Δύσκολα θα τα βγάλουν πέρα και αυτές τις γιορτές οι καταναλωτές, μισθωτοί και συνταξιούχοι, παρά τις "φιλότιμες" προσπάθειες της κυβέρνησης να παρουσιάσει μια εικόνα για την αγορά σχεδόν ιδανική με τις "συμφωνίες κυρίων" για δήθεν πάγωμα και μείωση των τιμών. Οι ίδιοι οι καταναλωτές - αλλά και οι έμποροι που εξαρτώνται άμεσα από τα λαϊκά εισοδήματα - θα βιώσουν για άλλη μια χρονιά το χάσμα μεταξύ των εισοδημάτων τους και των πραγματικών αναγκών, που χρόνο με το χρόνο αυξάνονται. Αυτή είναι η αλήθεια, έστω κι αν τα επώνυμα ρούχα και παπούτσια, όπως διαφήμιζε πρόσφατα η υπουργός Ανάπτυξης, παραμείνουν σταθερά στις απλησίαστες τιμές τους ή πραγματοποιούνται "προσφορές" στα τζελ μαλλιών και τις οδοντόκρεμες (στα τρία το ένα δώρο κλπ.).

Από έναν πρόχειρο υπολογισμό του "Ρ" για το κόστος του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού, προκύπτει ότι μια μέση οικογένεια θα χρειαστεί αρκετά δεκαχίλιαρα για ένα αξιοπρεπές γιορτινό τραπέζι. Βέβαια, λέγοντας χριστουγεννιάτικο τραπέζι δεν εννοούμε το μεσημεριανό φαγητό της ημέρας εκείνης μόνο και θα ήταν παράλειψη εάν περιορίζαμε το κόστος των γιορτών σε αυτό. Γιορτές σημαίνει ένα σωρό έξοδα που πρέπει να "βγουν" από τον ισχνό 13ο μισθό, όπως το χριστουγεννιάτικο δέντρο με τα "συμπαρομαρτούντα", τα απαραίτητα δώρα, που ακόμα και τα πιο "συντηρητικά" αποτελούν συνολικά ένα καθόλου ευκαταφρόνητο κόστος, σημαίνει επισκέψεις σε φιλικά και συγγενικά σπίτια, όπου δεν μπορεί κανείς να πάει με άδεια χέρια, σημαίνει ακόμα ότι οι περισσότεροι οικογενειάρχες περιμένουν αυτό το μισθό για να καλύψουν διάφορες οικονομικές εκκρεμότητες του προηγούμενου χρόνου. Είναι σαφές επομένως ότι οι εργαζόμενοι πολύ δύσκολα θα τα φέρουν πάλι βόλτα, βλέποντας το πορτοφόλι να αδειάζει στο πι και φι, ενώ πολλοί θα είναι εκείνοι που θα αναγκαστούν τελικά να μεταθέσουν για τον καινούριο χρόνο κάποιες ανάγκες.

Εμείς δε θα μπούμε στη λογική τού να στρώσουμε το τραπέζι των καταναλωτών με συγκεκριμένα προϊόντα και ποσότητες, αλλά να δώσουμε μια εικόνα από τις τιμές που επικρατούν στην αγορά στα είδη που κατά παράδοση προσπαθεί να αγοράσει μια οικογένεια, όσο στριμωγμένη κι αν είναι οικονομικά, γιατί οι μέρες είναι τέτοιες που το απαιτούν.

Ξεκινώντας, λοιπόν, από την παραδοσιακή γαλοπούλα, που μόλις προχτές εμφανίστηκε σε ένα κρεοπωλείο στη Βαρβάκειο αγορά στην τιμή των 1.800 δρχ. το κιλό, και υπολογίζοντας ότι θα κινηθεί και τις επόμενες μέρες μεταξύ 1.800 και 2.000 δρχ., το πορτοφόλι θα "ελαφρύνει" αμέσως - αμέσως κατά 9.000-10.000 δρχ., χώρια το διχίλιαρο που θα κοστίσει η γέμιση για τη γαλοπούλα, που συνήθως αποτελείται από ρύζι και κουκουνάρια. Και για τις οικογένειες, όμως, που θα προτιμήσουν κάποιο άλλο κρέας για την ημέρα αυτή, δε σημαίνει ότι θα τους έρθει και οικονομικότερα, αφού το αρνί και το κατσίκι πωλείται αυτές τις μέρες προς 1.800 μέχρι και 2.500 δρχ. στα συνοικιακά κρεοπωλεία, ενώ το γουρουνόπουλο πωλείται στις 1.700-2.000 δρχ. το κιλό. Από τα άλλα κρεατικά που πολλές ελληνικές οικογένειες αγαπούν, ο κόκορας εισαγωγής πωλείται στις 900-1.000 δρχ. το κιλό, το χοιρινό μπούτι στις 800 και η γίδα προς 800-1.000 δρχ. το κιλό.

Τα οπωροκηπευτικά των ημερών αντιστοιχούν σε ένα αξιοσημείωτο ποσό, καθώς μάλιστα κάποια από τα βασικότερα που μπαίνουν κάθε μέρα στο σπίτι είναι "τσιμπημένα" σε σχέση με πέρσι τέτοιες μέρες. Συγκεκριμένα, οι πατάτες που θα συνοδεύσουν το ψητό φαγητό, αυτές τις μέρες είναι είδος πολυτελείας, καθώς λόγω της κακοκαιρίας υπάρχει έλλειψη. Ετσι, η τιμή της τράβηξε την ανηφόρα και πωλούνταν στις 190-200 δρχ. το κιλό στη Βαρβάκειο στα λιγοστά μανάβικα όπου υπήρχε την προηγούμενη βδομάδα. Οι ντομάτες, που είναι ακριβότερες κατά 65% σε σχέση με τον περσινό Δεκέμβρη, πωλούνται στις 400 δρχ. το κιλό, τα ξερά κρεμμύδια στις 240 το κιλό, το μαρούλι 100-120 δρχ. το ένα, το ίδιο και το λάχανο και τα αγγουράκια, οι πιπεριές από 250 μέχρι 350 δρχ. ανάλογα με την ποικιλία και τα λεμόνια στις 150-250 δρχ. το κιλό.

Από το τραπέζι όμως συνήθως δεν απουσιάζει το τυρί, πόσο μάλλον τα Χριστούγεννα, ενώ ειδικά τέτοιες μέρες πολλές νοικοκυρές φτιάχνουν πίτες. Από τα τυριά, λοιπόν, η φέτα πωλείται προς 1.690-2.100 δρχ. το κιλό, το κασέρι 1.995-2.685, το γκούντα στις 1.685 δρχ., το ρεγκάτο 2.470, η γραβιέρα 2.835-2.880 και το κεφαλοτύρι 2.485 δρχ. το κιλό, ενώ το γιαούρτι για το τζατζίκι, που οι ...έντεκα στους δέκα Ελληνες θα φάνε τα Χριστούγεννα, κοστίζει 880 δρχ. το κιλό.

Οσο για τα συνοδευτικά ποτά και αναψυκτικά αυτά υπολογίζουμε ότι φτηνά - φτηνά θα φτάσουν ένα κονδύλι της τάξης των 8.000 δρχ. ακόμη με καμιά δεκαριά μπίρες, 2-3 αναψυκτικά και άλλα τόσα κρασιά, αφού το μπουκάλι η μπίρα κοστίζει 230 δρχ., η συσκευασία του 1,5 λίτρου στα αναψυκτικά 380 δρχ. και τα κρασιά ξεκινούν από 750 δρχ. το λεγόμενο επιτραπέζιο και οι συνηθέστερες τιμές ενός καλής ποιότητας κρασιού κυμαίνονται στις 1.400 με 2.000 δρχ. το μπουκάλι.

Μέρες γιορτών, όμως, στο σπίτι πρέπει να βρίσκεται και ένα ουίσκι για τους επισκέπτες, το οποίο κοστίζει από 3.250 μέχρι... όσο αντέχει η τσέπη του καθένα. Αλλά επειδή ουίσκι χωρίς ξηρούς καρπούς δε γίνεται, εμείς σας προετοιμάζουμε για τις τιμές κι εσείς αποφασίζετε για την ποσότητα: Τα καθαρισμένα αμύγδαλα και την καρυδόψιχα τα βρήκαμε στις 2.600 δρχ. το κιλό, τα στραγάλια 800-880, τα δαμάσκηνα στις 1.560 δρχ., τα φιστίκια Αιγίνης στις 3.000 και τα φουντούκια στις 3.200 δρχ. το κιλό. Οσο για τα γλυκά των Χριστουγέννων, είτε η νοικοκυρά τα φτιάξει μόνη της είτε τα αγοράσει έτοιμα, το σίγουρο είναι ότι θα πληρώσει μερικά χιλιάρικα ακόμη, αφού οι κουραμπιέδες πωλούνται φέτος στις 2.600-4.000 δρχ. το κιλό και τα μελομακάρονα στις 2.400-3.800 δρχ., ενώ η βασιλόπιτα για τις λιγότερο παραδοσιακές νοικοκυρές που θα την αγοράσουν από το ζαχαροπλαστείο ή το φούρνο έτοιμη κοστίζει 3.000-4.200 δρχ.

Τα έξοδα του σπιτιού όμως δεν τελειώνουν στο τραπέζι. Η παράδοση - όχι ελληνικής προέλευσης, αλλά πλέον το έχουμε υιοθετήσει - απαιτεί και χριστουγεννιάτικο δέντρο, το οποίο εάν μεν είναι φυσικό η τιμή του ξεκινάει από 8.000 δρχ. και ξεπερνάει και τις 25.000 ανάλογα με το ύψος του και το πόσο φουντωτό είναι. Τα ψεύτικα κοστίζουν από 7.000 τα σχετικά μικρά και φτάνουν μέχρι και 30.000, ενώ είδαμε και πολυτέλειες ύψους 51.000 δρχ. Ποικιλία σχεδίων, μεγεθών και τιμών υπάρχει και στις μπάλες για το στόλισμα του δέντρου, που ξεκινούν από 150 δρχ. οι μικρότερες και απλούστερες και φτάνουν μέχρι 1.200 δρχ. συνήθως. Τέλος, είδαμε λαμπιόνια από 1.000 μέχρι και 10.000 δρχ., φάτνες 750 μέχρι 17.000 δρχ. και γιρλάντες στις 300-1.000.

Μετά απ' όλα αυτά, εμείς δεν έχουμε παρά να σας ευχηθούμε καλές γιορτές και μέρες που είναι ας επιτρέψουμε όλοι στον εαυτό μας να απολαύσει και κάποιες μικροπολυτέλειες που όλο τον υπόλοιπο χρόνο δεν το κάνουμε, γιατί η τσέπη μας δε μας το επιτρέπει.

Μελίνα ΖΙΑΓΚΟΥ