από θετικός παράγοντας στο χώρο των Βαλκανίων μετατράπηκε σε μέρος του βαλκανικού προβλήματος, στάθηκε στην απόφαση της ΕΕ, τον Δεκέμβριο του 1991, για τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας "υπό την καταλυτική πίεση της Γερμανίας". Στην πρώτη φάση της περιόδου εκείνης, "αποκάλυψε" ότι οι ΗΠΑ "είχαν αντιταχθεί σε αυτή την ευρωπαϊκή πολιτική", πράγμα που διαπίστωσε στις συνομιλίες που είχε τις αμέσως επόμενες μέρες, με τον Τζ. Μπους στο Λευκό Οίκο. "Μείναμε σύμφωνοι ότι πρέπει πάση θυσία να διατηρηθεί η ενότητα της Γιουγκοσλαβίας, έστω και υπό τη μορφή χαλαρής συνομοσπονδίας". Επικαλέστηκε, μάλιστα, τη δήλωση που είχε κάνει τότε, ότι "η αμερικανική πολιτική ήταν ορθότερη της ευρωπαϊκής". Ομως, πρόστεσε, οι Αμερικανοί, άλλαξαν και αυτοί μέσα σε λίγες βδομάδες πολιτική και συνηγόρησαν στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, υπό την πίεση των τετελεσμένων αποσχίσεων της Κροατίας και Σλοβενίας και έτσι "μείναμε σχεδόν μόνοι να προειδοποιούμε για τις καταστροφικές συνέπειες της συνέχισης της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας".

Στους μήνες που ακολούθησαν οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί "με την επιμονή τους στην αναγνώριση της Βοσνίας, διευκόλυναν την έκρηξη του πολέμου".

Δυστυχώς, συνέχισε, την εποχή εκείνη η Ελλάδα, "με την απόφασή της να θέσει ως κυρίαρχη προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής το όνομα των Σκοπίων, είχε μέρος του βαλκανικού προβλήματος και είχε υπονομεύσει το νέο της ρόλο στα Βαλκάνια".

Ευθύνες στον Καραμανλή

Αναφερόμενος στις δικές του ευθύνες, "με το χέρι στην καρδιά", επέμεινε ότι τον Απρίλη του 1992, "ήταν αδύνατο να επιβάλω εγώ, έστω και από τη θέση του πρωθυπουργού, άλλη πορεία". Στο σημείο αυτό επέρριψε ευθύνες στην υπόλοιπη ηγεσία - αδιάκριτα, ξεχνώντας τη στάση του ΚΚΕ - στην οποία, όπως είπε, "περιλαμβάνεται και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, παρότι κατ' ιδίαν πίστευε ότι το θέμα του ονόματος δεν ήταν κυρίαρχο θέμα, δημοσίως αρνήθηκε να στηρίξει την πολιτική της άμεσης λύσης του προβλήματος με το πακέτο Πινέιρο".

Παραδέχτηκε τις προσωπικές ευθύνες, γιατί δεν απομάκρυνε έγκαιρα τον Αντ. Σαμαρά, ενώ επικαλέστηκε ως δικαιολογία την οριακή πλειοψηφία στη Βουλή. "Το πιο μεγάλο λάθος της πολιτικής μας για τα Σκόπια, το οποίο προκάλεσε ο κ. Σαμαράς, ήταν ότι προτάξαμε το όνομα και θέσαμε σε δεύτερη μοίρα το κρίσιμο εθνικό θέμα της αποκήρυξης από τους Σκοπιανούς των ισχυρισμών τους περί ανύπαρκτης σλαβικής μειονότητας στην Ελλάδα".

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στους "τέσσερις πυλώνες", που πρέπει να στηρίζουν την ειρηνική συνύπαρξη στα Βαλκάνια, από τους οποίους ο κρισιμότερος είναι ο σεβασμός των συνόρων και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, ενώ τάχθηκε υπέρ της σταδιακής άρσης των κυρώσεων κατά της Σερβίας. Υποστήριξε ότι δεν υπάρχει πραγματική απειλή "μουσουλμανικού φουνταμενταλισμού" στα Βαλκάνια, η απειλή προέρχεται από την έλλειψη σεβασμού των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.

Τέλος, επανέλαβε τις θέσεις του για λύση - πακέτο στο Σκοπιανό, στον ΟΗΕ, ζήτησε διάλογο με την Αλβανία, ώστε να βοηθηθεί η λύση του Κυπριακού και των ελληνοτουρκικών διαφορών, καθώς και για να επιτευχθεί η οικονομική και πολιτιστική διείσδυση στο ζωτικό χώρο που απέκτησε η Ελλάδα, τα Βαλκάνια και τη Μαύρη Θάλασσα.