"Η ιδέα ίδρυσης του συλλόγου είναι πολύ παλιά", λέει ο Γιώργος Καρελλάς, πρόεδρος του συλλόγου, "καθώς και οι παλιότεροι οργανοποιοί ήθελαν να δημιουργήσουν ένα σύλλογο, ώστε να κατοχυρωθούν. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν σχολές για τη λαϊκή, παραδοσιακή οργανοποιία, η οποία παραμένει μια παραδοσιακή τέχνη, που περνάει συνήθως από τα χέρια του πατέρα στα χέρια του γιου". Η οργανοποιία αναπτύχθηκε ιδιαίτερα την περίοδο της ακμής του λαϊκού τραγουδιού, όταν "το μπουζούκι, που μέχρι τότε ήταν παρεξηγημένο, άρχισε να παίρνει τη θέση που του άξιζε. Ηταν φυσικό, λοιπόν, ν' αυξηθούν και οι κατασκευαστές των οργάνων, οι οποίοι άρχισαν να παράγουν καλύτερα όργανα, που, όμως, βασίζονταν κυρίως στο μεράκι των δημιουργών τους, μια και δεν είχαν καλής ποιότητας υλικά".

Αν και η τέχνη ήταν κοινή, όπως και τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν, υπήρξαν δυσκολίες στο να συνευρεθούν σ' έναν κοινό φορέα, καθώς αρκετούς διέκριναν τάσεις υπερεκτίμησης του δικού τους έργου. "Ηταν, λέει ο Γ. Καρελλάς, σαν μια οικογένεια με προβλήματα".

Με το πέρασμα του χρόνου, η περιέργεια όσων ασχολούνταν με τη μουσική άρχισε να μεγαλώνει, με αποτέλεσμα ν' αναπτυχθεί κι ο ερασιτεχνισμός στον τομέα κατασκευής μουσικών οργάνων. "Την τελευταία δεκαετία, λέει ο Γ. Καρελλάς, τα προβλήματα άρχισαν να γίνονται έντονα για τους επαγγελματίες οργανοποιούς, καθώς πολλοί που από χόμπι κατασκεύαζαν κάποια όργανα άρχισαν ν' αντιμετωπίζουν αυτή την υπόθεση επαγγελματικά, χωρίς, όμως, να είναι δηλωμένοι πουθενά. Σήμερα, είμαστε σαράντα, περίπου, επαγγελματίες σε όλη την Ελλάδα, ενώ με τα δικά μας στοιχεία υπάρχουν γύρω στους 100, που δουλεύουν αδήλωτα και πουλούν όργανα. Ο αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος, αν συμπεριληφθούν οι ερασιτέχνες οργανοποιοί σε όλη την Ελλάδα. Το κυριότερο πρόβλημά μας είναι ότι δεν υπάρχει κατοχύρωση του επαγγέλματός μας. Αυτή την κατοχύρωση ζητάμε από την πολιτεία, διαφορετικά, όπως πάμε, κάποια στιγμή, οι επαγγελματίες οργανοποιοί θα εξαφανιστούν".

Εκατοντάδες, εξάλλου, είναι τα εισαγόμενα μουσικά όργανα, που έχουν κατακλύσει την ελληνική αγορά. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στο πιάνο και στα συγγενή αυτού όργανα. Η ελληνική χειροποίητη κιθάρα έχει πλέον εκτοπιστεί από τις εισαγόμενες κιθάρες, που κατασκευάζονται σε εργοστάσια των Ισπανίας, Γερμανίας, Αμερικής, ενώ πολλά είναι τα τυποποιημένα όργανα, που έρχονται από την Τουρκία (σάζι, ταμπουράδες κ.ά.), τα οποία μπορεί να είναι φθηνά, αλλά είναι χαμηλής ποιότητας.

"Ενα άλλο πρόβλημα, λέει ο Γ. Καρελλάς, είναι ότι πολλοί έμποροι μουσικών οργάνων εμφανίζονται ως οργανοποιοί. Ορισμένοι συνάδελφοι που παράγουν χειροποίητα όργανα, εν μέρει τυποποιημένα, τα δίνουν με τιμολόγια χοντρικής σε εμπορικά καταστήματα. Οι έμποροι, όμως, βάζουν την κάρτα τους μέσα στα όργανα και παρουσιάζονται ως κατασκευαστές. Εχουμε πάρει απόφαση τα όργανα που κατασκευάζουν μέλη του συλλόγου μας να έχουν τη σφραγίδα του συλλόγου, που θα πιστοποιεί την προέλευσή τους".

Ο σύλλογος, στην προσπάθειά του να προωθήσει τη λύση των προβλημάτων, που απασχολούν τους επαγγελματίες οργανοποιούς και ν' αναδείξει το έργο τους, προσανατολίζεται σε συνεργασία με μουσικά σχολεία και ωδεία, καθώς και στη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων. "Προγραμματίζουμε, λέει ο Γ. Καρελλάς, έκθεση μουσικών οργάνων, στην οποία θα συμμετέχουν όλοι οι επαγγελματίες οργανοποιοί, προκειμένου να παρουσιάσουμε τη δουλιά μας, να μιλήσουμε για τα προβλήματά μας και να δείξουμε την εξέλιξη της οργανοποιίας στη χώρα μας. Το κυριότερο, όμως, είναι αυτοί οι άνθρωποι να έχουν μια ηθική ικανοποίηση. Να οπλιστούν με το ρομαντισμό, που πλέον έχει χαθεί λόγω των σοβαρών οικονομικών προβλημάτων, που αντιμετωπίζουν. Δεν είναι λίγα τα μέλη μας, που είναι έτοιμα να κλείσουν τα εργαστήριά τους, αναζητώντας σε άλλα επαγγέλματα, όπως στην οικοδομή, τα προς το ζην".

- Τι προβλήματα δημιουργεί η απουσία σχολής οργανοποιών;

"Στην Ευρώπη από πολύ παλιά υπάρχουν σχολές οργανοποιίας. Και στη χώρα μας θα μπορούσε να δημιουργηθεί τέτοια σχολή, στην οποία να διδάσκουν επαγγελματίες οργανοποιοί (πρακτική), μουσικολόγοι (θεωρία), χημικοί ειδικευμένοι στο ξύλο, μαθηματικοί κ.ά. Υπάρχει μια σκέψη από μας για κάτι τέτοιο, όμως είναι πολύ δύσκολο, καθώς απαιτείται η βοήθεια του κράτους. Στα λεγόμενα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης, που υπάγονται σε δήμους, αλλά τα αναλαμβάνουν ιδιωτικές εταιρίες, ανάμεσα σε άλλα, διδάσκεται και οργανοποιία. Ομως πολλά είναι τα παραδείγματα από τα προηγούμενα χρόνια, που, προκειμένου να απορροφηθούν τα χρήματα (ορισμένα ήταν επιδοτούμενα για τους υποψήφιους οργανοποιούς), παρότι τα προγράμματα απευθύνονταν σε νέους 18 - 28 ετών, οι εκπαιδευόμενοι ήταν πολύ μεγαλύτερης ηλικίας. Οι περισσότεροι δήμοι, χωρίς να διαθέτουν την απαραίτητη υποδομή, προσλάβανε ως δασκάλους ερασιτέχνες οργανοποιούς, που με τη βοήθεια κάποιων βιβλίων προσπαθούσαν να διδάξουν τους υποψήφιους επαγγελματίες οργανοποιούς, οι οποίοι θα έβγαιναν στην παραγωγή.

Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η οργανοποιία είναι η αυθαιρεσία. Το ότι δεν υπάρχει σωστή μύηση, ώστε να περάσει η γνώση από τους παλαιότερους στους νεότερους. Δεν έχουμε να ζηλέψουμε τίποτα από τους Ευρωπαίους, καθώς βερνίκια και μηχανήματα υψηλής ακρίβειας μπορεί μεν να είναι χρήσιμα, όμως δεν πρόσθεσαν τίποτα στη φυσική ύλη, που προσπαθείς να δαμάσεις, προκειμένου να υπάρχει όσο το δυνατό καλύτερος ήχος. Ολα τα κάνει η πείρα, το αληθινό μεράκι, το ταλέντο, η εξειδίκευση. Η ανώτερη βαθμίδα επεξεργασίας του ξύλου είναι η κατασκευή μουσικού οργάνου, που περιέχει τρεις συνιστώσες: Την τεχνική πλευρά, την εικαστική και η μουσική πλευρά. Το μουσικό όργανο δεν είναι απλώς ένα αντικείμενο, αλλά πρέπει να μιλήσει, να βγάλει φωνή. Η εξέλιξή του, βέβαια, δεν είναι καθημερινή. Πάγιο αξίωμα της μουσικολογίας, όμως, είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει εξέλιξη στα μουσικά πράγματα, αν δεν εξελίσσεται και το εργαλείο που την παράγει".

Κατασκευαστής έγχορδων μουσικών οργάνων, ο Γ. Καρελλάς αποκαλύπτει ορισμένα μυστικά της τέχνης του. "Για ένα καλό έγχορδο όργανο, λέει, απαιτούνται τρεις - τέσσερις μήνες δουλιάς. Το ξύλο θέλει να στεγνώνει, να συρρικνώνεται, να στεγνώνουν οι κόλλες. Τα όργανα επηρεάζονται κυρίως από την υγρασία. Εχει συμπεριφορές το ξύλο. Εχεις να δουλέψεις με ένα φυσικό υλικό, που στο δίνει η φύση αφηρημένο. Δεν είναι πάντα το ίδιο".

"Είμαστε, λέει ο Γ. Καρελλάς, αποφασισμένοι για πιο δυναμική παρουσία, καθώς υπάρχει πλέον ένας σύλλογος που συνενώνει τους οργανοποιούς. Ο μεγαλύτερος σε ηλικία είναι ο 85χρονος Αρμένιος Ζοζέφ (έχει πλέον αποσυρθεί), ο πρώτος διδάξας στο μπουζούκι και ο πιο θαρραλέος, μια και ασχολήθηκε με το μπουζούκι σε πολύ δύσκολες εποχές. Ηξερε καλά την τέχνη και παρέμεινε ως και σήμερα ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές του μπουζουκιού". Τα μέλη του συλλόγου είναι κατασκευαστές όλων σχεδόν των ειδών οργάνων. Σύμφωνα με το καταστατικό του συλλόγου, μέλη μπορούν να γίνουν επαγγελματίες κατασκευαστές μουσικών οργάνων ή κατασκευαστές διακοσμητικών στοιχείων των μουσικών οργάνων, μερών ή εξαρτημάτων τους, ανεξάρτητα από τον τόπο άσκησης της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν ν' απευθυνθούν για περισσότερες πληροφορίες στη διεύθυνση: ΠΣΕΚΜΟ, Λουκά Νίκα 14, Ψυρρή, ΤΚ 105 - 54, τηλ. 32.25.963.

Ρουμπίνη ΣΟΥΛΗ