Κάθε Αύγουστο, όταν επέστρεφα στην Αθήνα, η Μαμά μου, δε ζει πια, ήξερε. Πρώτη επίσκεψη στο Μοναστήρι της Καισαριανής για να χαρούμε το πράσινο πάνω από την τσιμεντένια πρωτεύουσα, και την επόμενη μέρα με το οτομοτρίς για το Διαβολίτσι, γενέθλιος τόπος της Μαμάς μου.

Από τα πρώτα χρόνια μου, πριν ακόμα το νηπιαγωγείο, οι αδελφές μου κι εγώ ξέραμε όλους τους σταθμούς του τρένου με τη σειρά. Οταν φτάναμε στο Ισαρι, η Ρουμπίνη, η μεγάλη αδελφή, άρχιζε να μας προετοιμάζει. Ηταν το τελευταίο σύνορο Αρκαδίας - Μεσσηνίας. Μετά ήταν το Δεσύλλα. Κάηκε. Και μετά το Διαβολίτσι. Η απόσταση ανάμεσα στα δυο χωριά ήταν μικρή. Ενα τεράστιο δρεπάνι γύρω από το Μπαζαγιάζι. Η μαμά μας είχε μιλήσει στον άνθρωπο των εισιτηρίων να μας προσέχει. Και το έκανε. Ηρθε και μας είπε να είμαστε έτοιμες. Σε λίγο φτάναμε. Αυτές ήταν οι πρώτες μου αναμνήσεις με πιο ζωντανή τον κάμπο της Μεσσηνίας.

Τον Αύγουστο του 1974, επέστρεψα στην Αθήνα ύστερα από επτά χρόνια, όσα κράτησε η στρατιωτική δικτατορία. Μετά την Καισαριανή, πήραμε το οτομοτρίς για το Διαβολίτσι. Από τη στιγμή που περάσαμε την Κόρινθο, το Αργος και την Τρίπολη, άρχισα να κλαίω. Οταν όμως αντίκρισα τον Κάμπο της Μεσσηνίας, ασημένιο και πράσινο, όπως τα φύλλα της ελιάς, που το αεράκι μπερδεύει τα δυο χρώματα, τα κλάματά μου έγιναν λυγμοί. Μην κάνεις έτσι, παιδί μου, έλεγε η μαμά μου. Αλλά κόρη της ήμουν και έκλαιγε και εκείνη μαζί μου. Ο υπάλληλος του ΟΣΕ που τρυπούσε τα εισιτήρια και περνούσε πέρα - δώθε στο διάδρομο αναγγέλλοντας τον επόμενο σταθμό, ρώτησε μια φορά τι μας συμβαίνει και η μαμά μου είπε τίποτε. Μάλλον δεν την πίστεψε.

Υστερα από λίγο ήρθε και κάθισε απέναντί μας, σε μια άδεια θέση, ο μηχανοδηγός, ο αντίστοιχος καπετάνιος του βαποριού ή ο αρχιπιλότος του αεροπλάνου, και άρχισε να μας μιλάει φιλικά και στοργικά. Μήπως μας είχε προσβάλει κάποιος; Η Μαμά μου του εξήγησε απλά ότι ήμουν συγκινημένη που διέσχιζα την Πελοπόννησο (δεν άφησε έξω την Αττική τη θάλασσα από την Κακιά Σκάλα), που αντίκριζα τον Κάμπο της Μεσσηνίας ύστερα από επτά χρόνια. Εκείνος κατάλαβε. Υστερα από λίγο, εντελώς διακριτικά, σηκώθηκε, μας χαιρέτησε και γύρισε στη μηχανή του.

Φτάσαμε στο Διαβολίτσι. Στα Σταθμό μας περίμενε ο αδελφός της, που είχε επιστρέψει από τη Νέα Ορλεάνη, λίγα χρόνια πριν το στρατιωτικό πραξικόπημα. Φτάσαμε στο σπίτι, απλώς περνώντας τις γραμμές του τρένου, και ανέβηκα με τη Μαμά μου τη σκάλα για το πάνω πάτωμα. Στάθηκα ακίνητη στο μπαλκόνι κοιτάζοντας απέναντι το Μεγάλο Βουνό, όπως το λένε στο χωριό. Το είχαν κάψει οι Γερμανοί στην Κατοχή και τώρα πρασίνιζε με το ύψος των θάμνων. Θα μεγαλώσουν, είπε η Μαμά μου. Υστερα ήρθε ο Αγησίλαος, ένα αετόπουλο που δε ζει πια. Η Μαμά μου του είπε για τη συγκίνησή μου όταν είδα τον Κάμπο της Μεσσηνίας. Αυτές τις ελιές, είπε, τις φύτεψαν εκατοντάδες, χιλιάδες αγροτικά χέρια.