Τώρα που «σώθηκε» ο πρώτος μήνας του καλοκαιριού, λέμε να σταθούμε ψηλά και να «ποτιστούμε» από τις ομορφιές του Ταΰγετου.

Θ' ανεβούμε στο απαράμιλλης ομορφιάς και συνάμα «νέο» σε ηλικία βουνό που ακόμη αναπτύσσεται, αφού ανέρχεται κάθε χρόνο κατά ένα εκατοστό! Ποιος ξέρει τι ανάστημα θα πάρει στους αιώνες και ποια γενιά μπορεί να το δει ψηλότερο από άλλα...

Βρίσκεται μεταξύ των νομών Μεσσηνίας και Λακωνίας και πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα και ομορφότερα βουνά της Ελλάδας. Αρχίζει από το οροπέδιο της Μεγαλόπολης και καταλήγει στο ακρωτήριο Ταίναρο, που είναι το νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Ευρώπης. Το όνομά του το οφείλει στην κόρη του Ατλαντα, την Ταϋγέτη, ενώ οι Μανιάτες τον αποκαλούν Μακρινό Ηλία.

Στην ψηλότερη κορφή του βουνού στον Προφήτη Ηλία, στέκει το ομώνυμο εκκλησάκι, που γιορτάζει στις 19 και 20 του Ιούλη. Κάθε χρόνο οι πιστοί ανεβαίνουν την κορφή, που ξεχωρίζει για το πυραμιδοειδές σχήμα της και είναι ορατή, από την πλευρά της Σπάρτης και από την περιοχή της Καρδαμύλης.

Δείχνει σαν μια πέτρινη τετράπλευρη πυραμίδα, ένας τέλειος κώνος. Ετσι από τα πανάρχαια χρόνια η περιοχή αυτή από την οποία φαίνεται ο Ταΰγετος, και μάλιστα η χαρακτηριστική κορυφή του, ονομάζεται Λακωνία (Λακώνος από το αρχαιοελληνικό λάας, λας που σημαίνει λίθος + κωνικός από το σχήμα της κορυφής).

Από την Ανατολική Μάνη τμήμα της κορυφής του Ταΰγετου δίνει την εικόνα γροθιάς και τα πέντε αντερείσματα έδωσαν το όνομα Πενταδάκτυλος.

Ειδικά για τους Μανιάτες, ο Ταΰγετος αποτελεί σύμβολο, αφού στις πλαγιές και στις βουνοκορφές του διατηρήθηκε άσβεστη η φλόγα της ελευθερίας. Εκεί έβρισκαν καταφύγιο οι κατατρεγμένοι και εκεί είναι που γράφτηκαν πολλές ηρωικές στιγμές των προγόνων μας. Εκεί έχτισαν τα χωριά τους, από τα οποία έχουν αναγνωριστεί 98 παραδοσιακοί οικισμοί από τους 118, που συνολικά βρίσκονται σ' όλη την Πελοπόννησο.

Πολλά από τα νερά των βροχοπτώσεων και των χιονιών που λιώνουν ακολουθούν τη διαδρομή των άγριων φαραγγιών ή αναβλύζουν δροσερό νερό στις πηγές που είναι διάσπαρτες στο βουνό. Στα φαράγγια αναπτύσσονται αξιόλογα οικοσυστήματα, με μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον, ενώ την ομορφιά του τοπίου απολαμβάνουν οι πεζοπόροι που αποφασίζουν τη διάσχισή τους. Τα σημαντικότερα φαράγγια είναι:

- Της «Μεγάλης Λαγκάδας» που χωρίζει τον βόρειο από τον κεντρικό Ταΰγετο. Αρχίζει από τη θέση «Συλίμποβες», περνάει κοντά από το χωριό Τρύπη και καταλήγει στον Ευρώτα.

- Το φαράγγι της «Μπαρδούνιας» με τα πολλά νερά και τα σπήλαια.

- Το φαράγγι του «Ριντόμου», το οποίο ο Παυσανίας ονομάζει «Χοίρειο Νάπη», δηλαδή κοιλάδα των χοίρων. Ξεκινάει από το λούκι της Νεραϊδοβούνας (2.031μ.) διασχίζει το Δήμο Αβίας και καταλήγει στο Μεσσηνιακό κόλπο, στο χωριό Κιτριές.

- Το φαράγγι του «Βυρού» σχηματίζεται από τα ρέματα που κυλούν στις πλαγιές της κορφής του «Χαλασμένου Βουνού» και από το σπάνιο οροπέδιο με το πανέμορφο δάσος της Βασιλικής. Ηταν η φυσική οδός επικοινωνίας των βασιλέων της Σπάρτης με το επίνειό τους την Καρδαμύλη, όπου καταλήγει το φαράγγι. Σε πολλά σημεία διατηρούνται τμήματα της Βασιλικής οδού από πελεκητές πέτρες πλάτους δύο μέτρων περίπου.

- Μεταξύ Καρδαμύλης και Στούπας, καταλήγει και το φαράγγι της «Νούπαντης», στην παραλία του Φονέα, το οποίο σχηματίζεται κοντά στο Μοναστήρι της Βαϊδενίτσας, μεταξύ των χωριών Εξωχωρίου και Σαϊδόνας.

Νερά που διαπερνούν τα έγκατα του Ταΰγετου, διά μέσου των ασβεστολιθικών του πετρωμάτων, σχηματίζουν τις νερομάνες για να δροσίζονται οι περαστικοί.

Σημαντική πηγή είναι εκείνη της Αγίας Μαρίνας στην Αρνα, που στην πλατεία της βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα πλατάνια στην Ελλάδα με περίμετρο 13 μέτρα και ύψος 30! Ακόμα, οι πηγές «Πενταυλοί», «Μαγγανιάρη», «Αϊ-Γιάννη» της Τρύπης, «Αϊ-Δημήτρη» του δάσους της Βασιλικής, «Μουζιά» κ.ά.

Ο Ταΰγετος έχει ασβεστολιθικά πετρώματα εναλλασσόμενα με σχιστόλιθο, ενώ το πέτρωμα από τα μαύρα ζωνάρια τα οποία σχηματίζει ο κρυσταλλικός σχιστόλιθος, είναι ιδανικό για τρόχισμα εργαλείων.

Κατά την αρχαιότητα από τον Ταΰγετο εξορύσσονταν μέταλλα και μάρμαρα, όπως τα κόκκινα μάρμαρα στα Δημαριώτικα της Μάνης, δηλαδή το πολύτιμο rosso antico των Ρωμαίων, το Λακεδαιμόνιο μάρμαρο που είναι Σερπεντίτης, η λευκή κρυσταλλίνα της Μάνης, καθώς και πέτρα για οικοδόμηση, η οποία χρησιμοποιείται και σήμερα.

Ενδιαφέρουσες διαδρομές, με αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα μπορούμε να ακολουθήσουμε για να γευτούμε το βουνό: Από Σπάρτη προς Καλαμάτα, από Μεγαλόπολη προς Γιωργίτσι και Σπάρτη και η επίσκεψη στα όμορφα ορεινά χωριά της Λακωνίας (Αρνα, Αναβρυτή, Μυστράς) και της Μεσσηνίας (Τσέρια, Εξωχώρι, Σαϊδόνα).

Επίσης, οι διαδρομές σε δασικούς χωματόδρομους όπως από Ξηροκάμπι προς Κουμουστά, συνεχίζοντας προς το καταφύγιο του ΕΟΣ και την Παλαιοπαναγιά. Η διαδρομή από το Μυστρά προς Αναβρυτή και Πηγές Μαγγανιάρη, η διάσχιση από τη Στούπα προς το Πυργάκι, τη Σαϊδόνα, το δάσος Βασιλικής, τη Γιάτρισσα καταλήγοντας στο Γύθειο, καθώς και η διαδρομή από το Γιωργίτσι προς το Νιοχώρι.

Για τους λάτρεις της πεζοπορίας αλλά και της ορειβασίας, τα τελευταία χρόνια στην ανατολική πλευρά του βουνού, στη Λακωνία, 58 χιλιόμετρα μονοπατιών στηρίχτηκαν, ανοίχτηκαν, ξεχορταριάστηκαν και οι διαδρομές σηματοδοτήθηκαν και χαρτογραφήθηκαν. Την ίδια «τύχη» είχε και το οδικό δίκτυο μονοπατιών και καλντεριμιών στα όρια του Δήμου Λεύκτρου καθώς και τα δυο φαράγγια της περιοχής (Νούπαντης και Βυρού).

Βουνό για όλα τα γούστα, ο Ταΰγετος, περιμένει τους επισκέπτες για να απολαύσουν πεζοπορικές και ορειβατικές διαδρομές, αλλά και σπηλαιολογία ή ορεινή ποδηλασία, στις πλαγιές, στα μονοπάτια ή στα φαράγγια του.

Εκδρομές διοργανώνονται (δωρεάν) από τον Ορειβατικό Σύλλογο Σπάρτης (τηλ.: 27310-22574) ενώ για διανυκτέρευση στο βουνό, λειτουργούν ένας ξενώνας στην Αναβρυτή και το ορειβατικό καταφύγιο. Για ένα δροσερό «στιγμιότυπο» μέσα στο καλοκαίρι!