Απ' αυτήν την άποψη, αξίζει να δούμε τι κερδήθηκε μες απ' αυτόν τον πολύμηνο αγώνα και να χρησιμοποιήσουμε την πείρα και τα συμπεράσματα που αποκόμισε συλλογικά το κίνημα ως όπλο για τις νέες μάχες που έρχονται.

Πρώτα και κύρια, πρέπει να τονίσουμε ότι παρά τις προσπάθειες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, τις πιέσεις και τις απειλές του ΣΕΒ και της ΕΕ, οι αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις στο χώρο της Παιδείας έχουν μέχρι στιγμής μπλοκαριστεί. Ακόμα και ψηφισμένοι νόμοι, όπως η αξιολόγηση και η διά βίου μάθηση, παραμένουν μέχρι σήμερα σε μεγάλο βαθμό ανεφάρμοστοι. Επίσης, πολλά πανεπιστημιακά τμήματα έχουν κρίνει απορριπτέο το νέο νόμο - πλαίσιο, καλούν για τη μη εφαρμογή των διατάξεων κι απαιτούν την κατάργησή του.

Δεύτερον, μπλοκαρίστηκε σε πολλές περιπτώσεις η επιχειρηματική δραστηριότητα που ήδη υπάρχει μέσα στις σχολές. Στη Φυσικομαθηματική Σχολή, για παράδειγμα, οι φοιτητές, μετά από μαζικές κινητοποιήσεις, κατάφεραν να αποτρέψουν την παράδοση των βιβλιοθηκών σε ιδιώτες και κατέκτησαν το δικαίωμα της δωρεάν σίτισης για όλους τους φοιτητές.

Τρίτον, οι φοιτητές, μες απ' τις Γενικές Συνελεύσεις των συλλόγων τους, έμαθαν να συζητούν, να αποφασίζουν και να παλεύουν οργανωμένα για τα δικαιώματά τους. Μες απ' τη δουλιά των ταξικών δυνάμεων των εργαζομένων και των πρωτοπόρων δυνάμεων των φοιτητών, η συζήτηση για την Παιδεία μεταφέρθηκε κι έξω απ' τις σχολές, στις γειτονιές, στους χώρους δουλιάς, στα σχολεία. Και αυτή είναι σοβαρή κατάκτηση του κινήματος. Το ότι κομμάτι της νεολαίας, μαζί με τους γονείς τους, κατάφερε να βγάλει συμπεράσματα, να εγκαταλείψει τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, να αποκτήσει εμπιστοσύνη στους συλλογικούς αγώνες.

Τα συμπεράσματα που πρέπει λοιπόν να βγουν είναι καθαρά πολιτικά. Εχοντας αυτό υπόψη μας, δεν μπορούμε παρά να δούμε ότι το ζήτημα της εκπαίδευσης, με τη σχετική αυτοτέλειά του, συνδέεται άμεσα με το ζήτημα της οικονομίας και της εξουσίας. Υπ' αυτό το πρίσμα, διακρίνουμε βασικά δύο γραμμές στο φοιτητικό κίνημα. Απ' τη μια αυτή που εξυπηρετεί την εξουσία και την οικονομία των μονοπωλίων, που θέλει πανεπιστήμια υποταγμένα στις απαιτήσεις των κεφαλαιοκρατών κι εργαζόμενους χωρίς δικαιώματα. Κι απ' την άλλη, η γραμμή της πάλης για μια εκπαίδευση που θα εξυπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες, σε μια οικονομία σχεδιασμένη απ' το λαό για το λαό. Ανάμεσα σ' αυτές τις δύο γραμμές συναντάμε βέβαια κι άλλες δυνάμεις, που αποσυνδέουν την πάλη για την Παιδεία απ' τη συνολική πολιτική πάλη και που συνεπώς ενσωματώνονται εύκολα απ' το αστικό πολιτικό σύστημα.

Πιο συγκεκριμένα, οι παρατάξεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στα πανεπιστήμια στηρίζουν και οι δύο την ουσία των αντιδραστικών μέτρων που προωθούνται. Δε θα μπορούσαν βέβαια να κάνουν κι αλλιώς, αφού τα μέτρα αυτά τα επέβαλαν οι ανάγκες της οικονομίας των μονοπωλίων που αυτοί υπηρετούν.

Η ΔΑΠ, αφού δεν κατάφερε να πείσει τον κόσμο για τα «καλά» του νόμου - πλαισίου, της ανταγωνιστικότητας και των ιδιωτικών πανεπιστημίων, προσπαθεί τώρα να σπείρει την ηττοπάθεια και τη μοιρολατρία, κάνοντας λόγο για «χαμένες ζωές», «χαμένες εξεταστικές» κτλ. Και σα να μην έφτανε αυτό, πρωτοστατεί στην προσπάθεια να χαθούν τα εξάμηνα, αφού σε μια σειρά από σχολές, όπως το Φυσικό Αθήνας, η ΔΑΠ δεν ψήφισε υπέρ της αναπλήρωσης των μαθημάτων.

Η ΠΑΣΠ το μόνο που έκανε όλο αυτό το διάστημα, εκμεταλλευόμενη και την αποχώρηση του ΠΑΣΟΚ απ' την ψηφοφορία για την αναθεώρηση του άρθρου 16, ήταν να προσπαθεί να πείσει τον κόσμο ότι για τα δεινά που βιώνουν οι φοιτητές κι οι οικογένειές τους φταίει η «δεξιά διακυβέρνηση». Ενώ έκρυβε συστηματικά την πλήρη ταύτιση της πολιτικής ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, κατήγγειλε τις αγωνιστικές δυνάμεις για απομονωτισμό στην προσπάθεια να επιτύχει το μοναδικό της στόχο: Να οδηγήσει το κίνημα στην ενσωμάτωση. Αυτά, βέβαια, ενώ οργίαζαν από πίσω τα ρουσφέτια, οι συνδιαλλαγές κι άλλες προσφιλείς στις καθεστωτικές παρατάξεις πρακτικές...

Τα ΕΑΑΚ, ενώ προσπαθούσαν να παρουσιαστούν ως οι πιο γνήσιοι εκφραστές των φοιτητικών αγώνων, δρούσαν ανασταλτικά στην ανάπτυξη του αγώνα, στην πολιτικοποίηση των συνειδήσεων. Επίσης, η αδυναμία αντίληψης για την προοπτική του φοιτητικού κινήματος, τα οδήγησε στην άρνηση συμπόρευσης με το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα. Αυτό είχε κι ως αποτέλεσμα να διογκώνουν τη σημασία του φοιτητικού κινήματος και να καλλιεργούν αυταπάτες για εύκολες ήττες του αστικού πολιτικού συστήματος.

Το ΔΙΚΤΥΟ είχε προσχωρήσει μαζί με τα ΕΑΑΚ κι άλλες αριστερίστικες ομάδες σ' ένα κοινό «αντιδεξιό» μέτωπο με μίνιμουμ στόχους. Πίσω απ' τις αγωνιστικές κορόνες των στελεχών του, προσπαθούσε να κρύψει την αντιδραστική πολιτική του κομματικού του φορέα (αυτοτέλεια, αναγνώριση των ΚΕΣ) και τη σύμπλευσή του με τις οδηγίες της ΕΕ. Κανένα λόγο φυσικά δεν έκανε και για τους προσκείμενους στον ΣΥΝ καθηγητές, οι οποίοι ζητούσαν την εφαρμογή του νόμου - πλαισίου. Μαζί με τα ΕΑΑΚ, αντιπάλευαν την ανάγκη του μόνιμου συντονισμού του φοιτητικού κινήματος μες από εκλεγμένα όργανα και αντιπροσώπους. Οι πρακτικές εκφυλισμού των συντονιστικών οργάνων που υιοθετούσαν, αποκάλυψαν ότι αυτό που θέλουν είναι να μπορούν πιο εύκολα να χειραγωγήσουν οι ίδιοι το φοιτητικό κίνημα.

Μπροστά, λοιπόν, στις φετινές φοιτητικές εκλογές, η σπουδάζουσα νεολαία θα κληθεί να αποφασίσει για το μέλλον της. Οι φετινές φοιτητικές εκλογές θα είναι ακόμη μια πολιτική μάχη, ένα όπλο στα χέρια του φοιτητικού κινήματος που δεν πρέπει να πάει χαμένο. Με την ψήφο τους οι φοιτητές πρέπει να καταδικάσουν την πολιτική ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΕΕ, να καταδικάσουν το καθεστώς των συναλλαγών και της τρομοκρατίας που καλλιεργούν οι ΔΑΠ και ΠΑΣΠ στις σχολές. Να δώσουν μήνυμα συνέχισης του αγώνα για ενιαία ανώτατη εκπαίδευση, δημόσια και δωρεάν, στην υπηρεσία του λαού και όχι του κεφαλαίου. Να ψηφίσουν για ισχυρό φοιτητικό κίνημα, ζωντανούς και μαζικούς συλλόγους, με όργανα κι εκπροσώπους, που θα βρίσκονται σε διαρκή συμπόρευση με το εργατικό κίνημα, με το λαό.

Αν και σε προηγούμενες εκλογικές μάχες συμμετείχα στα ΕΑΑΚ, με βάση την πείρα του φοιτητικού κινήματος, πήρα θέση με το ψηφοδέλτιο της ΠΚΣ. Για όλους τους παραπάνω λόγους οι φοιτητές πρέπει να πάρουν ενεργά μέρος και σ' αυτήν τη μάχη. Να στηρίξουν τα ψηφοδέλτια της Πανσπουδαστικής Κίνησης Συνεργασίας, που σταθερά κι αταλάντευτα παλεύει για τα δικαιώματα των φοιτητών, για την αναζωογόνηση του φοιτητικού κινήματος. Να παλέψουν αποφασιστικά για την ενίσχυσή της. Να παλέψουν για την ανατροπή του συσχετισμού, για να μπορούμε να δώσουμε τις μάχες που έρχονται από καλύτερες θέσεις.