Ποιος επιτίθεται και γιατί στη Γιουγκοσλαβία; Ποιος έχει το δίκιο και ποιος το άδικο; Ποια και γιατί πρέπει να είναι η στάση της ελληνικής κυβέρνησης; Μάταια θα περίμενε κάποιος απαντήσεις στα εύλογα και καυτά ερωτήματα από την ηγεσία της ΝΔ. Ο Κ. Καραμανλής στις δημόσιες δηλώσεις που έχει κάνει μέχρι τώρα έχει αποφύγει να αναφέρει έστω και μια φορά (!) το όνομα των ΗΠΑ, πολύ περισσότερο βέβαια έχει αποφύγει να τους επιρρίψει ονομαστικά οποιαδήποτε ευθύνη. Ούτε βέβαια έχει ψελλίσει κάποια διαμαρτυρία για την επαίσχυντη στάση των "ΝΑΤΟικών συμμάχων" ή των "κοινοτικών εταίρων".

Φυσικά δεν πρόκειται για τυχαία στάση. Δεν πάει πολύς καιρός που ο Ν. Μπερνς είχε κάνει συγκεκριμένες υποδείξεις στον Κ. Καραμανλή να "μαζέψει" τον "αντιαμερικανισμό", τουλάχιστον, στο εσωτερικό του κόμματός του. Ομως αποτελεί απόλυτη πεποίθηση και του ίδιου ότι πρέπει να προφυλάσσονται οι "ισχυροί προστάτες" από "ανώφελες" και "επικίνδυνες" λαϊκές αντιδράσεις και από "αναβίωση του αντιαμερικανισμού". Αυτός είναι ένας λόγος που εξηγεί τη στάση του προέδρου της ΝΔ. Ο άλλος και ουσιαστικότερος, είναι ότι στην ουσία δεν έχει αντίρρηση με την επιβολή των συμφερόντων της νέας τάξης στη Γιουγκοσλαβία και στα Βαλκάνια, αρκεί να μη θιγούν τα "ελληνικά συμφέροντα". Ετσι, παρά τη φραστική και γενικόλογη αποκήρυξη της "χρήσης βίας" στη Γιουγκοσλαβία, στην πραγματικότητα στέκεται μάλλον "αδιάφορα" μέχρι υποστηρικτικά στους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς. Παράλληλα, δε διστάζει να επιρρίπτει, σχεδόν αποκλειστικά, τις ευθύνες στον Μιλόσεβιτς, δικαιολογώντας έτσι πλήρως τη δολοφονική επίθεση των Αμερικανονατοϊκών. Αλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι ως "διέξοδο" από τη σημερινή κατάσταση προτείνει να υποχρεωθεί ο Μιλόσεβιτς να αποδεχτεί τη "συμφωνία" του Ραμπουγιέ. Ως μόνη "υποχώρηση" βλέπει, η "ειρηνευτική δύναμη" να μην είναι υπό τη σημαία του ΝΑΤΟ αλλά του ΟΑΣΕ ή του ΟΗΕ. Αυτή είναι η πολιτική λύση για την οποία κάνει λόγο δημόσια, αποφεύγοντας σκόπιμα βέβαια, να την εξειδικεύει.

Ο Κ. Καραμανλής γνωρίζει πολύ καλά τις προθέσεις των ΗΠΑ για την κρίση στο Κοσσυφοπέδιο, από τις συνομιλίες που είχε με τους αξιωματούχους της αμερικανικής κυβέρνησης (Ολμπράιτ, Κοέν κ. ά.) κατά το πρόσφατο ταξίδι του στην Ουάσιγκτον. Και βέβαια δεν έφερε αντιρρήσεις, αντίθετα έσπευσε να αναγνωρίσει και να εξάρει τον "σταθεροποιητικό ρόλο" των ΗΠΑ στην περιοχή!

Μετά από τα παραπάνω, εύκολα μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι δεν έχει υψώσει την παραμικρή κριτική φωνή στην κυβερνητική πολιτική και στους χειρισμούς. Αντίθετα, συμπορεύεται και συμπλέει απόλυτα μαζί της και συμμερίζεται πλήρως τους λόγους που και η κυβέρνηση Σημίτη επιδεικνύει δουλικότητα στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ.

Βέβαια την ίδια στιγμή αντιλαμβάνεται ότι η επιβολή της νέας τάξης στην περιοχή με όπλο τα "δικαιώματα των μειονοτήτων", μπορεί να συμπαρασύρει πολύ εύκολα και τη χώρα μας, αφού στην πράξη σημαίνει αλλαγή συνόρων. Γι' αυτό σε κάθε ευκαιρία φροντίζει αυτό ακριβώς να υπογραμμίζει, ότι δηλαδή, "σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να οδηγηθούμε σε αλλαγή συνόρων, γιατί αυτό θα οδηγούσε σε αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων". Εδώ είναι το σημείο που η ηγεσία της ΝΔ, όπως άλλωστε και η κυβέρνηση, επιχειρεί να θέσει κάποιο "όριο" στους ισχυρούς "συμμάχους", αλλά δε γνωρίζει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να γίνει σεβαστή από τις ΗΠΑ αυτή η "απαίτηση". Η αλήθεια είναι ότι ευελπιστούν πως με την τυφλή υποταγή και δουλική συμπεριφορά θα τους εξευμενίσουν τους Αμερικανούς. Τραγική αυταπάτη και εθελοτυφλία που χαρακτηρίζει πάντα τους υποτακτικούς, οι οποίοι δεν μπορούν να φανταστούν γιατί οι "προστάτες" τους να τους κάνουν τέτοιο κακό όταν τους "τα δίνουν όλα".

Ο Κ. Καραμανλής, όπως και ο Κ. Σημίτης, "ενοχλήθηκε" από την προβοκατόρικη και συχνή αναφορά του Μ. Κλίντον στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την άθλια διασύνδεση που έκανε με τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, αλλά δεν αντέδρασε δημόσια παρά μόνο όταν προηγήθηκαν οι ειρωνικές δηλώσεις του Κ. Στεφανόπουλου και αυτές του Κ. Σημίτη.

Θα πρέπει όμως να επισημανθεί ότι η στάση της ηγεσίας της ΝΔ μπορεί να είναι κυρίαρχη μέσα στο κόμμα, αλλά αυτό δε σημαίνει πως δεν υπάρχουν και άλλες αντιδράσεις είτε από εθνικιστική - υπερπατριωτική σκοπιά, αλλά και πιο νηφάλιες και "λογικές". Στην τελευταία περίπτωση περιλαμβάνεται ο Κ. Μητσοτάκης, ο οποίος όπως είναι γνωστό μόνο για αντιαμερικανισμό δεν μπορεί να κατηγορηθεί. Η προχθεσινή του δήλωση με την οποία τάχθηκε κατά των βομβαρδισμών - παρόλο που δεν αναφέρθηκε και αυτός κατά των ΗΠΑ, ενώ ταυτόχρονα ζήτησε από την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει ότι "είναι απολύτως αντίθετη προς αυτή την πολιτική και ότι δε μετέχει σ' αυτά που γίνονται, είτε άμεσα είτε έμμεσα" - είναι σε θετική κατεύθυνση. Η ηγεσία της ΝΔ όμως, είναι δεμένη με χίλια νήματα από τις ΗΠΑ.

Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ