rizospastis.gr -

ΙΣΤΟΡΙΑ

Οι αιτίες της ανατροπής του σοσιαλιστικού συστήματος στην Ευρώπη πρέπει να αναζητηθούν σε ένα πλέγμα εσωτερικών παραγόντων σ' αυτές τις χώρες. Παραγόντων, που επηρεάστηκαν βαθιά από τις εξωτερικές πιέσεις και επεμβάσεις, στο έδαφος της σύγκρουσης ανάμεσα στα δύο αντίθετα κοινωνικοπολιτικά συστήματα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις και τους προβληματισμούς της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ (15 έως 16 Ιούλη 1995), ένας από τους βασικούς λόγους των αρνητικών εξελίξεων ήταν και η απώλεια, σε μια πορεία, του πρωτοποριακού καθοδηγητικού ρόλου του Κομμουνιστικού Κόμματος εξουσίας. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι «προοδευτικά εξασθένισε ο πρωτοποριακός ρόλος του Κόμματος... Τα Κομμουνιστικά Κόμματα,... έπαψαν να έχουν ενδιαφέρον, να διατηρούν και να ανανεώνουν συνεχώς ό,τι πιο πολύτιμο και αναγκαίο για το σοσιαλισμό, την ενότητα με το λαό, τη δημοκρατική σχέση με τους εργαζόμενους, με τις κοινωνικές οργανώσεις. Από ένα σημείο και μετά αποσπάστηκαν από την πραγματικότητα, έχασαν την ικανότητα να κατανοούν τις διαθέσεις του λαού, τα προβλήματα που τον απασχολούν, τις ανάγκες, τις αγωνίες του. Τα κομματικά όργανα και οι κομματικές οργανώσεις μετατράπηκαν σε υπηρεσίες γραφειοκρατικού τύπου, με αποτέλεσμα την εξασθένηση της δημιουργικότητας, της πρωτοβουλίας των λαϊκών μαζών στην ενεργητική συμμετοχή στη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Αδυνάτισε σταδιακά και τελικά εξαφανίστηκε ο έλεγχος του κόμματος, των κομματικών οργανώσεων και των στελεχών από τις πλατιές λαϊκές μάζες. Με ευθύνη των καθοδηγητικών οργάνων των Κομμουνιστικών Κομμάτων υποσκάφτηκε η διαδικασία της κριτικής και αυτοκριτικής, με αποτέλεσμα την τυπικότητα και σχηματικότητα στην εφαρμογή των αποφάσεων...».

Βεβαίως χρειάζεται, ταυτόχρονα, να επισημάνουμε ότι: «Ουσιαστική διαφορά μεταξύ καπιταλισμού και σοσιαλισμού - κομμουνισμού είναι ότι οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής γεννήθηκαν στα σπλάχνα της φεουδαρχίας, ενώ οι σοσιαλιστικές - κομμουνιστικές δεν μπορούν να γεννηθούν στα σπλάχνα του καπιταλισμού, γιατί έρχονται σε σύγκρουση με κάθε μορφή εκμετάλλευσης.

Η επαναστατική εργατική εξουσία πρέπει να ανατρέψει ριζικά και να αναμορφώσει όλες τις κοινωνικές σχέσεις που κληρονόμησε από τον καπιταλισμό, να οικοδομήσει συνειδητά τον νέο τρόπο παραγωγής, λύνοντας τις κοινωνικές αντιθέσεις προς όφελος της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Γι' αυτό, συναντά μεγάλες δυσκολίες στην οικοδόμηση, επέκταση, πλήρη ανάπτυξη και κυριαρχία των νέων σχέσεων παραγωγής και κατανομής. Τέτοιες δυσκολίες δε συνάντησε ο καπιταλισμός.

Η σοσιαλιστική κοινωνία φέρνει σε όλα τα επίπεδα έντονα τα σημάδια της καπιταλιστικής κοινωνίας, από την οποία προέκυψε (...)

Η πάλη για τη θεμελίωση και ανάπτυξη της νέας κοινωνίας καθοδηγείται από την επαναστατική εργατική εξουσία με πυρήνα της το Κομμουνιστικό Κόμμα». (Από τη Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 90 χρόνια της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης στη Ρωσία,1917).

Σήμερα, παρουσιάζουμε άρθρο του Γιούρι Αντρόποφ, που διετέλεσε ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΣΕ, δημοσιευμένο στην «Πράβντα» στα 1951, όταν ακόμη ήταν Γραμματέας του ΚΚ στη Δημοκρατία της Καρελίας, μέσα από την εμπειρία της καθοδηγητικής δουλιάς του κόμματος και των οργανώσεών του, στον έλεγχο της δουλιάς στη σοσιαλιστική παραγωγή. Θεμελιακό στοιχείο αναδεικνύεται ο ρόλος του κόμματος στο τράβηγμα των μαζών στη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Η ικανότητα κινητοποίησής τους για την εφαρμογή των μέτρων ανάπτυξης της παραγωγής, τονίζοντας ότι «εδώ χρειάζεται καθημερινή οργανωτική και πολιτική δουλιά στις μάζες». Παρ' όλο που υπάρχει ολόκληρη η πείρα οικοδόμησης από το 1917 και μπορεί να πει καθένας ότι αδυναμίες τις οποίες αναδεικνύει το άρθρο σε συνδυασμό με τη θετική πείρα θα έπρεπε να είχαν εξαλειφθεί, εντούτοις το ίδιο το άρθρο αποκαλύπτει ότι η συνειδητή στοχοπροσηλωμένη καθοδηγητική δράση του Κόμματος είναι θεμελιακό και αναντικατάστατο καθήκον για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση με πρωταρχικό ζήτημα να γίνεται στην πράξη υπόθεση ολόκληρου του λαού.