Το "πόθεν έσχες", η δικαιολόγηση δηλαδή των δαπανών για τη συντήρηση περιουσιακών στοιχείων (κατοχή αυτοκινήτων, σκαφών αναψυχής, διατήρηση βοηθητικού προσωπικού) ή για την αγορά περιουσιακών στοιχείων (ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, κινητά πράγματα μεγάλης αξίας) ουσιαστικά δεν εφαρμόστηκε μέχρι σήμερα, αν και ισχύει από το 1979. Για την ιστορία αναφέρουμε ότι το τεκμήριο εισοδήματος θεσπίστηκε από τον εκλιπόντα, σήμερα, υπουργό Οικονομικών της κυβέρνησης της ΝΔ την περίοδο 1978 - 1981, Α. Κανελλόπουλο.

Και οι διατάξεις του δεν εφαρμόστηκαν ποτέ, ή τηρήθηκαν με μεροληπτικά κριτήρια, για δύο κυρίως λόγους:

• Η τυχόν εφαρμογή του θα έθιγε την αστική τάξη της χώρας, η οποία ενώ δαπανά τεράστια ποσά σε ακίνητα, ακριβά αυτοκίνητα και άλλα πολυτελή αντικείμενα, δε θέλει όμως να παρουσιάσει και τις πηγές των εισοδημάτων που ξοδεύει αφειδώς. Η εφαρμογή των τεκμηρίων επομένως προσκρούει σε ταξικές επιλογές, τις οποίες το κυρίαρχο πολιτικά σύστημα ούτε θέλει ούτε και μπορεί να υπερβεί. Αντίθετα, το "πόθεν έσχες", εφαρμόζεται με συνέπεια για τους κατόχους επιβατικών αυτοκινήτων. Ως γνωστό η κατοχή αυτοκινήτου έχει πάψει προ πολλού να αποτελεί προνόμιο των πλουσίων, καθώς οι στρατηγικές επιλογές των μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών το έχουν πλέον καταστήσει "προσιτό για τας λαϊκάς τάξεις". Ο σχετικός νόμος δεν εφαρμόστηκε ποτέ, ή εφαρμόστηκε λειψά για τους κατόχους σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών, ή για εκείνους που διατηρούν βοηθητικό προσωπικό. Είναι μέχρι σήμερα άγνωστο αν έχουν καταγραφεί οι φορολογούμενοι που διατηρούν πολυτελή περιουσιακά στοιχεία, το δε αρμόδιο υπουργείο Οικονομικών δεν έχει παρουσιάσει κανένα σχετικό κατάλογο. Η σημερινή του ηγεσία, όταν πρωτοανέλαβε τα καθήκοντά της, είχε κάνει λόγο για διασταυρώσεις στοιχείων όσων διατηρούσαν το 1993 σκάφη αναψυχής, τα αποτελέσματα των οποίων ακόμα αναζητούνται..
• Ο δεύτερος και ουσιαστικός λόγος που έχει κάνει ανενεργό το "πόθεν έσχες" είναι ότι αυτό ήταν λειψό από την αρχή. Πολλές κατηγορίες εισοδημάτων, το ύψος των οποίων ανέρχεται σε τρισεκατομμύρια δραχμές, εξαιρούνται από τις σχετικές διατάξεις. Και οι χώροι, για τους οποίους το "πόθεν έσχες" είναι ανενεργό, είναι εκείνοι τους οποίους η αστική τάξη θεωρεί ιερούς και απαραβίαστους, ώστε να επιτρέψει να καταστούν προσπελάσιμοι στη φορολογική νομοθεσία.

Ετσι, η υποχρέωση δικαιολόγησης των αποκτούμενων εισοδημάτων δεν ισχύει για:

- τη σύσταση ή αγορά Ανωνύμων Εταιριών. Αντίθετα, το "πόθεν έσχες", ισχύει για την αγορά ή σύσταση όλων των υπόλοιπων κατηγοριών επιχειρήσεων.

- την αγορά κρατικών τίτλων του δημοσίου (ομόλογα, έντοκα γραμμάτια)

- την αγορά κτηματικών ομολόγων του δημοσίου και των ακινήτων του δημοσίου.

- την αγορά κάθε μορφής τίτλου, ο οποίος είναι διαπραγματεύσιμος στο Χρηματιστήριο (μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια κλπ.).

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι ο σχετικός νόμος αφήνει πόρτες και παράθυρα μη δικαιολόγησης τεράστιων εισοδημάτων, τα οποία "παίζονται" είτε στο χρηματιστήριο, είτε σε τίτλους του δημοσίου, είτε ακόμα σε μεγάλες επιχειρήσεις. Τα χρήματα αυτά, τα οποία μπορεί να προέρχονται από λαθρεμπόριο όπλων, ναρκωτικών ή από οποιαδήποτε άλλη παράνομη δραστηριότητα, ξεπλένονται στο χρηματιστήριο ή σε μετοχές ανωνύμων εταιριών και όλοι είναι ευχαριστημένοι. Η κυβέρνηση, γιατί στο ισοζύγιο πληρωμών παρατηρείται αύξηση εισροών ξένων κεφαλαίων και οι λαθρέμποροι, γιατί νομιμοποιούν την παράνομη συναλλαγή τους. Κατά τα άλλα ο υπουργός Οικονομικών αναζητά τη φοροδιαφυγή στις πιστωτικές κάρτες...

Θ. Κ.