Τον περασμένο αιώνα η τσαρική Ρωσία διεξήγαγε ένα σκληρό και εξαντλητικό πολύχρονο πόλεμο με τους λαούς του Βορείου Καυκάσου για την προσάρτησή τους στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Οχι μόνο ο μαχητικός χαρακτήρας των ορεσιβίων, οι παραδόσεις τους, αλλά και το πιο "νεαρό" στο έδαφος της Αυτοκρατορίας Ισλάμ, η θυσία και ο θρησκευτικός φανατισμός εξασφάλιζαν τη σφοδρότατη αντίσταση στα ρωσικά στρατεύματα. Οι μεγαλοφυείς λογοτέχνες Λέων Τολστόι και Μιχαήλ Λέρμοντοφ, που μετείχαν σ' αυτό τον πόλεμο, έχουν δώσει πειστικές εικόνες των σκληροτράχηλων μαχητών του Καυκάσου.

Στη σοβιετική εποχή, οι λαοί του Καυκάσου, ζούσαν σε αρμονία και συνεργασία. Στο δρόμο αυτό υπήρχαν και δύσκολες στιγμές, γιατί δεν έλειψαν μεταξύ άλλων, όχι μόνο οι προσπάθειες των τοπικών αντεπαναστατικών στοιχείων, αλλά και των ξένων δυνάμεων για τη δημιουργία αναταραχών. Με τη διαδικασία διάλυσης στην οποία μπαίνει η ΕΣΣΔ ήδη από το 1985, η κατάσταση στον Καύκασο γίνεται βαθμιαία εκρηκτική. Τον Αύγουστο του 1991, με την κατηγορία της"υποστήριξης των ενεργειών της Κρατικής Επιτροπής Εκτακτης Ανάγκης", καθαιρέθηκε ο ηγέτης της Τσετσενο - Ινγκουσετίας και συγκλήθηκε το "Συνέδριο των λαών της Τσετσενο - Ινγκουσετίας" που ανακήρυξε (κατά τρόπον αντισυνταγματικό) τον Τζοχάρ Ντουντάγεφ πρόεδρο της Τσετσενίας, που, έτσι, χωρίζεται και από την Ινγκουσετία. Παλιότερα, ο Ντουντάγεφ ήταν διοικητής μονάδας στρατηγικών βομβαρδιστικών στη Βαλτική. Εκεί, απόκτησε καλές σχέσεις με τους εθνικιστές - αυτονομιστές των βαλτικών κρατών. Ο Ντουντάγεφ υπήρξε ο πρώτος στο έδαφος της ΕΣΣΔ που το 1991 προχώρησε στη διάλυση των Σοβιέτ.

Ο τότε αντιπρόεδρος της Ρωσίας Αλεξάντρ Ρουτσκόι επιχείρησε να αποκαταστήσει την εξουσία στην Τσετσενία με την εισαγωγή καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, αλλά απέτυχε. Αυτό συνέβη, γιατί οι "δημοκράτες" Γκενάντι Μπούρμπουλις και Μιχαήλ Πολτοράνιν, που μετέβησαν στο Γκρόζνι, πρωτεύουσα της Τσετσενίας, υποστήριξαν τον Ντουντάγεφ στην κατάργηση της σοβιετικής εξουσίας, αξιοποιώντας το λεγόμενο "πραξικόπημα" του Αυγούστου 1991. Τότε, οι όψιμοι "δημοκράτες" του Κρεμλίνου συγχωρούσαν στον Ντουντάγεφ ακόμα και τις δηλώσεις για "κυριαρχία" της Τσετσενίας.

Για μια ορισμένη περίοδο, η επίσημη Μόσχα έκλεινε τα μάτια στα διαδραματιζόμενα στην Τσετσενία, στα πολυάριθμα και κατάφωρα κρούσματα παραβιάσεων εκεί των νόμων και στη συγκέντρωση μεγάλης ποσότητας οπλισμού, καθώς και σε άλλες εγκληματικές ενέργειες. Είναι πλέον φανερό ότι κρατούσαν το θέμα της "τσετσενικής μαφίας" ως ατού στην πάλη κατά του Προέδρου του Ανωτάτου Σοβιέτ της Ρωσίας Ρουσλάν Χασμπουλάτοφ, που είναι Τσετσένος στην καταγωγή. Δεν αποκλείεται επίσης το εμπόριο όπλων, πετρελαίου και πετρελαιοειδών (που παράγονται στην Τσετσενία), καθώς και άλλες "εμπορικές" δραστηριότητες να απέφεραν μεγάλα κέρδη όχι μόνο σε όσους ζούνε σ' αυτή την περιοχή του Καυκάσου.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών, δεν υπάρχει ακόμη διαμορφωμένο τσετσενικό έθνος (με την καθιερωμένη έννοια αυτού του όρου). Στις ορεινές περιοχές του Καυκάσου, όπου οι ιστορικές αλλαγές είναι βραδύτερες, οι επιβιώσεις των σχέσεων των γενών είναι ακόμη ισχυρές. Υπάρχουν 150 ενώσεις γενών, που έχουν διατηρηθεί μέχρι σήμερα και συνθέτουν τον "βαϊχανικό λαό", που συμπεριλαμβάνει και τους Ινγκουσίους. Μεταξύ τους διεξάγεται μια ορισμένη διαπάλη, συνεπώς και για τα οικονομικά πλεονεκτήματα που από δω απορρέουν. Πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Ντουντάγεφ και οι ηγέτες της αντιπολίτευσης ανήκουν σε διαφορετικές "ενώσεις γενών", τα μέλη των οποίων αποτελούν τις ένοπλες δυνάμεις τους. Εκτός απ' αυτό, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι και οι ηγέτες της αντιπολίτευσης ανήκουν σε διάφορες "ενώσεις γενών", πράγμα που προκαλεί διαφοροποιήσεις στις θέσεις τους.

Στον Καύκασο, όμως, είναι χαρακτηριστικό και κάτι άλλο. Εχει δημιουργηθεί η άτυπη Συνομοσπονδία των Λαών του Καυκάσου, οι οποία αποτελείται πρακτικά από εκπροσώπους όλων των λαών της περιοχής. Απέδειξε τις δυνατότητές της στις μάχες κατά των γεωργιανών δυνάμεων στο πλευρό της Αμπχαζίας, όπου είχε αμέσως αποστείλει ομάδες εθελοντών. Αν ληφθεί, παράλληλα, υπόψη ότι υπάρχει μια μεγάλη τσετσενική "διασπορά" στην Τουρκία, την Ιορδανία, τις ΗΠΑ, και ότι πολλοί Τσετσένοι ζούνε πέρα από τα όρια του Βόρειου Καυκάσου στο έδαφος της Ρωσίας, τότε είναι πολύ αφελές να πιστέψει κανείς τις δηλώσεις της Μόσχας περί μικρού αριθμού οπαδών του Ντουντάγεφ.

Είναι σαφές ότι ο Ντουντάγεφ δεν είναι συμπαθής σε όλους του Καυκασίους, αλλά είναι άκρως επικίνδυνο να αγνοείται η δυνατότητα συσπείρωσης για την "απόκρουση της ρωσικής εισβολής", που επιπλέον γίνεται από τους "άπιστους". Σε μια τέτοια πολυεθνική και πολυθρησκευτική περιοχή, όπως είναι ο Καύκασος, το να ενεργεί κανείς από θέσεις ωμής βίας είναι χωρίς προοπτική. Η πολιτική της επίσημης Μόσχας δεν μπορεί να θεωρηθεί παρά βρόμικη. Κι ένα μικρό παιδί κατανοεί εξ αρχής ότι, χωρίς τη βοήθεια της Μόσχας, οι αντίπαλοι του Ντουντάγεφ δε θα μπορούσαν να θέσουν σε λειτουργία βαρύ πολεμικό υλικό και αεροπορία. Οι αρχές της Μόσχας έλεγαν ψέματα από την πρώτη μέρα της επέμβασης στο Γκρόζνι για τη μη συμμετοχή τους στα διαδραματιζόμενα στην Τσετσενία. Τώρα, η ψευδολογία έφθασε σε σημείο που δεν μπορεί πια να στηριχτεί με τίποτε. Τέτοια γιγαντιαία συστηματική εξαπάτηση δεν έχει γνωρίσει ποτέ η ρωσική κοινωνία.

Η αδυναμία της ρωσικής κυβέρνησης να επιχειρηματολογήσει υπέρ της "αποκατάστασης της συνταγματικής τάξης", με τη βοήθεια των τανκς και των αεροπλάνων και με άφθονο αίμα αθώων, είναι εμφανέστατη. Γι' αυτό, καταφεύγει ολοένα και σε μεγαλύτερα ψεύδη. Η προπαγάνδα του Γιέλτσιν ισχυρίζεται ότι ο Ντουντάγιεφ έχει περιστοιχιστεί από εγκληματικά στοιχεία και μαζί τους προωθεί εγκληματική πολιτική. Αν, όμως, ρίξουμε μια ματιά και στο περιβάλλον του Γιέλτσιν θα συναντήσουμε παρόμοιες φιγούρες. Ο Βλαντίμιρ Ποντάτιεφ, π. χ., μέλος της επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων "παρά τω Προέδρω", αν και στις ειδικές του αποστολές στο εξωτερικό "υπερασπίζεται" τα ανθρώπινα δικαιώματα, έχει ένα "λαμπρό" παρελθόν. Στο παρελθόν πέρασε 18 χρόνια στις φυλακές κατηγορούμενος για ομαδικό βιασμό, ληστεία, κλοπή, υπεξαίρεση κ. ά. είχε το ψευδώνυμο "Πούντελ" και σήμερα είναι επικεφαλής της μαφίας του Χαμπάροφσκ (Απω Ανατολή).

Ο Πούντελ ελέγχει μια σειρά εταιρίες και ενώσεις - βιτρίνες, που τις έστησε με κλεμμένα χρήματα και αποτελούν το προκάλυμμα των βρόμικων επιχειρήσεών του. Και, ενώ όλα αυτά αποτελούν κοινό μυστικό για τη ρωσική κοινή γνώμη, ο άνθρωπος του Προέδρου Γιέλτσιν παραμένει ακλόνητος στη θέση του και μπαινοβγαίνει στους διαδρόμους του Κρεμλίνου.

Ο Γιέλτσιν, που είναι περιστοιχισμένος με ανθρώπους της μαφίας, κατηγορεί τον Ντουντάγιεφ για ανάλογα εγκλήματα. Στην πραγματικότητα, όμως, είναι και οι δύο παιδιά του ίδιου εγκληματικού περιβάλλοντος.

Βλαντίμιρ ΜΑΣΙΝ