Κόμμα της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης της Ιταλίας

Εκπρόσωπος ήταν η Ρίντα Κακλιάρντι,μέλος της Εθνικής Διεύθυνσης του κόμματος και εκδότρια του περιοδικού "Ριφοντασιόνε"

Αγαπητοί σύντροφοι,

Σας μεταφέρω κατ' αρχήν τους χαιρετισμούς του Κόμματος της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης της Ιταλίας (PRC). Σε ένα τέτοιο στάδιο, όπως αυτό που διέρχεται η Ευρώπη, μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών ανακατατάξεων, ένα στάδιο που δεν μπορεί να περιγραφεί σαν μια συνήθης διακυβέρνηση για οποιαδήποτε κοινωνική δύναμη - και τουλάχιστον όχι για τους κομμουνιστές και τους αντικαπιταλιστές - συναντήσεις όπως η σημερινή προσφέρουν μια πολύτιμη εμπειρία, η οποία μπορεί να αποβεί εξαιρετικά ωφέλιμη για όλους μας.

Ελπίζω ότι και η δική μου παρέμβαση θα συνεισφέρει στο έργο στο οποίο είμαστε όλοι στρατευμένοι, που είναι η προσπάθεια να οικοδομήσουμε μια αξιόλογη εναλλακτική λύση απέναντι στην πολιτική του νεοφιλελευθερισμού και της οικονομίας της αγοράς, η οποία συνιστά σήμερα απειλή κατά του ίδιου του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Το μεγάλο παράδοξο του τέλους αυτού του αιώνα καταδεικνύεται από μια κατάφωρη αντίφαση. Από τη μια έχουμε την κρίση της ανταγωνιστικής υποκειμενικότητας και των οργανώσεων των εργαζομένων συνεπεία της καταστροφής όχι του κομμουνισμού, αλλά των σοσιαλιστικών προτύπων των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης. Από την άλλη, έχουμε την κρίση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, ο οποίος έρχεται τώρα σε αντίθεση με τις ίδιες θεμελιώδεις αντιφάσεις του και δεν είναι πλέον ικανός για αλληλένδετη ανάπτυξη - η οποία ήδη αντιμετωπίζει δυσκολίες - λόγω της προόδου των λαών σε επίπεδο κοινωνικό και του πολίτη.

Μέσα σε αυτή τη διπλή κρίση, η αποκαλούμενη "οικονομική ολοκλήρωση" επικεντρώνεται σε μια επίθεση χωρίς ιστορικό προηγούμενο ενάντια στη μισθωτή εργασία.

Σε ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου και του πλέον ανεπτυγμένου Βορρά, οι συνθήκες για τους μισθωτούς εργαζόμενους επιδεινώνονται σταθερά και πολλές φορές δραματικά, τόσο από την άποψη του εισοδήματος, όσο και από την άποψη της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων. Συγχρόνως, παλιότερες και νέες μορφές φτώχειας και αποκλεισμού, όπως και η περιθωριοποίηση και η ανασφάλεια, αυξάνονται ολοένα.

Σε μια πλούσια χώρα, όπως η Ιταλία, πρόσφατα στοιχεία αποδεικνύουν όχι μόνο ότι η ανεργία βρίσκεται σταθερά γύρω στο 12%, αποτελώντας τώρα προφανώς ένα διαρθρωτικό μαζικό φαινόμενο, αλλά επίσης ότι ένα σημαντικό τμήμα του εργατικού δυναμικού, περίπου το 15% των αποκαλούμενων "προστατευμένων εργαζομένων", ζει σήμερα σε συνθήκες πραγματικής φτώχειας. Μια κατάσταση στην οποία ακόμα και οι πιο ανήσυχοι φιλελεύθεροι, όπως ο Ralpf Dahrendorf, λένε ότι η "κοινωνική συνοχή", η οποία είναι απαραίτητη για την επιβίωση κάθε κοινωνίας, σήμερα απειλείται. Και ιδιαίτερα για τις νεότερες γενιές, η ίδια η ιδέα τού να είμαστε ικανοί να προγραμματίσουμε ένα μέλλον άξιο αυτού του ονόματος παραμένει ακαθόριστη. Κατ' αυτή την έννοια, η παλιά προφητεία του Μαρξ στο "Κομμουνιστικό Μανιφέστο" σχετικά με τον κίνδυνο "αμοιβαίας καταστροφής των αντιτιθέμενων τάξεων" φαίνεται σήμερα ιδιαίτερα σημαντική.

Στο πλαίσιο αυτής της διαρθρωτικής, κοινωνικής και πολιτιστικής κρίσης, το σχέδιο της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης, που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του '90 και διαμορφώθηκε στη διάρκεια του 3ου Εθνικού Συνεδρίου το Δεκέμβρη του '96, βρίσκει τη λογική και την έκφρασή του. Μια οργανική μεταρρυθμιστική στρατηγική, μια νέα εκδοχή αυτού που ορίζεται ως σοσιαλδημοκρατία και "συμβιβασμός του Κέυνς", δεν είναι πλέον βιώσιμα. Ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός - αυτός που ο Ignacio Ramonet αποκαλεί στη μηνιαία γαλλική εφημερίδα "Le Monde Diplomatique" "ο καπιταλισμός της pensee unique" (ενιαίας σκέψης), δεν μπορεί να διορθωθεί, να διαφοροποιηθεί ή να μετριαστεί. Η λογική του είναι άγρια, γιατί ολόκληρος ο οικονομικός ανταγωνισμός σε παγκόσμια κλίμακα είναι άγριος. Η τάση του είναι οπισθοδρομική, διότι, προκειμένου να επεκτείνεται, χρειάζεται να ξεπερνά όλα τα όρια, να καταστρέφει όλα τα εμπόδια στο δρόμο του, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αποτελούν οι κατακτήσεις των συμβατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων που κέρδισαν οι εργαζόμενοι με σκληρούς αγώνες εδώ και μισό αιώνα.

Η εναλλακτική λύση άρα πρέπει να ξαναγίνει ριζική. Η ήττα του καπιταλισμού, του εκσυγχρονισμού του χωρίς εκσυγχρονισμό, παραμένει η μοναδική ευκαιρία που διαθέτουν οι λαοί όλου του κόσμου, οι καταπιεσμένες τάξεις, οι κοινωνικά αποκλεισμένοι.

Η προαγωγή αυτής της κοινωνικής πολιτικής αλλαγής, η ήττα του καπιταλισμού, αποτελούν το στόχο του Κόμματός μας, όπως και τη βάση του προγράμματός του και της πολιτικής του δουλιάς. Η κομμουνιστική μας ταυτότητα δε βασίζεται πρωταρχικά σε μια κληρονομιά ιδεών, αλλά σε μια ριζική επιλογή, σε συνδυασμό με τις αντιφάσεις και τις ανάγκες του παρόντος και με την οικοδόμηση ενός εναλλακτικού σχεδίου σε αυτή τη βάση, με την επεξεργασία νέων πολιτικών και κοινωνικών δομών.

Ο στόχος αυτός, σε πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο στην Ιταλία, οδήγησε το PRC να υποστηρίξει την κεντροαριστερή κυβέρνηση τα τελευταία δύο χρόνια, και συχνά πέτυχε να θέσει όρους στη δραστηριότητά της. Στο αρχικό στάδιο, η προστασία του Κράτους Πρόνοιας, οι συντάξεις και η υγεία, και στη συνέχεια η καθιέρωση του 35ωρου αποτελούν ζητήματα που μπήκαν στην πολιτική ατζέντα και μερικά από τα σημαντικότερα αποτελέσματα που πετύχαμε ως τώρα.

Ενα συστατικό στοιχείο αυτής της κομμουνιστικής ταυτότητας είναι η ιδέα ενός νέου διεθνισμού: Μια ενεργός σχέση μεταξύ των κομμουνιστικών, αντικαπιταλιστικών και αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων σε ολόκληρο τον κόσμο, που να βασίζεται μάλλον στην επιδίωξη μιας ανάλυσης και σε κοινούς στόχους, παρά σε μια ιδεολογική συγγένεια ή σε παραδοσιακή τυπική διπλωματία.

Η πτώση του Τείχους του Βερολίνου σίγουρα δεν εγκαινίασε μια περίοδο ειρήνης και δημοκρατίας στην Ιστορία της ανθρωπότητας. Αντίθετα η ζυγαριά του κόσμου έκλινε οριστικά υπέρ των πλουσίων χωρών και της μεγαλύτερης ιμπεριαλιστικής δύναμης όλων των εποχών, των ΗΠΑ. Υπάρχουν όμως δυνάμεις όπως η Ομάδα των "8", το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα και το ΝΑΤΟ, που έχουν αναλάβει το ρόλο νέων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων ανά τον κόσμο.

Επιβάλλουν τις εντολές της "νέας τάξης πραγμάτων" σε μια υφήλιο που γίνεται ολοένα και περισσότερο βορά στην αταξία και τον κατακερματισμό. Σε σύγκριση με τους παραδοσιακούς τρόπους, με τους οποίους εξασκούνταν η κυριαρχία, ο στόχος σήμερα δεν είναι να υπάρχει συναίνεση ούτε δραστήρια συμμετοχή, αλλά μάλλον παθητικότητα των μαζών, υποταγή και έλλειψη εμπιστοσύνης, που θέτει υπό αμφισβήτηση την ίδια την έννοια της πολιτικής. Ολα αυτά αντανακλώνται σήμερα στους εθνοτικούς, υποπεριφερειακούς και σωματειακούς κατακερματισμούς. Συγχρόνως, δεν υπάρχει πλέον ένα "σοσιαλιστικό στρατόπεδο" ως σημείο αναφοράς σε σχέση με την κατεστημένη κρατική εξουσία και η ανησυχητική φουνταμενταλιστική αντίδραση γίνεται όλο και πιο ισχυρή.

Σε αυτά τα πλαίσια, η διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης χαρακτηρίζεται από βαθιές αντιθέσεις: Από τη μια, η Ευρώπη του Μάαστριχτ και του ΕΥΡΩ, του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου και του μονεταρισμού, η βαθμιαία εξομοίωση της Ευρώπης προς το βορειοαμερικανικό πρότυπο του ενιαίου παγκόσμιου άξονα. Από την άλλη, η Ευρώπη των λαών, των κινημάτων αντίστασης, των εναλλακτικών αριστερών ομάδων, του ανοίγματος σε μια επιλογή για το μεσογειακό πολιτισμό.

Ανάμεσα σε αυτές τις δύο Ευρώπες παίζεται ένα άνισο παιχνίδι, του οποίου η έκβαση δεν μπορεί να προβλεφτεί ακόμα. Οπως ακριβώς δεν μπορεί να προκαθοριστεί αν θα επικρατήσει η Γαλλία του Ζοσπέν, ο οποίος εν μέσω πολλών αντιφάσεων πειραματίζεται με πολύ ψευτο-προοδευτικές κοινωνικές και πολιτιστικές επιλογές, ή αν θα επικρατήσει το Νέο Εργατικό Κόμμα του Τόνι Μπλερ, ο οποίος έχει μετακινήσει την Αριστερά αποφασιστικά προς μετριοπαθέστερο δίαυλο.

Μέσα στους προσεχείς μήνες, παρά τις εθνικές και περιφερειακές διαφορές, τα κομμουνιστικά κόμματα και οι διάφορες εναλλακτικές αριστερές δυνάμεις θα βρεθούν αντιμέτωποι με ένα σχετικά συμπαγές και ομοιογενές πανόραμα και με επιλογές όσον αφορά με την τοποθέτησή τους, οι οποίες είναι στην ουσία πολύ παρεμφερείς. Το ευρωπαϊκό θέατρο αποτελεί σήμερα τη σκηνή της πραγματικής πολιτικής και κοινωνικής πάλης. Καμιά πολιτική δύναμη, κανένα κόμμα, δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι θα επιλύσει τα προβλήματά του μέσα σε ένα ξεχωριστό εθνικό πλαίσιο. Εξαιτίας και αυτού ακριβώς του λόγου επίσης, το PRC νιώθει την αναγκαιότητα της οικοδόμησης μιας κοινής πολιτικής οντότητας στην Ευρώπη, πλουραλιστικής ως προς το πολιτικό της υπόβαθρο και τους γεωγραφικούς της δεσμούς: Οχι μια επανέκδοση των παλιών οργανωτικών μορφών και πολύ λιγότερο μια νέα Διεθνής. Αντ' αυτών, μια πραγματική διαδικασία πρωτοβουλίας και κοινού προβληματισμού, ικανής να δώσει εμπειρίες στο κίνημα και τους αγώνες και να προσφέρει ένα σημαντικό σημείο αναφοράς για μια εναλλακτική λύση ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό.

Εχουμε δουλέψει επίμονα στις συναντήσεις του Παρισιού, της Λισαβόνας, της Μαδρίτης, στην πορεία για την Εργασία στο Αμστερνταμ, τις πρωτοβουλίες που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά (GUE/NGL) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και σε εκείνες που είναι υπέρ της Κούβας και του κινήματος των Ζαπατίστας, ώστε οι στόχοι τους να επιτευχθούν.

Χωρίς αυτή την εξαιρετική δέσμευση απέναντι σε ένα νέο διεθνισμό και σε μια νέα διεθνιστική πολιτική, αυτό καθαυτό το σχέδιο του PRC θα έχανε έναν από τους βασικούς και ουσιαστικούς λόγους ύπαρξής του.

Με αυτό το πνεύμα, θα ήθελα να επαναλάβω τις καλύτερες ευχές μας για θετική έκβαση των εργασιών αυτής της συνάντησης.