ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ.-

"Αυτή είναι η μεγαλύτερη καταστροφή που υποστήκαμε ποτέ". Ο Τάχα Ακγιόλ της "Μιλιέτ" δεν υπερβάλλει καθόλου: όλες οι ενδείξεις συντείνουν ότι οι νεκροί από το σεισμό της περασμένης Τρίτης θα ξεπεράσουν τους 40.000,ίσως μάλιστα κατά πολύ. Η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με το χειρότερο εφιάλτη του αιώνα που τελειώνει.

Χτεσινός επίσημος απολογισμός έκανε λόγο για 10.059 νεκρούς και πάνω από 45.000 τραυματίες. Αλλά οι τουρκικές αρχές προβλέπουν ότι ελάχιστοι από τους χιλιάδες αγνοούμενους - παγιδευμένους κάτω από τα συντρίμμια -, θα διασωθούν.

Ο Σέρτζιο Πιάτσι,Ιταλός αξιωματούχος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών - πιο συγκεκριμένα, επικεφαλής της υπηρεσίας του Οργανισμού για το Συντονισμό Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) - είπε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που του δόθηκαν από την κυβέρνηση του Μπουλέντ Ετσεβίτ,35.000 άνθρωποι,νεκροί ή ζωντανοί, είναι ακόμη θαμμένοι στα συντρίμμια.

Ο Πιάτσι, πάντως, είπε ότι "παραμένουν" ορισμένες ελπίδες ανάσυρσης επιζώντων. "Η εμπειρία μας από τις φάσεις αναζήτησης και διάσωσης μάς διδάσκει ότι υπάρχει μια πιθανότητα να βρούμε ανθρώπους ζωντανούς έως την επόμενη Δευτέρα ή Τρίτη", δήλωσε.

Στο μεταξύ, η ανησυχία μεγαλώνει για τη δημόσια υγεία. Επιδημίες απειλούν τους επιζώντες, οι οποίοι εξακολουθούν να ζουν στο ύπαιθρο από τον τρόμο των μετασεισμών.

Το γεγονός ότι σεισμολόγοι προβλέπουν νέες σεισμικές δονήσεις και κάνουν λόγο για "ασυνήθιστη δραστηριότητα" (έχουν αναφερθεί μέχρι στιγμής "μόλις" 56 μεγάλοι μετασεισμοί) έχει πανικοβάλει τους κατοίκους, οι οποίοι αρνούνται να κοιμηθούν στο εσωτερικό κτιρίων. Το γεγονός ότι τόσα εκατομμύρια ανθρώπων ζουν στο ύπαιθρο και παράλληλα το ότι οι σοροί των θυμάτων αποσυντίθενται προκαλεί φόβο εμφάνισης ασθενειών. "Ισως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι αυτό μιας επιδημίας",είπε χτες ο πρωθυπουργός Μπ. Ετσεβίτ μιλώντας σε δημοσιογράφους.

Οι περισσότεροι από αυτούς που εργάζονται στις επιχειρήσεις διάσωσης φορούν μάσκες και έχουν κάνει εμβόλια κατά της τυφοειδούς. Αλλά αναφορές χολέρας ήρθαν χτες από την Κωνσταντινούπολη.Γιατροί από το εξωτερικό, που έχουν φθάσει στην Τουρκία για την περίθαλψη των τραυματιών, διατείνονται ότι η περιοχή έχει υψηλό δείκτη επικινδυνότητας για τη διάδοση της μολυσματικής ασθένειας.

Ο Ισραηλινός στρατιωτικός γιατρός, ταγματάρχης Γκιόρα Μαρτεντάνοζιτς,δήλωσε από το Ανταπαζάρι ότι "υπάρχει πρόβλημα με τις συνθήκες υγιεινής, τους νεκρούς, την έλλειψη τρεχούμενου νερού και τη ζέστη".

Ομάδες εργάζονται για τη χλωρίωση του νερού, την απολύμανση των περιοχών και την τοποθέτηση των πτωμάτων που έχουν ανασυρθεί σε σάκους, πριν η ασθένεια αρχίσει να εξαπλώνεται.

Δυσεντερία, διάρροια και γαστρεντερίτιδα έχουν αρχίσει να πλήττουν τον πληθυσμό, δήλωσε ο Γάλλος εθελοντής Δρ. Βολφ Πιερ.

Εκτιμήσεις για τον αριθμό των ανθρώπων που βρίσκονται στο ύπαιθρο κάνουν λόγο για 2 εκατ., αριθμός που δεν περιλαμβάνει μόνον εκείνους που τα σπίτια τους καταστράφηκαν, αλλά και εκείνους που ζουν στην Μπούρσα και τις γύρω περιοχές. Ο κυβερνήτης της περιοχής, Ορχάν Τασανλάρ,προειδοποίησε τους κατοίκους να διανυκτερεύουν έξω για την ασφάλειά τους.

Μεγάλες καταστροφές αναφέρονται στην περιοχή της Θάλασσας του Μαρμαρά, όπου ένα τεράστιο παλιρροϊκό κύμα έπληξε το τουριστικό θέρετρο Ντεγκιρμεντερέ μετά το σεισμό.

Στα περίχωρα και μέσα στην πόλη Ιζμίτ (Νικομήδεια), κάθε μέρα πραγματοποιούνται κηδείες. Η πρακτική, που ακολουθείται σε συμφωνία με τις θρησκευτικές αρχές (ιμάμηδες του Ισλάμ), είναι να κηδεύονται οι νεκροί εντός 24 ωρών, αν είναι δυνατό - και αξιωματούχοι καλούν για γρήγορες ταφές, φοβούμενοι την εξάπλωση ασθενειών. Νεκροθάφτες εργάζονται μέρα και νύχτα σε βάρδιες.

Συχνά οι νέοι τάφοι έχουν απλώς και μόνο ένα ξύλο για να τους σημαδεύει, και τα ονόματα - αν υπάρχουν - γράφονται ακόμα και με στυλό.

Στο Ανταπαζάρι,μια από τις χειρότερα πληγείσες περιοχές, σωστικά συνεργεία έθαψαν 963 ανθρώπους σε έναν μαζικό τάφο.Πήραν φωτογραφίες των θυμάτων, ώστε να μπορέσουν να αναγνωριστούν από τους συγγενείς τους.

Η τουρκική κυβέρνηση άρχισε τον απολογισμό του κόστους από το σεισμό χτες, ενώ διατυπώνονται εκτιμήσεις από την TUSIAD,την ένωση των βιομηχάνων, περί ζημιών που θα αγγίξουν τα 40 δισ. δολάρια.Η τουρκική οικονομία, που ήδη πριν το σεισμό βρισκόταν σε αλγεινή κατάσταση, αντιμετωπίζει μια "καταστροφή", δήλωσε ο πρωθυπουργός Ετσεβίτ.Πάντως, ο ίδιος επισήμανε ότι για τον ίδιο "έχει μεγαλύτερη σημασία η διάσωση ανθρώπων", αφού "οι ζημιές, όσο μεγάλες κι αν είναι, μπορούν να αποκατασταθούν"...

Σε "5 με 7 δισεκατομμύρια δολάρια" υπολόγισε χτες ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας, Γκαζί Ερτσέλ,το κόστος του σεισμού, τονίζοντας πάντως ότι η εικόνα που έχει δεν είναι πλήρης.

"Είναι πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί το κόστος του σεισμού στην οικονομία. Χονδρικά θα μπορούσαμε να το υπολογίσουμε ανάμεσα στα 5 με 7 δισεκατομμύρια δολάρια", δήλωσε.

"Απ' ό,τι βλέπω, ο σεισμός είχε τις μεγαλύτερες συνέπειες στο λαό και τα κτίρια. Μπορεί να υπάρξει μία βραχυπρόθεσμη, προσωρινή μείωση της αγροτικής και βιομηχανικής παραγωγής. Ομως αργότερα τα πράγματα θα βελτιωθούν", είπε επίσης. Πρόσθεσε όμως ότι για να κάνει η Τουρκία μία ακριβή πρόβλεψη για τις συνέπειες στην οικονομία της, θα πρέπει να διαπιστώσει τις ζημιές και επίσης να δει σε ποιο βαθμό η αποκατάστασή τους θα χρηματοδοτηθεί.

Καταγράφεται στο μεταξύ όλο και μεγαλύτερη οργή εναντίον των εργολάβων, οι οποίοι αισχροκέρδησαν σε βάρος των Τούρκων πολιτών, δημιουργώντας κατοικίες που δεν πληρούσαν καν τις στοιχειώδεις προδιαγραφές ασφάλειας και αντισεισμικής προστασίας. Η οργή στρέφεται εναντίον και της κυβέρνησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που αποκαλούνται "συνένοχοι" ενός εγκλήματος, αφού άφησαν τους εργολάβους και τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις - κάποτε λόγω αδυναμίας ελέγχου, κάποτε λόγω "στενών σχέσεων" με αυτούς - να παραβούν κάθε νόμο και κανόνα.

Απαντώντας, στο μεταξύ, στο αυξανόμενο κύμα κριτικής προς την "ανεπάρκεια" των αρχών, ο Τούρκος πρωθυπουργός είπε χτες ότι ο σεισμός αυτός ήταν "μία από τις σοβαρότερες καταστροφές στην ιστορία της ανθρωπότητας και κατά τη γνώμη μου η χειρότερη που έχει γνωρίσει η Τουρκία". Ο Ετσεβίτ απέρριψε τις επικρίσεις του Τύπου, ο οποίος κατηγορεί την κυβέρνησή του για βραδύτητα στις εργασίες διάσωσης και κυρίως για έλλειψη οργάνωσης.

"Οι κατηγορίες των μέσων ενημέρωσης αποθαρρύνουν σοβαρά το προσωπικό του κράτους που είναι αφιερωμένο ψυχή τε και σώματι στις εργασίες αναζήτησης ανθρώπων που έχουν παγιδευτεί στα ερείπια",δήλωσε από την Αγκυρα.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός δήλωσε πως "κατανοεί" την ευαισθησία και τις επανειλημμένες διαμαρτυρίες των σεισμοπλήκτων και τους ζητεί να πιστέψουν ότι το τουρκικό κράτος κάνει "ό,τι μπορεί γι' αυτούς".