Το κάστρο της Δαύλειας, η παλιά ισχυρή Ακρόπολή της, υψώνεται στα νότια του οικισμού της. Με βάση Πελασγική, τα υπολείμματα μεσαιωνικού κτίσματος και τα ερείπια χριστιανικού ναΐσκου, των Αγίων Θεοδώρων, από τα χρόνια του Μεσαίωνα, βρίσκεται κτισμένο πάνω στα θεμέλια του ναού της Πολλιάδος Αθηνάς. Σίγουρα ο επισκέπτης ανταμείβεται με το παραπάνω με μια βόλτα μέχρι το τείχος του κάστρου και με την υπέροχη θέα του μεγάλου κάμπου.
Η Μονή Ιερουσαλήμ βρίσκεται σε ένα πανέμορφο καταπράσινο περιβάλλον σε υψόμετρο 900 μέτρων. Απέχει μόνο 15 λεπτά από τη Δαύλεια και είναι μια πολύ όμορφη ανάβαση ανάμεσα στα έλατα. Το Μοναστήρι αποτελεί ένα από τα πιο αξιόλογα θρησκευτικά κέντρα από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Ιδρύθηκε το 1088, στα χρόνια του Αλεξίου Α`, αυτοκράτορα του Βυζαντiου. Οι εικόνες και οι τοιχογραφίες του είναι έργα του 17ου αιώνα, βυζαντινής τεχνοτροπίας, χρονολογία ανοικοδόμησης και της εκκλησίας του Μοναστηριού. Η καίρια θέση του το έκανε σταθμό στην ιστορία της Κεντρικής Ελλάδας. Μετά από την επίσκεψη στο υπέροχο μοναστήρι της Παναγίας και τις περιπλανήσεις στο μοναδικό τοπίο, μπορούμε να ξεκουραστούμε και να απολαύσουμε ένα πικ-νικ (αρκεί να το έχουμε προβλέψει) στους κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους.
Μέσα στη Δαύλεια βρίσκεται και άλλος ένας θρησκευτικός χώρος άξιος προσοχής, το μεταβυζαντινό ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Είναι ρυθμού Βασιλικής με τοιχογραφίες του 18ου αιώνα. Επίσης υπάρχουν πολλά σπηλαιολογικά ευρήματα.
Γύρω από τον οικισμό της Δαύλειας υπάρχουν παλιοί νερόμυλοι, που διασώζουν το βασικό τους εξοπλισμό. Δυο αξιόλογα υδροκίνητα συγκροτήματα με νερόμυλους για το άλεσμα σιτηρών, μαντάνια για το χτύπημα των μάλλινων υφασμάτων και μικρές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος την περικλείουν.
Το ρολόι του οικισμού Δαύλειας στέκει επιβλητικό από το 1928 κοντά στην είσοδο της κεντρικής πλατείας και σηματοδοτεί την πολιτιστική κληρονομιά της Δαύλειας.
Το παλιό μετόχι είναι ένα άλλο κτίριο πολιτιστικού και αισθητικού ενδιαφέροντος του δήμου. Ο παραδοσιακός οικισμός είχε διώροφα λιθόκτιστα κεραμοσκεπή σπίτια που ξεχωρίζουν σήμερα ανάμεσα στις νέες κατασκευές. Οι σιδεριές στους εξώστες και στους φεγγίτες των ανοιγμάτων, συνήθως στους ισόγειους χώρους που χρησιμοποιούνται κυρίως για επαγγελματική χρήση, αποτελούν τυπικά μορφολογικά στοιχεία των παλιών αυτών κτιρίων.
Ενας πολύ όμορφος τόπος συνάντησης και ψυχαγωγίας είναι η γραφική πλατεία του χωριού. Τα παραδοσιακά καφενεία, η πέτρινη βρύση με το τρεχούμενο νερό και τα τεράστια πλατάνια μπροστά από την εκκλησία των Αγίων Αναργύρων συνθέτουν μια μοναδική εικόνα. Μπορούμε, λοιπόν, να απολαύσουμε τον πατροπαράδοτο ελληνικό καφέ, το ούζο, αλλά και το τοπικό τσίπουρο που συνοδεύεται με νόστιμες και χορταστικές ποικιλίες. Υπάρχουν επίσης καφετέριες, ζαχαροπλαστείο, μικρά όμορφα ψητοπωλεία, καθώς και μπαράκια που λειτουργούν χειμώνα - καλοκαίρι. Μην παραλείψουμε τις πάρα πολύ καλές παραδοσιακές ταβέρνες, όπου μπορούμε να απολαύσουμε τις καταπληκτικές στερεοελλαδίτικες γεύσεις και πολλούς μερακλίδικους μεζέδες.
Μια διαδρομή με πολύ πράσινο είναι να ξεκινήσουμε από τη Δαύλεια και να κατευθυνθούμε προς την Αράχωβα, όπου και φτάνουμε σε 20 λεπτά. Θαυμάζουμε τις τοπικές ομορφιές και κατευθυνόμαστε προς τον Εθνικό Δρυμό Παρνασσού, που βρίσκεται ανάμεσα στην Αράχοβα, στους Δελφούς και τον Επτάλοφο. Παρουσιάζει έντονο γεωμορφολογικό ενδιαφέρον, λόγω της δομής του υπεδάφους και της ύπαρξης εντυπωσιακών σπηλαίων και βραχωδών κορυφών τόσο στο χώρο του, όσο και στη γύρω περιοχή. Επίσης συναντούμε πλατάνια, ιτιές, πεύκα κλπ.
Μια ακόμα διαδρομή, λιγότερο «περιπετειώδης», που αξίζει όμως κι αυτή, είναι: Σε 15 λεπτά, από τη «βάση» μας, φτάνουμε στη Χαιρώνεια για να θαυμάσουμε το αρχαίο Λιοντάρι. Σε 10 λεπτά βρισκόμαστε στη Λιβαδειά, όπου και κάνουμε μια βόλτα στα νερά της Κρύας.
Και η τελευταία πρόταση για εξόρμηση ξεκινώντας πάντα από τη Δαύλεια είναι η ακόλουθη: Κατευθυνόμαστε προς το σιδηροδρομικό σταθμό (απέχει 8 χλμ.), περνάμε την αερογέφυρα της Δαύλειας και κάνουμε αριστερά προς Λαμία για να διασχίσουμε λίγα λεπτά αργότερα την Αγία Παρασκευή και σε 4 χλμ. να βρεθούμε στην Κάτω Τιθορέα. Από εδώ ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει καλύτερα από κάθε άλλο σημείο τη μοναδική επιβλητικότητα και μεγαλοπρέπεια του ορεινού όγκου του Παρνασσού. Από την κεντρική πλατεία της Κάτω Τιθορέας, εάν έχουμε χρόνο για μια σύντομη επίσκεψη, ξεκινά και ο δρόμος για την Ανω Τιθορέα, η οποία βρίσκεται 5 χλμ. νοτιότερα. Περνώντας την Κάτω Τιθορέα συνεχίζουμε προς την Αμφίκλεια, ο δρόμος είναι αρκετά καλός, αλλά θέλει προσοχή, αφήνοντας πίσω μας τα σπίτια του χωριού και ακολουθούμε τον αισθητά στενότερο δρόμο που κυριολεκτικά σκαρφαλώνει στην απότομη πλαγιά με συνεχόμενες, εναλλασσόμενες στροφές, συνεχίζουμε προς το Πολύδροσο και μετά προς το Επτάλοφο. Η αίσθηση που μας δημιουργείται κοιτώντας γύρω μας είναι μοναδική. Η βλάστηση εδώ είναι πιο πυκνή με ψηλά σκουρόχρωμα έλατα. Εδώ μπορούμε να φάμε σε μια από τις φιλόξενες οικογενειακές ταβέρνες που προσφέρουν ντόπια κρέατα και τοπικές λιχουδιές. Από εδώ κατηφορίζουμε προς την Αράχωβα, αφού διασχίσουμε την πανέμορφη ορεινή πεδιάδα και πίνουμε το καφεδάκι μας σε ένα παραδοσιακό καφενείο. Αφήνοντας την κοσμοπολίτικη Αράχωβα με κατεύθυνση προς Λιβαδειά περνούμε από το Ζεμενό και σε 3,5 χλμ. συναντούμε τη διασταύρωση προς Δαύλεια.