Σύμφωνα με τη ΝΣΑ και το άρθρο 42 "η παρουσία αμερικανικών συμβατικών και πυρηνικών δυνάμεων στην Ευρώπη παραμένει ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια αυτής της ηπείρου". Παραμένει, έτσι, ακέραια η υπεράσπιση της "ευρωπαϊκής ασφάλειας" των ΗΠΑ,όπως επιβάλλει και η νέα "στρατιωτική δομή" των 20 ΝΑΤΟικών στρατηγείων, και η διατήρηση των ξεχωριστών αμερικανικών βάσεων στην ήπειρο. Επιβεβαιώνεται η ομηρία από την ατομική υπεροπλία των ΗΠΑ (άρθρο 46) και ομολογείται ο θεμελιώδης "πολιτικός στόχος των πυρηνικών δυνάμεων" του ΝΑΤΟ. Ταυτόχρονα, επιβάλλεται πολλαπλώς η "μείωση" και η "εξισορρόπηση" του εξοπλισμού όλων των άλλων, εντός και εκτός του ΝΑΤΟ, τόσο σε καθαυτό στρατιωτικό υλικό, όσο και σε πληροφορικά συστήματα και "νέες τεχνολογίες". Ο πόλεμος, ως γνωστόν, είναι η συνέχιση της πολιτικής στη βάση της στρατιωτικής ισχύος. Διατηρούνται τα πυρηνικά οπλοστάσια της Βρετανίας και της Γαλλίας, στα πλαίσια της "συνολικής αποτροπής και ασφάλειας" και για να υπενθυμίζουν πάντα τη στρατιωτική αφλογιστία της Γερμανίας. Για παν ενδεχόμενο το άρθρο 8 (πρώην άρθρο 18 του 1991) επαναλαμβάνει τη "θεμελιώδη αρχή λειτουργίας", σύμφωνα με την οποία "καμιά συμμαχική χώρα δεν μπορεί να στηριχτεί αποκλειστικά στις δικές της δυνάμεις για να αντιμετωπίσει τις μεγάλες προκλήσεις ασφαλείας".

Εξάλλου η ενσωμάτωση στη "στρατιωτική δομή" στερεί κάθε στρατιωτική "αυτονομία", που ενισχύεται ακόμη περισσότερο από στρεβλά, διαβρωμένα και εξαρτημένα "εξοπλιστικά προγράμματα". Σύμφωνα με το άρθρο 40 της ξεχωριστής "διακήρυξης" της Ουάσιγκτον "η Συμμαχία και η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) μοιράζονται κοινά στρατηγικά συμφέροντα (...). Η συνεργασία μεταξύ των οργανισμών σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος μπορεί να αποφασίζεται κατά περίπτωση,όπου αυτό βελτιώνει την αποτελεσματικότητα των δυο οργανισμών". Η "ευρωπαϊκή ταυτότητα ασφάλειας και άμυνας" αναλύεται στο άρθρο 30 της ΝΣΑ, που αντικαθιστά το άρθρο 22 του 1991. Οι Ευρωπαίοι "σύμμαχοι", όπως τονίζεται από το 1991, και επαναλαμβάνεται αυτολεξεί το 1999, "θα αναλάβουν μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης", αλλά πάντα "στα πλαίσια του ΝΑΤΟ" και με "ανάπτυξη διαχωρίσιμων αλλά όχι χωριστών ικανοτήτων" (άρθρο 49). Στη "βάση των κατευθύνσεων" της ΝΑΤΟικής υπουργικής Συνόδου του Βερολίνου (Ιούνης 1996), η "Δυτικοευρωπαϊκή Ενωση" ως "ευρωπαϊκός πυλώνας" του ΝΑΤΟ, δύναται, σε ορισμένες περιπτώσεις, να χρησιμοποιεί "τα μέσα της Συμμαχίας", ασκώντας τον πολιτικό έλεγχο και τη στρατηγική διοίκηση της διατεθειμένης σ' αυτήν στρατιωτικής μονάδας του ΝΑΤΟ.Στις επιχειρήσεις αυτές μπορούν να συμμετέχουν και "μη μέλη" του ΝΑΤΟ, αλλά "και η Ρωσία". Και αυτό γιατί, δεν πρόκειται για "άμυνα και ασφάλεια" της Ευρώπης, αλλά "στην" Ευρώπη.Τέτοιες ειδικές χρήσεις μπορεί να γίνουν μετά το 2000, και στα πλαίσια των "GFIM", τα οποία θα επεμβαίνουν "ευκίνητα", αλλά πάντα υπό τον έλεγχο των 20 ΝΑΤΟικών Στρατηγείων και των "σταθερών" Γενικών Επιτελείων και, βέβαια πάντα μετά από "ομόφωνη" ΝΑΤΟική απόφαση και "στενό πολιτικό έλεγχο σ' όλα τα στάδια διαχείρισης της κρίσης" (άρθρο 32). Αποκλείεται, δηλαδή, επιχείρηση της ΔΕΕ χωρίς αμερικανική "ευλογία", όπως, επίσης, αποκλείεται παραμερισμός της Τουρκίας και των άλλων κρατών - μελών του ΝΑΤΟ που δεν είναι στην ΕΕ, άρνηση των οποίων θα καθιστά τέτοιου είδους επιχειρήσεις, εκ προοιμίου, αδύνατες.

Αντίθετα μελλοντικά ειδικές προκεχωρημένες "βρώμικες" επιχειρήσεις της ΔΕΕ π. χ. κατά ρωσικών συμφερόντων, ενδέχεται να "διευκολύνουν" τόσο τις ΗΠΑ όσο και την Τουρκία. Οι ειδικές αυτές "δράσεις" μπορεί να είναι "δράσεις Πέτεσμπεργκ", όπως προβλέπει η Συνθήκη του Αμστερνταμ, αλλά και ποικίλες "δράσεις" του ΟΑΣΕ "με ΗΠΑ και Καναδά", τόσο "πολιτικές" όσο και "στρατιωτικές". Θα μπορούσαν π. χ. να "δράσουν" και κατά των Βάσκων ή των Ιρλανδών. Την όλη "αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής ασφάλειας" (άρθρο 25) του ΝΑΤΟ συμπληρώνει ο "ενισχυμένος Συνεταιρισμός για την Ειρήνη" (PFP) ο οποίος επιτρέπει ήδη τη συμμετοχή της Αλβανίας, της FYROM και των άλλων βαλκανικών χωρών στο ΝΑΤΟικό πόλεμο κατά της Γιουγκοσλαβίας. Η Ρωσία "διαδραματίζει ένα μοναδικό ρόλο σ' ό,τι αφορά την ευρω-ατλαντική ασφάλεια" (άρθρο 36), παρόλο που το πρόταγμα του τελικού άρθρου 65 για την "οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής ηπείρου χωρίς διαιρέσεις, προωθώντας το ιδανικό μιας Ευρώπης ακέραιας και ελεύθερης", όχι μόνο ηχεί ψυχροπολεμικά, αλλά θίγει, εν θερμώ, συγκεκριμένα ρωσικά συμφέροντα. Πολύ περισσότερο που σύμφωνα με το άρθρο 37 "η Ουκρανία κατέχει μια ειδική θέση στο περιβάλλον της ευρω-ατλαντικής ασφάλειας". Τέλος "η Μεσόγειος αποτελεί περιοχή ειδικού συμφέροντος" για το ΝΑΤΟ (άρθρο 38).

Ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης περιέγραψε στην Ουάσιγκτον τη ΝΣΑ ως εξής: "Η κατάρρευση του διπολισμού δημιούργησε νέες συνθήκες ασφαλείας σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο, αλλά και παγκόσμια (...). Τώρα δεν είναι σαφής ο κίνδυνος (...) τα νέα δεδομένα είναι ότι πρώτον υπάρχουν πολύ περισσότερες περιφερειακές και τοπικές αντιθέσεις και, δεύτερον, η διασπορά των όπλων μαζικής καταστροφής (...). Ο νέος ρόλος του ΝΑΤΟ μπορεί να χαρακτηριστεί με τη φράση: διαχείριση κρίσεων (...). Σ' αυτόν το σύγχρονο κόσμο τα θέματα ασφαλείας και άμυνας είναι συνδεδεμένα με κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα". Ο Κ. Σημίτης προβληματίστηκε ελαφρώς "για τη νομιμοποιητική βάση στη ΝΑΤΟική διαχείριση κρίσεων". Τόνισε ότι "για μας η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου είναι απαραίτητη προϋπόθεση για όλες αυτές τις δράσεις", αλλά εκνευρίστηκε όταν ερωτήθηκε για την παράκαμψη του ΟΗΕ στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, αποφαινόμενος ότι "σας εξήγησα ποιες είναι οι θέσεις μας. Το τι κάνει το ΝΑΤΟ δεν ανταποκρίνεται πάντα στις θέσεις μας και δεν ανταποκρίνεται, ίσως, πολλές φορές και σ' αυτά ακριβώς που λένε τα κείμενα".Αυτό το ΝΑΤΟ είναι, τελικά ένα (...) μυστήριο. Οσον αφορά, τέλος, την ενεργό συμμετοχή της χώρας στον πόλεμο κατά της Γιουγκοσλαβίας, με τη συνυπογραφή του γενικευμένου πετρελαϊκού εμπάργκο της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, ο πρωθυπουργός δήλωσε τα εξής αποκαλυπτικά: "Οι στρατηγοί του ΝΑΤΟ, που είναι αρμόδιοι για την υλοποίηση των στρατιωτικών δράσεων κατά της Γιουγκοσλαβίας, πιστεύουν πως η στρατιωτική δράση θα είναι περισσότερο αποτελεσματική, εάν ο γιουγκοσλαβικός στρατός δεν έχει καύσιμα. Γι' αυτό και πρότειναν στους πολιτικούς υπεύθυνους την επιβολή ενός εμπάργκο πετρελαίου, οι οποίοι και αποδέχτηκαν την εισήγηση των στρατηγών".Εντελώς (...) συμπτωματικά, ένας από τους "στρατηγούς" είναι και ο Ελληνας αρχηγός Γενικού Επιτελείου, και ένας από τους "πολιτικούς υπεύθυνους" είναι ο Ελληνας πρωθυπουργός. Και καλά, οι "στρατηγοί" είναι πολεμοχαρείς, αλλά ο πρωθυπουργός είχε δικαίωμα βέτο στην ΕΕ για το εμπάργκο πετρελαίου και δεν το άσκησε. Και χωρίς "ομόφωνο" εμπάργκο της ΕΕ δε θα μπορούσε να στηριχτεί "νομικά" αυτό του ΝΑΤΟ και θα έπρεπε να δοθεί εντολή από τον ΟΗΕ. Ο οποίος όμως "δεν υπάρχει" για το ΝΑΤΟ.