Το οδοιπορικό μας στην Κούβα με τις μαγευτικές διαδρομές από την πολύμορφη Αβάνα, το δυτικό άκρο του Πινάρ ντε Ρίο, τις κεντρικές επαρχίες και την Σάντα Κλάρα, ολοκληρώνεται σήμερα με το άλλο άκρο της, το ιστορικό Σαντιάγκο ντε Κούβα. Επιχειρήσαμε σε αυτά τα έξι οδοιπορικά να αναδείξουμε ενδεικτικά μόνο, λίγα από αυτά που μπορεί ο επισκέπτης να ανακαλύψει, να δει και να κρίνει από αυτή τη χώρα, που φυσικά δεν προσφέρει μόνο τουρισμό αναψυχής και ξεγνοιασιάς. Είναι μια χώρα και ένας λαός, που παρά τις τεράστιες δυσκολίες που του επιβάλλει ο βάρβαρος οικονομικός και εμπορικός αποκλεισμός των Αμερικανών ιμπεριαλιστών, αντιστέκεται, διδάσκει αξιοπρέπεια και διατηρεί τις κατακτήσεις της σοσιαλιστικής του επανάστασης.

Η πόλη ιδρύθηκε το 1515 και συγκαταλέγεται στις πρώτες πόλεις της Κούβας. Σε αυτή διατηρούνται ιστορικοί θησαυροί όπως το σπίτι - μουσείο όπου διέμενε ο Ντιέγκο Βελάσκες ντε Κουέγιαρ, ο πρώτος Ισπανός κυβερνήτης κατακτητής (συμμετείχε και στην πρώτη εξερεύνηση με τον Χριστόφορο Κολόμβο), η πρώτη καθεδρική εκκλησία του νησιού, το πρώτο ανοιχτό ορυχείο όλης της Λατινικής Αμερικής, το Μουσείο του Εμίλιο Μπακάρντι (γόνου της οικογένειας Μπακάρντι που παράγει το ομώνυμο ρούμι και που αργότερα έφυγε από την Κούβα. Μέλη της οικογένειας έγιναν φανατικοί εχθροί της κουβανέζικης επανάστασης). Ο ίδιος υπήρξε πατριώτης δημοσιογράφος, που αρχικά από ιστορικό ενδιαφέρον δημιούργησε το μουσείο για τους αγώνες ανεξαρτησίας ενάντια στους Ισπανούς. Εκεί υπάρχουν έγγραφα, επιστολές, προσωπικά αντικείμενα, όπλα ηγετών της ανεξαρτησίας όπως των Μάξιμο Γκόμες, Αντόνιο Μασέο και του εθνικού ήρωα της Κούβας Χοσέ Μαρτί. Ταυτόχρονα, υπάρχουν αίθουσες τέχνης μεγάλης αξίας και αρχαιολογικά αντικείμενα.

Το Σαντιάγκο πολλές φορές δέχτηκε επιθέσεις από πειρατές και γι' αυτό το λόγο ο μετέπειτα κυβερνήτης της επαρχίας Ντον Πέδρο ντε Ρόκα Μπόρχας ενίσχυσε τη θωράκιση της πόλης με ένα κάστρο - τείχος που πήρε και το όνομά του. Στις μέρες μας, το τείχος αυτό μαζί με το κάστρο ντε λα Εστρέγια και το πυροβολείο ντε λα Σοκάπα συνθέτουν το πιο χαρακτηριστικό δείγμα αναγεννησιακής στρατιωτικής αρχιτεκτονικής σε όλη τη Λατινική Αμερική. Ολο το αρχιτεκτονικό αυτό μνημείο είναι ανακηρυγμένο μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ.

Ξεχωριστό σημείο αναφοράς της πόλης είναι το Πάρκο Σέσπεδες, που παίρνει το όνομά του από τον πατέρα της Πατρίδας όπως αποκαλείται από τους Κουβανούς ο Κάρλος Μανουέλ ντε Σέσπεδες, που υπήρξε στρατηγός του στρατού του αγώνα της ανεξαρτησίας, και τον Απρίλη του 1869 εκλέχτηκε πρόεδρος της Δημοκρατίας της εξεγερμένης ενάντια στους Ισπανούς Κούβας, που όμως το 1873 καθαιρέθηκε από τους Ισπανούς κατακτητές για να δολοφονηθεί ένα χρόνο αργότερα απ' τους ίδιους.

Επίσης, γνωστό είναι το Στρατόπεδο της Μονκάδα, που έχει γίνει γνωστό από την επίθεση που έγινε στις 26 Ιούλη του 1956 από μια ομάδα νέων με επικεφαλής τον τότε δικηγόρο και μετέπειτα ηγέτη της επανάστασης Φιντέλ Κάστρο. Αυτή η ενέργεια έχει χαρακτηριστεί από τους ίδιους τους Κουβανούς, ως απαρχή της τελευταίας φάσης της πάλης για την εθνική ανεξαρτησία.

Σε ό,τι αφορά τα ελκυστικά αξιοθέατα της συγκεκριμένης επαρχίας ξεχωρίζει η ίδια η ρυμοτομία της πόλης που έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα, αφού οι δρόμοι της ξεκινάνε απ' τη θάλασσα και φτάνουν μέχρι τα βουνά, παίρνοντας διάφορα σχήματα όπου διακρίνονται διάφορα αρχιτεκτονικά στιλ. Ιδιαίτερου κάλλους είναι τα διάφορα δασωμένα πάρκα, οι αποικιοκρατικές κατασκευές με τα τεράστια παράθυρα και τα μπαλκόνια τους. Η επαρχία ολόκληρη θεωρείται η κοιτίδα περίπου όλων των μουσικών ειδών της Κούβας, απ' τα οποία ξεχωρίζουν, το σον και το μπολέρο. Είναι η γενέτειρα μεγάλων μουσικών όπως ο Κομπάι Σεγούντο, ο Ελίαδες Οτσόα, ο Σίντο Γκαράι.

Στην πόλη κάθε χρόνο διοργανώνεται το Φεστιβάλ της Καραϊβικής ή το Φεστιβάλ της Φωτιάς, ίσως το πιο χαρακτηριστικό Φεστιβάλ των πιο ωραίων παραδόσεων της Καραϊβικής. Ακόμα η πόλη είναι γνωστή για τα φαντασμαγορικά καρναβάλια της. Λίγο πιο πέρα από τα όρια της πόλης υπάρχουν επίσης το Σαντουάριο ντε λα Βίρχεν ντε λα Καριδάδ ντελ Κόμπρε, ένα είδος μοναστηριού που ιδρύθηκε το 1927. Επίσης, η λεγόμενη Γκραν Πιέδρα, δηλαδή μια μεγάλη φυσική πέτρα, 1.100 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας βάρους 70.000 τόνων! Ακόμα οι φυτείες καφέ που δείχνουν την παλιότερη ανάπτυξη της περιοχής από τους γάλλο-αϊτινούς γαιοκτήμονες, που έχει ιστορική σημασία και έχει ανακηρυχτεί επίσης μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ.

Σε μικρή απόσταση από 'κει βρίσκεται το μεγάλο φυσικό πάρκο Μπακονάο, το πάρκο της Προϊστορίας, το Δελφινάριο, το φυσικό πάρκο Τουρκίνο, με τους πιο σημαντικούς ορεινούς όγκους του νησιού, η κορυφή Τουρκίνο με 1.974 μέτρα υψόμετρο, η κορυφή Κούβα (1.872) και η κορυφή Σουέσια (1.734).

Επίσης, το Κάγιο Γκράνμα, στη μέση του κόλπου με τις παραλίες του κερδίζει τις εντυπώσεις του επισκέπτη.

Τελειώνοντας αυτή τη μικρή περιήγηση στην Κούβα, μερικά πρακτικά θέματα. Τα ταξίδια στην Κούβα, μπορούν να διοργανωθούν είτε ατομικά είτε με γκρουπ για πιο οικονομικά, μέσω εξειδικευμένων ταξιδιωτικών γραφείων, που κανείς μπορεί να βρει είτε μόνος του είτε ζητώντας πληροφορίες από την πρεσβεία της Κούβας στην Αθήνα (Σοφοκλέους 5 Φιλοθέη, τηλ.210- 6855.550). Υπάρχουν συγκεκριμένες προσφορές όλο το χρόνο με τις τιμές να κυμαίνονται ανάλογα το πρόγραμμα και την κατηγορία των ξενοδοχείων. Πάντως, για οικονομικές λύσεις, ιδιαίτερα για νέους, συνιστώνται είτε μοτέλ είτε κάμπινγκ, όπου υπάρχει μεγάλη γκάμα προσφερόμενων καταλυμάτων. Οι Ελληνες επισκέπτες χρειάζεται να έχουν βίζα που εκδίδεται στις προξενικές αρχές και στην Κούβα οι τουρίστες χρησιμοποιούν το ανταλλάξιμο πέσο (peso convertible - CUC), που αντιστοιχεί σε αναλογία 1 προς 1 με το αμερικανικό δολάριο, αλλά λόγω της επιθετικής πολιτικής των ΗΠΑ ενάντια στην Κούβα, ανταλλάσσεται με προμήθεια 10%, ενώ τα τελευταία χρόνια το συνάλλαγμα σε ευρώ ή άλλα νομίσματα είναι προτιμητέο. Σε ευρώ ήδη υπάρχουν πολλοί τουριστικοί προορισμοί που η συναλλαγή γίνεται απευθείας. Επίσης, η χώρα έχει καθιερώσει το λεγόμενο φόρο αεροδρομίου κατά την έξοδο απ' τη χώρα, που ανέρχεται στο ύψος των 25 ανταλλάξιμων πέσος. Υπάρχει διαφορά στην τάση του ηλεκτρικού ρεύματος, είναι 110 V αντί 220 V, που είναι στην Ευρώπη. Σε όλα τα ξενοδοχεία και τις τουριστικές εγκαταστάσεις στο νησί, επίσης υπάρχει γραφείο εξυπηρέτησης τουριστών όπου ο επισκέπτης μπορεί να βρει εύκολα οποιαδήποτε πληροφορία, από έμπειρο και καταρτισμένο προσωπικό.

Δημήτρης ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ