Τέσσερις ταινίες βγαίνουν αυτή τη βδομάδα στους κινηματογράφους. Τέσσερις αμερικάνικες ταινίες, από τις οποίες οι δύο ("Διαβολικός επισκέπτης" και "Το σκάφος του τρόμου") δίνουν την εντύπωση ότι σεναριογράφοι και σκηνοθέτες παραδίνονται αμαχητί στην παράνοια, μέσα από την οποία επιχειρούν ουσιαστικά κοσμολογικές ερμηνείες, χωρίς να πολυενδιαφέρονται για το είδος της μυθολογίας που δημιουργούν και διανέμουν στον πλανήτη. Η τρίτη ταινία ("Blackout") έχει επίσης την παράνοια ως θέμα της, η παράνοια καταλαμβάνει όλη τη διάρκειά της, όμως ο Εϊμπελ Φεράρα προβάλλει την επιθυμία του να αμυνθεί σε αυτή με τα μέσα που ο ίδιος διαθέτει. Τέλος, η τέταρτη της βδομάδας ("Ολα για τη Ροζάνα") βρίσκεται εκτός παρανοϊκού κλίματος, είναι μια ελαφριά μαύρη κωμωδία και διαδραματίζεται κάτω από το φωτεινό μεσογειακό ουρανό, κάπου στη Νότια Ιταλία.

Πριν από μερικές βδομάδες μια ταινία του Ρόμπερτ Ζεμέκις, η "Σφαίρα", τοποθετούσε μια ομάδα επιστημόνων στο βυθό του Ειρηνικού Ωκεανού με αποστολή να ερευνήσουν ένα μυστηριώδες, εξωγήινης μάλλον προέλευσης, σφαιρικό αντικείμενο, το οποίο από ό,τι φαίνεται είχε τη δύναμη να μετατρέψει σε πραγματικότητα τον εσωτερικό, φαντασιακό κόσμο των ανθρώπων. Ομως, σε εκείνο το φιλμ οι φοβίες των ηρώων αποδεικνύονται ισχυρότερες από τις επιθυμίες τους και οι τρεις επιστήμονες βρίσκονται τελικά περικυκλωμένοι από τους τρόμους τους και τους εφιάλτες τους. Ας παραβλέψουμε την πιθανότητα ότι βαθύτερα και από τους βαθύτερους ανθρώπινους εφιάλτες μπορεί να κρύβεται και ένας σπόρος φτιαγμένος από φως, και ας δεχτούμε ότι η αλληγορική σφαίρα της ταινίας του Ζεμέκις, που μοιάζει με τις γυάλινες μπάλες των μάγων του Μεσαίωνα, συγκαταλέγεται ήδη στα εργαλεία της ανθρωπότητας, ότι το όνομά της είναι κινηματογράφος, ότι είναι εγκαταστημένη σε ένα προάστιο της πόλης του Λος Αντζελες, που λέγεται Χόλιγουντ. Τότε λοιπόν, τι είδους φοβίες είναι αυτές που αναδύονται μέσα από τον εσωτερικό κόσμο των ανθρώπων αυτών, που κατοικούν σε εκείνη τη γωνιά της Γης και τροφοδοτούν όλο τον κόσμο με τις εικόνες της ψυχής τους, αν μπορεί να τους αναγνωριστεί μια τέτοια ειλικρίνεια; Γιατί ο Βερχόφεν στους "Στρατιώτες του Σύμπαντος" επιθυμεί να βλέπει μια μελλοντική Γη απαλλαγμένη από συγκρούσεις, η οποία όμως απειλείται με εξαφάνιση από κάποιες γιγάντιες εξωγήινες κατσαρίδες; Και γιατί ο Πολ Αντερσον,που σκηνοθετεί αυτή τη νέα ταινία με τον πρωτότυπο τίτλο "Ακραίος ορίζοντας",φτάνει με το διαστημικό σκάφος του στα απώτατα όρια του σύμπαντος, για να ανακαλύψει εκεί, ότι πέρα από οτιδήποτε μπορεί να φανταστεί ο άνθρωπος σαν πραγματικότητα, δεν υπάρχει παρά η απόλυτη φρίκη; Οτι το σύμπαν όπως το περιγράφουν οι επιστήμονες, με γαλαξίες, αστρικά νεφελώματα, ήλιους, ενέργεια και φως, είναι τελικά περικυκλωμένο από την ίδια την κόλαση, την οποία πρέπει να μεταφερθεί κανείς τόσο μακριά για να την ανακαλύψει, ξεχνώντας ότι δεν αποκλείεται "να την κουβαλά εντός του". Κατά τα άλλα, μέσα στα όρια του σύμπαντος, πάνω στη Γη και, συμπτωματικά στην απάνω γειτονιά του Χόλιγουντ, οι επιστήμονες ετοιμάζονται να "κλωνοποιήσουν" μερικές χιλιάδες αρνιά, προφανώς για να τα στείλουν ως τροφή στις αποικίες που πρόκειται να ιδρύσουν πάνω στο έδαφος της σελήνης. Κι αν εκεί δε θα βασιλεύει η κόλαση και η φρίκη, σίγουρα θα κάνει πολύ κρύο και δεν είναι πια απαραίτητη η "επιστημονική φαντασία" για να το προβλέψει κανείς αυτό. Ομως, στην περίπτωση που η προφητεία του Βερχόφεν κατά κάποιο τρόπο επαληθευτεί, κι αντί για κατσαρίδες η ανθρωπότητα έχει να αντιμετωπίσει κάποια εξωγήινα, τεράστια και εξαγριωμένα πρόβατα, τότε ποιος ανθρώπινος στρατός θα μπορέσει να τα νικήσει. Κι εσείς με ποιον θα είστε;

(ΑΣΤΟΡ, ΑΝΕΣΙΣ, ΑΕΛΛΩ, ΜΑΡΟΥΣΙ, ΕΤΟΥΑΛ, ΒΙΛΑΤΖ, ΣΙΝΕΠΟΛΙΣ, ΠΑΛΑΣ, ΝΑΝΑ, ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ, ΖΕΑ)

Για την ταινία του Τζο Τσάπελ δε θα άξιζε να αφιερώσει κανείς ούτε μια γραμμή, αφού η παραγωγή καθαρού τρόμου είναι μια εύκολη υπόθεση, όταν τοποθετεί κανείς μερικούς ανθρώπους σε μια ερημωμένη πόλη και τους αφήνει εκεί να απειλούνται από διάφορα τέρατα, που τους σκοτώνουν και τους πίνουν το αίμα, κι έπειτα τους βάζει να ανασταίνονται για να κάνουν κι αυτοί τα ίδια στους εναπομείναντες ζωντανούς. Το μόνο που μπορεί να εντυπωσιάσει σε αυτή την περίπτωση, είναι το σεναριακό εύρημα, σύμφωνα με το οποίο όλα αυτά οφείλονται σε κάποιον "αρχαίο εχθρό" που απειλεί την ανθρωπότητα με εξολόθρευση. Αυτός ο "αρχαίος εχθρός", σαν από κάποιο βίτσιο επιτίθεται από καιρού εις καιρόν στο ανθρώπινο είδος με τρόπους υπερφυσικούς (;), αλλά ο άνθρωπος, πιο ξύπνιος, καταφέρνει πάντοτε να γλιτώνει παρά τρίχα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση τη σωτήρια λύση δίνουν κάποια ειδικά βακτήρια (!), αλλά ο "εχθρός" δεν παύει να καραδοκεί... Τι να την κάνουμε λοιπόν τη "σφαίρα" του φίλου μας, του Ζεμέκις;

(ΒΙΛΑΤΖ, ΜΠΡΟΝΤΓΟΥΑΙΗ, ΦΑΛΗΡΟ 1, ΡΙΟ)

Υστερα από όλα αυτά, δεν είναι παράξενο, οι άνθρωποι που ζουν στο Χόλιγουντ, σαν τον ήρωα της ταινίας του Εϊμπελ Φεράρα, να βασανίζονται από τις πιο κλειστοφοβικές και εφιαλτικές παράνοιες. Σαν τους "μοιραίους" του Βάρναλη, που για "το κακό το ριζικό τους φταίει πρώτα από όλα το κρασί", ο Μάτι (Μάθιου Μόντιν) της ταινίας χτυπά συνεχώς, ματώνει σε κάποιο αόρατο τείχος, ένα τείχος που βρίσκεται κι αυτό στα "ακραία όρια" του σύμπαντος. Μόνο που στην περίπτωσή του, τα όρια αυτά ξεκινούν από εκεί που τελειώνουν τα προσωπικά του σύνορα. Κι αυτά είναι πολύ περιορισμένα. Φαίνεται μάλιστα πως τερματίζουν εκεί που ο Μάτι παύει να υπάρχει σαν υλική υπόσταση. Ο άμεσος περίγυρος του Μάτι βρίσκεται πέρα από τα όρια του σύμπαντος γι' αυτόν, κι εκείνος είναι απελπιστικά ξένος. Φταίει για τον Μάτι το ουίσκι και η κοκαϊνη που καταναλώνει; Ισως, όσο και το κρασί φταίει για το ριζικό των καταφρονεμένων της υπόγειας ταβέρνας του Βάρναλη... Ομως ο ξεπεσμένος ήρωας της ταινίας είναι ταυτόχρονα πιο τυχερός και πιο άτυχος από αυτούς. Πιο τυχερός, γιατί αν ήταν φτωχός σαν κι εκείνους θα ήταν φυλακισμένος σε κάποια ψυχιατρική Λέρο, ενώ αυτός έχει τουλάχιστον την ελευθερία να υποφέρει μόνος του. Πιο άτυχος, γιατί είναι πλούσιος, διάσημος και ωραίος, ένα τυπικό δείγμα του χολιγουντιανού σταρ σίστεμ. Μεθυσμένος από την επιτυχία μπερδεύει τη μέθη της εξουσίας με τη μέθη των ουσιών. Κι αυτό που μπορεί να φαντάζει σαν απόδραση, έστω και για λίγο, γίνεται η δική του φυλακή. Ενας εσωτερικός λαβύρινθος από όπου δεν του φτάνει ούτε μια ολόκληρη ζωή για να βρει την έξοδο, όπου ούτε ένα τραγούδι δεν μπορεί να γλυκάνει τον πόνο ή την αγωνία, όπως θα μπορούσε να καταφέρει ένα τραγούδι, παραμερίζοντας τους καπνούς και τις βρισιές της παρέας των ταπεινών. Δε φαίνεται να υπάρχει διέξοδος για τον Μάτι, τουλάχιστον δεν υπάρχει διέξοδος ορατή σ' αυτή την ταινία. Κι ο Φεράρα, ταυτίζοντας το σκηνοθετικό βλέμμα του με αυτό του ήρωά του, δημιουργεί την πιο δύσκολη στυλιστικά και, την ίδια στιγμή, την πιο τολμηρή ταινία του. Δύσκολη για τον θεατή, που περικυκλώνεται από τον εξεζητημένο, ταραγμένο, ραγισμένο κόσμο του πρωταγωνιστή. Τολμηρή για τον δημιουργό της, που δε διστάζει να αρνηθεί κάθε χάρη στο κοινό του, δηλαδή κάθε εξυπηρέτηση προς τους παραγωγούς και το ταμείο τους, για να φτιάξει μια ταινία ωμής καταγγελίας για το χολιγουντιανό "σπίτι του", προβάλλοντας μόνο την αγωνία και το βάρος των ενοχών του.

(ΑΣΤΕΡΙΑ, ΑΣΤΥ, ΒΙΛΑΤΖ, ΙΛΙΟΝ, ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ 2, ΝΙΡΒΑΝΑ)

Το νεκροταφείο σε ένα μικρό ιταλικό χωριό είναι πια σχεδόν γεμάτο και ο Μαρτσέλο (Ζαν Ρενό) κάνει τα πάντα για να κρατήσει όσο πιο πολύ καιρό γίνεται ζωντανούς τους συχωριανούς του, θέλοντας να εξασφαλίσει για τη γυναίκα του, τη Ροζάνα (Μερσέντες Ραούλ) έναν τάφο κοντά στην κόρη τους, που μια ατυχία τούς την έχει στερήσει από χρόνια. Ομως από... κακή σύμπτωση, ο Μαρτσέλο δεν μπορεί να χαρίσει την αθανασία στους γνωστούς και τους φίλους, που δεν πειθαρχούν στην επιθυμία του. Ενώ η άρνηση του πλούσιου γαιοκτήμονα της περιοχής να παραχωρήσει μερικά στρέμματα στην κοινότητα, για να επεκταθεί το νεκροταφείο, αναγκάζουν τον Μαρτσέλο να επιστρατεύσει πονηριά και εφευρετικότητα. Ευθυμία και ανάλαφρο χιούμορ μέσα από παιχνιδάκια της ζωής με το θάνατο, όμορφα πρόσωπα και καλοί ηθοποιοί μπλέκουν τις ερμηνείες τους στο τοπίο της Νότιας Ιταλίας, σε μια αμερικάνικη ταινία απλά σκηνοθετημένη από τον Πολ Γουίλαντ.

(ΒΙΛΑΤΖ, ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ 1, ΠΛΑΖΑ, ΡΙΒΙΕΡΑ (Παρ. - Κυρ. ), ΤΡΙΑΝΟΝ)

Αγης ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ