Αγώνες για την Παιδεία το Κόμμα κάνει πάρα πολλά χρόνια και μάλιστα έχουμε μια μεγάλη ιστορία και είμαστε περήφανοι γι' αυτό. Τα τελευταία χρόνια, έγιναν επίσης αγώνες. Ομως, τώρα δεν έχουμε να κάνουμε με μια συντηρητική, αντιδραστική πολιτική απλώς, με κάποιους αντιδραστικούς νόμους.

Πρόκειται, γι' αυτό που γίνεται σε όλους τους τομείς, για μια συνολική στρατηγική σχεδιασμένη για την Παιδεία, και η οποία έτσι πρέπει να κατανοηθεί και η οποία είναι βασικό μέτωπο των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων.

Πολλοί λένε, «γυρνάμε πίσω». Για παράδειγμα, αν αρχίσουμε και πληρώνουμε δίδακτρα στο πανεπιστήμιο τότε γυρνάμε πίσω. Γίνεται πολύ αυτή η συζήτηση.

Δεν είναι έτσι. Ο καπιταλισμός πάει μπροστά με αυτόν τον τρόπο.

Βεβαίως, πάει μπροστά, με τον γνωστό τρόπο που το κάνει: Οξύνοντας την ταξική καταπίεση, την ταξική ανισότητα. Αυτός είναι ο καπιταλισμός. Το προχώρημά του, δεν μπορεί να 'ναι προοδευτικό. Δεν έχει ούτε καν προοδευτικές πινελιές, που σε προηγούμενες φάσεις υπήρχαν.

Η αστική τάξη και τα κόμματά της έχουν απόλυτο δίκιο σε αυτά που κάνουν από τη σκοπιά των συμφερόντων τους. Δεν τα κάνουν τυχαία. Αλλωστε, είναι πολιτική η οποία χαράχτηκε στη Λισαβόνα το 2000.

Και ακριβώς θέλουν να διαμορφώσουν ένα εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο με σύγχρονο τρόπο - έστω και αν ο σύγχρονος τρόπος είναι βάρβαρος για το λαό - να υποτάσσει την Παιδεία να υπηρετεί την οικονομία, την ιδεολογία, το σύνολο της καπιταλιστικής κοινωνίας, στη φάση που βρίσκεται. Και ειδικά στην Ελλάδα, έχει πολλές αναντιστοιχίες.

Για να δούμε πόσο λογική είναι αυτή η πολιτική:

Πρώτον:

Μια σειρά μέτρα έχουν περάσει: Η ιδιωτική οικονομική λειτουργία των δημόσιων πανεπιστημίων έχει περάσει στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες της Ευρώπης εδώ και πολλά χρόνια.

Παρ' όλα αυτά, θεωρείται και η Γερμανία, και η Μεγάλη Βρετανία, και η Γαλλία, και η Ιταλία ότι υστερούν σε καπιταλιστικούς εκσυγχρονισμούς σε αυτόν τον τομέα. Πόσο μάλλον η Ελλάδα, όπου για διάφορους λόγους, και για λόγους κινήματος, αλλά και για διάφορους άλλους ιστορικούς λόγους, διατηρήσαμε κάπως ένα δημόσιο σύστημα (γιατί υπάρχουν και άλλα, όπως είναι τα φροντιστήρια, που δεν υπάρχουν στις καπιταλιστικές χώρες). Εδώ, υπήρχαν κάποια προοδευτικά αποτυπώματα μέσα στο σύστημα της Παιδείας σε ορισμένες περιόδους, που βέβαια και αυτά έχασαν την αξία τους στην πορεία.

Η λογική της Λισαβόνας είναι η εξής: «Κοιτάξτε, εμείς πρώτο στόχο βάζουμε, όλοι μαζί, να ξεπεράσουμε και να αντιμετωπίσουμε τις ΗΠΑ που έχουν το προβάδισμα στον ανταγωνισμό και ένας από τους παράγοντες που δίνουν το προβάδισμα στις ΗΠΑ, είναι και οι νέες τεχνολογίες, η επιστήμη». Βλέπουν, επίσης, τώρα και άλλα αναδυόμενα καπιταλιστικά, ιμπεριαλιστικά κέντρα, οι Ινδίες κλπ. Δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ, είναι και άλλες δυνάμεις οι οποίες αναδύονται.

Επομένως, η Ευρώπη, στην κούρσα του ανταγωνισμού και πολύ σωστά η ΕΕ, το ευρωπαϊκό κεφάλαιο, πρέπει να χρησιμοποιήσει ως βασική παραγωγική δύναμη, την επιστήμη, τη γνώση, την Παιδεία.

Ενα ζήτημα είναι ότι είναι παράγοντας ανταγωνιστικότητας. Αλλά είναι και παράγοντας του εσωτερικού ανταγωνισμού, μέσα, ανάμεσα, στα κράτη, στις επιχειρήσεις, στην ίδια την Ευρώπη. Ξέρουν, λοιπόν, τι κάνουν...

Δεύτερον:

Τους ενδιαφέρει και ένα άλλο πράγμα: Αναμφισβήτητα, πρέπει να διαμορφωθεί μια εργατική δύναμη που να αντιστοιχεί - επιγραμματικά - στις ελαστικές εργασιακές σχέσεις κλπ.

Οι νέες τεχνολογίες και γενικά η Επιστήμη τούς δίνουν τη δυνατότητα, να οργανώσουν την παραγωγική διαδικασία, με άλλον τρόπο - βέβαια, με αντιφάσεις και αντιθέσεις, που θα τους βγουν στην πορεία -, τους δίνει, όμως, τη δυνατότητα αυτή.

Απ' τη στιγμή που έχουμε μείωση της ζωντανής, ανθρώπινης εργασίας, στην παραγωγή, αυτό έχει επιπτώσεις και στον εσωτερικό καταμερισμό.

Σήμερα, π.χ., με λιγότερο επιστημονικό δυναμικό ποσοτικά, αλλά πολύ υψηλά καταρτισμένο, μπορείς να κάνεις τη δουλιά σου, σε σχέση με τους περισσότερους που ήθελες πριν.

Σήμερα με ένα εργατικό δυναμικό το οποίο δε θα είναι αγράμματο, όπως ήταν στη δεκαετία του '50, καταρτισμένο, που θα έχει ορισμένες σύγχρονες δεξιότητες, μπορεί να κάνεις δουλιά και με όρους ευκαιριακής, μερικής απασχόλησης, ελαστικής, ή, αν θέλεις, δε θα έχεις πια ένα εργατικό δυναμικό το οποίο θα είναι 25 χρόνια κλωστοϋφαντουργός, 25 χρόνια φαρμακοϋπάλληλος, αλλά θα εναλλάσσεται.

Και αυτό ποιος θα το κάνει; Η Παιδεία! Δεν μπορεί να το κάνει διαφορετικά κάποιος άλλος. Δεν είμαστε στην εποχή της μαστοράτζας, που έπαιρνε ο μάστορας το μαστορόπουλο και το μάθαινε την τέχνη. Αυτά πρέπει να γίνουν μέσω της Παιδείας. Κι αυτά προωθούν τώρα.