Η είδηση που έφτασε πριν από λίγο καιρό από την περιοχή Σαράτοφ της Ρωσίας και συγκεκριμένα από την πόλη Κρασνοαρμέισκ, ήταν ιδιαίτερα χαρακτηριστική για τις τραγικές συνέπειες που έχει η εμπορευματοποίηση και της πιο στοιχειώδους ιατρικής φροντίδας στη Ρωσία.

Οπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων «ΡΙΑ-ΝΟΒΟΣΤΙ», ασθενοφόρο μετέφερε σε μαιευτήριο της περιοχής την 25χρονη Οξάνα Ντολμπιλόβα, για την οποία ο γιατρός του ασθενοφόρου διέγνωσε «κίνδυνο διακοπής της εγκυμοσύνης» στον 7ο μήνα. Ομως, στο μαιευτήριο αρνήθηκαν να τη δεχτούν γιατί κανείς γιατρός του μαιευτηρίου δεν την είχε εξετάσει νωρίτερα, κι επιπλέον γιατί η μέλλουσα μητέρα δεν είχε καμία ιατρική ασφάλιση και ταυτότητα. Της πρότειναν, αφού δεν είχε ούτε ασφάλιση, ούτε ταυτότητα, να την εισάγουν επί πληρωμή, και συγκεκριμένα για 3 χιλιάδες ρούβλια (85 ευρώ), που, όμως, επίσης δεν είχε.

(Για σύγκριση να πούμε πως ο μισθός του κ. Α. Μίλερ, του προέδρου του μεγαθηρίου της «ΓΚΑΖΜΠΡΟΜ», που διαχειρίζεται το φυσικό αέριο της χώρας, ήταν επίσημα πέρσι γύρω στις 120 χιλιάδες ευρώ το μήνα).

Αφού δεν είχε ούτε τα χρήματα, τη συμβούλεψαν να πάει σπίτι της και την επομένη το πρωί να φέρει είτε τα χρήματα, είτε κάποιου είδους ιατρική ασφάλιση. Το βράδυ όμως, η 25χρονη γυναίκα γέννησε μόνη της κι αβοήθητη, για να μεταφερθεί εκ νέου, αυτή τη φορά μαζί με το νεογέννητο παιδί της, στο ίδιο μαιευτήριο. Παρά τις προσπάθειες των γιατρών, δε στάθηκε δυνατό να σωθεί το νεογέννητο.

Σε βάρος του μαιευτηρίου κινήθηκε ποινική δίωξη. Οπως γράφει η εφημερίδα «Βέστι»: «Με βάση το νόμο, το μαιευτήριο είναι υποχρεωμένο να δεχτεί την κάθε περίπτωση, ακόμη κι όταν δεν υπάρχει κανένα ντοκουμέντο. Παρ' όλα αυτά, η περίπτωση στο Κρασνοαρμέισκ είναι μόνο μια από τις χιλιάδες που υπάρχουν σε όλη τη Ρωσία. Σε πολλά μαιευτήρια και κλινικές ισχύει ο άτυπος κανόνας "ξένους δεν παίρνουμε". Παρά το γεγονός ότι όλες οι ιατρικές ασφάλειες εγγυώνται πως ο πολίτης της Ρωσίας μπορεί να απευθυνθεί σε οποιοδήποτε ιατρικό ίδρυμα, οποιασδήποτε πόλης για βοήθεια, στην πράξη συμβαίνει ότι μπορεί να απευθυνθεί για βοήθεια, αλλά δεν είναι και σίγουρο ότι θα τη λάβει».

Οπως σημειώνουν τα ρωσικά ΜΜΕ, η εμπορευματοποίηση του αγαθού της ιατρικής φροντίδας λαμβάνει πλέον γιγαντιαίες διαστάσεις στη χώρα, ενώ παρουσιάζεται από τους αρμόδιους αξιωματούχους ως το «φάρμακο» για την καλυτέρευση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Κι αυτά στη Ρωσία, που πριν από 20 χρόνια, επί σοσιαλισμού, φημιζόταν για το επίπεδο της δημόσιας και δωρεάν παροχής ιατρικών υπηρεσιών στον πληθυσμό της!

Αν και το 2006 χαρακτηρίστηκε από την αύξηση των οικονομικών δεικτών (αύξηση ΑΕΠ κατά 6,5%, αύξηση μισθών κατά 13,5%, μείωση του πληθωρισμού στο 9%, εξόφληση εξωτερικού δανεισμού 160 δισ. δολαρίων, αύξηση αποθέματος χρυσού στα 315 δισ. δολάρια κι ακόμη αύξηση των δημόσιων δαπανών για την Υγεία κατά 35%, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά), οι Ρώσοι δεν έπαψαν να βάζουν το χέρι τους βαθιά στην τσέπη, για να αποκτήσουν ένα κοινωνικό αγαθό, που πριν από 20 χρόνια τους προσφερόταν δωρεάν. Ετσι, υπολογίζεται πως τα έξοδα του ρωσικού λαού το 2006 για τις ανάγκες Υγείας έφτασαν τα 42,4 δισ. ρούβλια. Περίπου όσα και ο κρατικός προϋπολογισμός, γύρω στο 3% του ΑΕΠ! Μάλιστα, υπολογίζεται ότι οι ρυθμοί με τους οποίους οι κάτοικοι της Ρωσίας αναγκάζονται να ξοδέψουν από το οικογενειακό εισόδημα για τις ανάγκες της Υγείας αυξήθηκαν τα τελευταία 10 χρόνια κατά 4,3 φορές σε σχέση με τα έξοδα που απαιτούνται για τα άλλα καταναλωτικά αγαθά. Ετσι, η σχέση δημόσιων δαπανών και ατομικών δαπανών για την Υγεία διαμορφώνεται σήμερα ως εξής: Στο σύνολο των δαπανών για την Υγεία μόλις το 56% καλύπτει το κράτος και το 44% οι πολίτες.

Διάφορα δημοσιεύματα αναφέρουν πως ήδη το 30% των δημόσιων ιδρυμάτων έχει επιβάλει νοσήλια και διάφορες υπηρεσίες που παρέχει (π.χ. εξετάσεις) είναι αντί πληρωμής. Επίσης, υπολογίζεται ότι το 15,4% των εξόδων που έκαναν οι Ρώσοι για την υγεία τους το 2006 αφορούσε το γνωστό και σε εμάς «φακελάκι», για να τύχουν μιας μεγαλύτερης «προσοχής» από γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό.

Με βάση τα παραπάνω, γίνεται ολοφάνερη η ταξικότητα της επιλογής στην «ελευθερία» των όποιων υπηρεσιών Υγείας. Οσο μεγαλύτερο «πορτοφόλι» διαθέτει κανείς, τόσο καλύτερες υπηρεσίες Υγείας μπορεί να απολαμβάνει. Πόσοι, όμως, είναι αυτοί που δεν έχουν μια τέτοια δυνατότητα;

Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Παρρωσικού Κέντρου Μελέτης της Κοινής Γνώμης (VCIOM), μόνον το 21% των ερωτηθέντων δήλωσε πως είναι σε θέση να πληρώσει για τις επί πληρωμή παρεχόμενες υπηρεσίες Υγείας. Ενα 37% δήλωσε πως θα βρει χρήματα για να πληρώσει, σε περίπτωση πολύ μεγάλης ανάγκης, ενώ ένα άλλο 38% δήλωσε πως σε καμία περίπτωση δεν έχει τη δυνατότητα να πληρώσει για τις υπηρεσίες Υγείας.

Οπως παραδέχονται τα αστικά ΜΜΕ της χώρας, μια άμεση συνέπεια των αλλαγών που έχουν δρομολογηθεί τα τελευταία χρόνια είναι η τεράστια μείωση του προσδόκιμου ορίου ζωής, σε σχέση με τα σοσιαλιστικά χρόνια (κατά 10-15 χρόνια λιγότερο ζούνε σήμερα οι Ρώσοι) και η επανεμφάνιση ασθενειών, οι οποίες στα χρόνια του σοσιαλισμού είχαν εξαλειφθεί!

Ταυτόχρονα, εντείνεται συνεχώς η μείωση του αριθμού των γιατρών, συνολικότερα των εργαζομένων στο χώρο της Υγείας. Οπως γράφει η ηλεκτρονική ειδησεογραφική σελίδα strana.ru: «Στη σοβιετική περίοδο είχε προετοιμαστεί ένα τέτοιος αριθμός γιατρών που εξασφάλιζε στην ΕΣΣΔ και στις χώρες του σοσιαλιστικού στρατοπέδου τις πρώτες θέσεις σ' ό,τι αφορά τον αριθμό των γιατρών σε σχέση με τον πληθυσμό». Σήμερα, γράφει η εφημερίδα «Τρουντ», οι γιατροί αναζητούν πιο καλοπληρωμένες θέσεις σε ιδρύματα του ιδιωτικού τομέα, με αποτέλεσμα τη δημιουργία κενών θέσεων στα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα, που στην ύπαιθρο κυμαίνονται από το 30% έως το 60% των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων, αφού το Δημόσιο δεν προχωρά σε νέες προσλήψεις εξαιτίας της λειψής χρηματοδότησης του τομέα της Υγείας.

Την αμέσως επόμενη περίοδο, οι συνέπειες της εμπορευματοποιημένης Υγείας θα είναι ακόμη τραγικότερες, αφού πέρασαν τα σχέδια της λεγόμενης «αποκέντρωσης» και «αυτονόμησης» των δημόσιων ιδρυμάτων υγείας, κάτι που, από τη μια, θα «λύσει» τα χέρια στο κράτος για να μειώσει παραπέρα τις δημόσιες δαπάνες Υγείας (είναι χαρακτηριστικό ότι οι αυξήσεις δαπανών για την Υγεία, που προβλέπονται για τα επόμενα δύο χρόνια από τον κρατικό προϋπολογισμό, θα είναι πολύ κάτω από τον προβλεπόμενο πληθωρισμό) κι, από την άλλη, θα «ρίξει το μπαλάκι» της κάλυψης των λειτουργικών εξόδων των ιδρυμάτων στις διοικήσεις τους. Το αποτέλεσμα είναι από τώρα προδιαγεγραμμένο: Παραπέρα αύξηση του οικονομικού «βάρους», που ήδη σηκώνουν οι λαϊκές οικογένειες για τις ανάγκες Υγείας.