«Κάνε υπομονή, σου λένε, πότε θα δουλέψεις, αν δε δουλέψεις τώρα που 'σαι νέος;.. Δουλέψτε και λίγο "μαύρα", τι, έτσι εύκολο είναι να βρεις δουλιά σήμερα;..» σημειώνει ο Νίκος.

Τέτοια επιχειρήματα συνθέτουν τη ...διαπαιδαγώγηση που δέχονται οι αυριανοί εργαζόμενοι. Τα «Γραφεία Διασύνδεσης», που λειτουργούν πλέον στις περισσότερες ιδιωτικές και δημόσιες σχολές κατάρτισης, έχουν ως αποστολή τη σύνδεση με την αγορά εργασίας: Επί της ουσίας δηλαδή, αποστολή τους είναι να εφοδιάζουν τις επιχειρήσεις με υπάκουους και φτηνούς - ακόμα και τσάμπα - εργάτες. «Στέλνουν σπουδαστές σε επιχειρήσεις, για πρακτική άσκηση υποτίθεται, που μπορεί να δουλεύουν και χωρίς να πληρώνονται και λένε ότι "έτσι αποκτάς εμπειρία"...». Απ' την άλλη μεριά, βέβαια, «όταν λέμε για απεργία, σου λένε "κοίταξε να δεις, εθελοντική είναι η εργασία σου, αλλά κάνεις και κάποια δουλιά εδώ πέρα, δεν μπορείς να λείπεις όποτε θες"... Δεν τους αφήνουν να σηκώσουν κεφάλι, γιατί, αν πάρουν τηλέφωνο εκεί που θα πιάσεις δουλιά μετά, θα πουν "κοίταξε καλός ήταν, αλλά πήγε και στην απεργία"...».

Η δράση των δύο Συλλόγων μετρά σημαντικά βήματα στην προσπάθεια να οργανώσει τον αγώνα των σπουδαστών. Οχι μόνο για να διεκδικήσουν καλύτερους όρους σπουδών, αλλά και για δυναμώσουν την πάλη για εξασφάλιση δουλιάς με πλήρη δικαιώματα. «Εχουμε καθηγητές που μας λένε μπράβο που έχετε φτιάξει τους συλλόγους και παλεύετε...».

Κι αυτή η προσπάθεια, που αργά, αλλά σταθερά αποδίδει καρπούς, είναι που ανησυχεί τους επιχειρηματίες και όσους υπηρετούν τα συμφέροντα των επιχειρήσεων και βλέπουν τα παιδιά που προορίζουν για δούλους των πολυεθνικών να σηκώνουν κεφάλι: «Πήγαμε να κάνουμε τις εκλογές του συλλόγου μας - ΣΥΣΠΙΣ - και δε μας άφηναν ούτε στο πεζοδρόμιο να κάτσουμε. Στις εξορμήσεις λένε "πώς θα διακινείς το υλικό εδώ; Εδώ είναι επιχείρηση μου"...».

Η συνδικαλιστική δράση διώκεται και στις δημόσιες σχολές. «Στην Αργυρούπολη πέταξαν έξω δυο κοπέλες που πήγαν να ενημερώσουν απ' το σύλλογο - ΣΥΣΔΙΕΚ. Στο Χαλάνδρι, όταν έγινε συνέλευση, έβαλαν απουσίες σε όσους πήγαν... Λένε ότι δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο απ' τον κανονισμό», εξηγεί ο Γιάννης.

Οι σπουδαστές όμως απαντούν αγωνιστικά. Το υλικό του συλλόγου κυκλοφορεί από χέρι σε χέρι στην ώρα του διαλείμματος. Με δυναμικές κινητοποιήσεις «στρίμωξαν» τον ΟΕΕΚ, ο διευθυντής είπε ότι θα στείλει σχετική εγκύκλιο για τις συνελεύσεις. Τα παιδιά είναι πάντα σε αγωνιστική εγρήγορση. Η εμπειρία τα διδάσκει πως όσο δυναμώνουν την οργανωμένη αγωνιστική δράση τους μέσα από τους συλλόγους τους, τόσο περισσότερο θα «στριμώχνουν» την αντιλαϊκή πολιτική που υποθηκεύει το μέλλον τους.

Η εμπειρία τα διδάσκει ότι το συμφέρον τους είναι η οργάνωση στα συνδικάτα, από σήμερα κιόλας. «Πολλά παιδιά λένε ότι "είναι προσωρινή αυτή η κατάσταση", αυτό θέλουν να μας περάσουν...». Δεν είναι όμως έτσι. Ο Νίκος τονίζει: «Στην εταιρεία όπου δούλευα πριν λίγο καιρό, δούλευαν οικογενειάρχες που 'χαν κι αυτοί ξεκινήσει με τη λογική "να δουλέψω λίγο για τώρα", αλλά μετά, πού να βρεις καλύτερα"...».

Εφτασαν στο σημείο να λένε ότι "δεν πουλάς αυτά που πρέπει να πουλήσεις, ότι δε δικαιολογείς τη θέση σου εδώ μέσα". Εφταναν να λένε "γιατί να πάρεις δώρο Χριστουγέννων, γιατί να πάρεις δώρο Πάσχα, αφού δε "βγάζεις" τις πωλήσεις που θέλει η εταιρεία", π.χ. να πουλάς πέντε κάρτες τη μέρα. Μετά έλεγαν να μπούμε σε κάτι προγράμματα να μας εκπαιδεύσουν τις ώρες της δουλιάς και να πηγαίνουμε μετά να τις αναπληρώνουμε, δηλαδή να δουλεύουμε τσάμπα...».

«Λένε πολλοί ότι "δυο χρόνια είναι μόνο", αλλά μετά είναι άλλα ...42. Αν είσαι μόνος σου σε χτυπάνε, αν είσαι στο σωματείο δε σε χτυπάνε τόσο εύκολα. Γι' αυτό κι εμείς λέμε δουλιά, πάλη από σήμερα, συσπείρωση στα συνδικάτα, συμπόρευση με τα συνδικάτα, γιατί αύριο - μεθαύριο όλοι μας θα 'μαστε εργαζόμενοι...».

Η αγωνιστική διάθεση δεν είναι αποτέλεσμα της νεανικής τους ηλικίας. Πηγάζει πρώτα απ' όλα απ' την ίδια την καθημερινότητα που διδάσκει την αξία και τη δύναμη της πάλης. Και μαζί γεννά την αισιοδοξία, τρέφει την ελπίδα. Οι δύο σύλλογοι ετοιμάζουν κοινό φεστιβάλ, μέσα στο Μάη. Με πλούσιο περιεχόμενο, «προβολές ταινιών, ποδοσφαιρικούς αγώνες, βιβλιοπαρουσιάσεις και θα καταλήξουμε σε συναυλίες. Τέλη Μάη θα γίνει κι η εκδρομή του συλλόγου, είναι η πρώτη φορά φέτος...».

Οσο κι αν η άρχουσα τάξη θέλει τη νεολαία υποταγμένη, οι νέοι και οι νέες της εργατικής τάξης αναζητούν την αληθινή διέξοδο μέσα απ' τη συλλογική πάλη. Αντιστέκονται.