Πριν από 21 χρόνια έγινε στην Αλμα - Ατα η διάσκεψη για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) που είχε οργανωθεί απ' την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) και την UNICEF. Σ' αυτή τη διάσκεψη εγκρίθηκε ο στόχος: "Υγεία για όλους έως το έτος 2000".

Σύμφωνα με την ΠΟΥ, "υγεία είναι η πλήρης σωματική, ψυχική, πνευματική, και κοινωνική ευεξία, και όχι απλά η απουσία νόσου ή αναπηρίας". Το 1985 εκδόθηκε το βιβλίο της ΠΟΥ "Στόχοι για υγεία για όλους". Πριν τη διαπραγμάτευση των στόχων κι αμέσως μετά την εισαγωγή η ΠΟΥ έκρινε αναγκαίο να προτάξει το κεφάλαιο "Προϋποθέσεις για υγεία".

Η πρώτη προϋπόθεση είναι: "Απελευθέρωση από το φόβο του πολέμου".

Δυστυχώς, σήμερα, ενώ ετοιμαζόμαστε να δρασκελίσουμε το κατώφλι του 2000, στον πλανήτη βασιλεύει ο φόβος του πολέμου. Ειδικότερα στα Βαλκάνια υπάρχει ο τρόμος των συνασπισμένων ιμπεριαλιστών με τις πολεμικές επιδρομές ενάντια στον περήφανο λαό της Νέας Γιουγκοσλαβίας.

Οι άλλες προϋποθέσεις για υγεία είναι: Ισες ευκαιρίες για όλους. Ικανοποίηση των βασικών αναγκών (τροφή, βασική εκπαίδευση, νερό κι εγκαταστάσεις υγιεινής, αξιοπρεπής κατοικία, ασφαλής εργασία και ένας χρήσιμος ρόλος στην κοινωνία και πολιτική βούληση και λαϊκή υποστήριξη).

Τις προϋποθέσεις για την υγεία - καθώς και το κείμενο της ΠΟΥ - θύμισε το περασμένο Σαββατοκύριακο ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γ. Δημολιάτης απ' το βήμα της ημερίδας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία, που οργάνωσε στην ηπειρωτική πρωτεύουσα.

Οταν λείπει η βασική προϋπόθεση, όλα τα υπόλοιπα είναι φλυαρίες, είπε ο καθηγητής και κάλεσε σε τήρηση ενός λεπτού σιγή για τα θύματα του πολέμου στη Νέα Γιουγκοσλαβία.

Στη συνέχεια δημοσιεύουμε αποσπάσματα απ' το κεφάλαιο για τις "Προϋποθέσεις για την υγεία" απ' το βιβλίο της ΠΟΥ, που αποκτούν ιδιαίτερη επικαιρότητα.

"Ο πόλεμος είναι η πιο σοβαρή απ' όλες τις απειλές κατά της υγείας. Η ερήμωση που θα συνεπαγόταν ένας πυρηνικός πόλεμος, σε όρους αριθμού νεκρών, τραυματιών και μόνιμα αναπήρων, απλά υπερβαίνει κάθε φαντασία. Ενας βομβαρδισμός μιας μεγάλης πόλης με μια βόμβα ενός μεγατόνου θα προκαλούσε πάνω από 1,5 εκατομμύρια νεκρούς και άλλους τόσους τραυματίες. Εχει εκτιμηθεί ότι ένας "περιορισμένος" πυρηνικός πόλεμος με μικρότερα "τακτικά", πυρηνικά όπλα συνολικής ισχύος 20 μεγατόνων, που θα έπλητταν στρατιωτικούς στόχους σε μια σχετικά πυκνοκατοικημένη περιοχή, θα απέφερε φόρο αίματος 9 περίπου εκατομμύρια νεκρούς και σοβαρά τραυματίες. Ακόμα χειρότερα, ένας μεγάλης κλίμακας πυρηνικός πόλεμος, ισχύος 10.000 μεγατόνων, θα σκότωνε 1,15 δισεκατομμύρια ανθρώπους και θα τραυμάτιζε 1,1 δισεκατομμύρια, έτσι που τα άμεσα θύματα να είναι πάνω από το μισό πληθυσμό της Γης. Ο αντίκτυπος ενός τέτοιου γεγονότος στο περιβάλλον του πλανήτη θα ήταν ανυπολόγιστος. Παρ' όλα αυτά, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι και ο πόλεμος με συμβατικά όπλα είναι επίσης μια φρικιαστική απειλή για την ανθρωπότητα. Η τεράστια καταστροφή που προκάλεσε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος είναι μια ελάχιστη ένδειξη του ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα μιας γενικευμένης διεθνούς σύγκρουσης στις μέρες μας, δεδομένου του πόσο καταστροφικά είναι τα "συμβατικά" όπλα που διαθέτουμε σήμερα. Αλλά ειρήνη δεν είναι απλά η απουσία του πολέμου. Είναι επιπλέον μια θετική αίσθηση ευημερίας και ασφάλειας για τους ανθρώπους όλων των χωρών, που τους δίνει την ευκαιρία να καθορίσουν ελεύθερα τον προορισμό της ζωής τους και να ξεδιπλώσουν πλήρως το ανθρώπινο δυναμικό τους. Προϋποθέτει τη δυνατότητα όλα τα έθνη να συμμετέχουν ενεργά, πάνω σε μια βάση ισότητας και με ένα αληθινό πνεύμα αλληλεγγύης και αμοιβαιότητας, στην ανάπτυξη ενός περισσότερο ικανοποιητικού κόσμου για όλους τους ανθρώπους".

Στη συνέχεια του κειμένου υπήρχε αναφορά στην Ευρώπη: "Ενα σημαντικό σημείο σχετικά μ' αυτό είναι ότι σήμερα στην Ευρώπη δεν είναι ο ίδιος ο πόλεμος που προκαλεί προβλήματα στην υγεία, αλλά ο φόβος του πολέμου. Η αυξανόμενη διεθνής ένταση τα τελευταία χρόνια έχει ανυψώσει το επίπεδο αυτής της ανησυχίας σε τέτοιο σημείο, που παραβλάπτονται σοβαρά οι ευκαιρίες για όλους τους λαούς της Ευρώπης να δουλέψουν από κοινού αρμονικά για ένα καλύτερο μέλλον".

Το 1978 στην Ευρώπη υπήρχε ο φόβος του πολέμου, ενώ σήμερα είναι οδυνηρή πραγματικότητα εξαιτίας της επιθετικής πολιτικής του ΝΑΤΟ...