ΑΓΚΥΡΑ.-

Προκαλώντας μάλλον έκπληξη σε αρκετούς, το Κέντρο Αντιμετώπισης Κρίσης, που υπάγεται στο γραφείο του Μπουλέντ Ετσεβίτ, ανακοίνωσε ότι ο αριθμός των νεκρών ήταν χτες 12.514, δηλαδή σημαντικά μικρότερος από την εκτίμηση περί 17.997 που είχε (το ίδιο) δώσει προχτές βράδυ.

Σύμφωνα με ανταποκριτή του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων στην τουρκική πρωτεύουσα, στην ανακοίνωση υποστηρίζεται πως ο αριθμός των νεκρών στη Νικομήδεια είχε αναφερθεί ως 10.868, ενώ είναι 6.195. Ωστόσο, από τον κατάλογο στον οποίο εμφανίζεται ο αριθμός των θυμάτων κατά νομό, προκύπτει ότι ο αριθμός των νεκρών έχει μειωθεί σε όλα τα κέντρα όπου αναφέρονται θύματα. Το ίδιο ισχύει και για τον αριθμό των τραυματιών, ο οποίος από 42.442 που ήταν μέχρι χτες, μειώθηκε στους 27.176.

Οσο για τους αγνοούμενους, δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία. Ο τουρκικός Τύπο εκτιμά πως αριθμούν 30.000-35.000, ενώ η Υπηρεσία Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ στη Γενεύη είχε ανακοινώσει τη Δευτέρα ότι η κυβέρνηση της Αγκυρας ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα 45.000 σάκους πτωμάτων για τα θύματα του σεισμού.

Ταυτόχρονα σχεδόν οι εκτιμήσεις περί του "οικονομικού κόστους" συνεπεία του σεισμού αμβλύνθηκαν αισθητά: Η TUSIAD, δηλαδή ο σύνδεσμος βιομηχανιών της Τουρκίας, το εκτίμησε σε "20 δισ. δολάρια", 50% πιο κάτω από την εκτίμηση που πρόβαλε την προηγούμενη βδομάδα...

Πιθανολογείται, από αναλυτές, η πιθανότητα η κυβέρνηση να προσπαθεί να απαλύνει την εικόνα της καταστροφής για δύο λόγους: α) Για να μειώσει τα πυρά σε βάρος της από τον Τύπο και β) για να μπορέσει να εκμαιεύσει πιο εύκολα οικονομική βοήθεια από το εξωτερικό.

Ισως να μην είναι άσχετη με αυτό το "σενάριο" η είδηση που το χτεσινό φύλλο της "Χουριέτ" πρόβαλε αρκούντως: Οι ΗΠΑ και χώρες της ΕΕ έχουν αρχίσει πρωτοβουλίες για ένα "πακέτο ανοικοδόμησης" της περιοχής και μάλιστα "παρόμοιο με αυτό του Κοσσυφοπεδίου". Ο υποδιευθυντής του Τμήματος Αστικού Σχεδιασμού του ΝΑΤΟ, Στέφαν Ορος, ανέφερε ότι "χώρες της συμμαχίας θα συνεχίσουν να στέλνουν βοήθεια στην Τουρκία". Στο "πακέτο" αναμένεται να συμμετάσχουν η Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), καθώς και χώρες όπως η Ιαπωνία κι οι ΗΠΑ, κατά το "παράδειγμα" της Βοσνίας. Αντιπροσωπεία της ΕΕ, στην οποία συμμετέχει ο απερχόμενος Ευρωπαίος επίτροπος Χανς βαν ντεν Μπρουκ, αναμένεται σήμερα (Πέμπτη) να επισκεφτεί πληγείσες περιοχές και κατόπιν να έχει συνομιλίες με τον πρωθυπουργό Μπουλέντ Ετσεβίτ και με τον υπουργό Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ. Τι θα συζητήσουν; "Τη διεθνή βοήθεια και την ανοικοδόμηση".

Η "οικονομική διάσταση" της καταστροφής από το σεισμό κυριαρχεί στις σελίδες του δυτικού (κι εν μέρει του τουρκικού) Τύπου τις τελευταίες μέρες. Στο προσκήνιο περνούν οι "πρωτοβουλίες οικονομικής ανασυγκρότησης". Το Ισραήλ, για παράδειγμα, καλοβλέπει την... "τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας" μετά το σεισμό (!), στην οποία ελπίζει να πρωταγωνιστήσουν οι κατασκευαστικές εταιρίες της χώρας. Μερικές από τις οποίες "προσφέρθηκαν" να "ανοικοδομήσουν" το Γκολτσούκ, πόλη από εκείνες που επλήγησαν περισσότερο.

Σε ό,τι αφορά τη "βιωσιμότητα" της κυβέρνησης, πάντως, παρατηρητές επισημαίνουν ότι δεν επιχειρείται η "κεφαλαιοποίηση" της λαϊκής δυσαρέσκειας εναντίον της από την αντιπολίτευση. "Προς το παρόν δεν υπάρχουν τέτοιες κινήσεις", λέει ο Ιλτέρ Τουράν, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Μπιλγκί. "Η απογοήτευση δεν έχει μετουσιωθεί σε πολιτικές κινήσεις, δεν έχει γίνει αντικείμενο πολιτικού κινήματος. Ο κόσμος ασχολείται με την κατάσταση που επικρατεί".

... όλα αυτά είναι αδιάφορα. Οι μπουλντόζες συνεχίζουν το έργο του "ξεκαθαρίσματος". Η βροχή συνεχίζει να πέφτει. Οι μετασεισμοί τούς τρομοκρατούν. Η λάσπη τούς ταλαιπωρεί. Η οσμή του θανάτου τούς ζώνει. Οι ασθένειες τους απειλούν. Τα τρόφιμα και το νερό είναι η ανησυχία τους. Και μια στέγη. Μόλις 27.000 σκηνές έχουν σταλεί στις πληγείσες περιοχές, όταν ο πιο επίσημος (και μάλλον εξόχως συντηρητικός) υπολογισμός κάνει λόγο για 200.000 αστέγους.

Χτες η "Χουριέτ" ανέφερε ότι το Κέντρο Αντιμετώπισης Κρίσης διέταξε να σταματήσουν οι σωστικές προσπάθειες. Εκπρόσωπός του αρνήθηκε, μιλώντας προς το "Ασοσιέιτεντ Πρες", ότι υπήρξε τέτοια διαταγή, αλλά παραδέχτηκε ότι το κέντρο της προσοχής έχει μετακινηθεί: Το "ξεκαθάρισμα" προέχει.

Για τους επιζώντες, το τι λένε οι αρχές απέχει πολύ από την πραγματικότητα. "Η κυβέρνηση λέει "θα κάνουμε αυτό, θα κάνουμε το άλλο"", έλεγε ένας τους χτες. "Πότε; Πώς; Πού είναι;".

Η Νιλουφέρ Γκόλε, καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, έχει μια παρατήρηση. Οι προσπάθειες διάσωσης εγκλωβισμένων και ανακούφισης πληγέντων, είπε χτες, είτε προήλθε από το κράτος, είτε από κόμματα, είτε από ξένα συνεργεία, ήταν πολύ σποραδικές για να γίνουν αισθητές. "Αυτός ο σεισμός τέσταρε το κράτος - τις δημόσιες αρχές, τα πολιτικά κόμματα, κοινωνικά ιδρύματα όπως η "Ερυθρά Ημισέληνος" - και απέτυχε". Τη "διαφορά", προσθέτει η ίδια, "την έκαναν οι άνθρωποι που βοήθησαν τους συνανθρώπους τους, από τις χαμηλότερες και μεσαίες τάξεις".

Στο μεταξύ ορισμένα ξένα σωστικά συνεργεία, που παραμένουν στην Τουρκία, προσπαθούσαν χθες να ανασύρουν ζωντανούς από ένα κατεστραμμένο κτίριο στο Τσιναρτσίκ, προάστιο της Γιάλοβα. Ο αντισυνταγματάρχης Νουμάν Αρσλανγέρ, επικεφαλής του Κέντρου Αντιμετώπισης Κρίσης στην Αγκυρα, είπε ότι πρόκειται για τέσσερα αδέρφια που πιστεύεται ότι είναι ζωντανοί, και Βούλγαροι, Γερμανοί και Τούρκοι ειδικοί προσπαθούσαν να τα απεγκλωβίσουν.

Ωστόσο ένα μέλος των σωστικών συνεργείων εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για την αντιμετώπιση της οποίας έτυχε ο ίδιος και οι συνάδελφοί του από στρατιωτικούς, που τους πίεζαν "να τελειώνουν" για να πιάσουν δουλιά οι μπουλντόζες...

Την Τρίτη αργά το βράδυ σημειώθηκαν δύο σεισμικές δονήσεις, στις 20.33 και 20.37, μεγέθους 4,7 και 4,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, με επίκεντρο περιοχή μεταξύ των θέσεων Χάιμανα και Γιόλμπασι της Αγκυρας. Το αποτέλεσμα ήταν να βγουν τη νύχτα πολλοί κάτοικοι της τουρκικής πρωτεύουσας στους δρόμους. Οι αρχές ανέφεραν μόνο υλικές ζημιές, κυρίως ρωγμές σε κτίρια.