Βήμα στους νέους δημιουργούς να καταθέσουν την εικαστική τους πρόταση, χωρίς τους περιορισμούς της «αγοράς» ή των παραγόντων, που σήμερα ρυθμίζουν την προβολή και τη διακίνηση της τέχνης, αποτελεί η έκθεση νέων καλλιτεχνών με θέμα: «Εικόνα - Χώρος - Δράση 2», που διοργανώνει το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (EETE). Στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων (Αίθουσες «Δ12», «Τάκης Παπατσώνης» και «Κωνσταντίνος Καβάφης»), στην οδό Πειραιώς 100 στο Γκάζι, από τις 23 του Γενάρη (7.30 μ.μ.) έως και τις 22 του Φλεβάρη φιλοξενείται μια από τις μεγαλύτερες εκθέσεις νέων δημιουργών που διοργανώνεται στη χώρα μας. Καλύπτει όλους τους τομείς Τέχνης και περιλαμβάνει 650 έργα (ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική, κατασκευές, βίντεο, εγκαταστάσεις, πολυμέσα, μεικτές τεχνικές, χάπενινγκ, έργα εφαρμοσμένων και διακοσμητικών τεχνών, κ.ά.).

Με την πεποίθηση ότι «η ΕΙΚΟΝΑ της τέχνης δεν πρέπει να αλλοιώνεται από τους νόμους της εμπορευματοποίησης, ο ΧΩΡΟΣ της πρέπει να είναι άμεσα προσβάσιμος σε όλους, εικαστικούς και κοινό, και η καλλιτεχνική ΔΡΑΣΗ ανεμπόδιστη», 300 νέοι καλλιτέχνες (έως 40 χρόνων), μέλη του ΕΕΤΕ, καλούν το κοινό «σε μια δημιουργική συνάντηση, σε ένα χώρο δράσεων και αντιδράσεων, όπου ο καθένας επιτρέπεται να έχει άποψη και είναι ελεύθερος να την εκφράσει».

Η έκθεση «Εικόνα - Χώρος - Δράση 2» αποτελεί συνέχεια της παρουσίασης του 2006. Η πρώτη απόπειρα φιλοξενήθηκε στους χώρους του ΕΕΤΕ και περιλάμβανε 80 έργα 43 νέων εικαστικών δημιουργών. Σήμερα, δύο χρόνια μετά, στην πρόσκληση του Επιμελητηρίου ανταποκρίθηκαν 300 νέοι δημιουργοί, οι οποίοι εκθέτουν 650 έργα τους.

Σκοπός του Εικαστικού Επιμελητηρίου, ως συλλογικού χώρου έκφρασης, είναι να δώσει στους νέους καλλιτέχνες τη δυνατότητα να παρουσιάσουν το έργο τους χωρίς διαμεσολαβητές, μέσα από τη διαφορετικότητα και την ποικιλία των καλλιτεχνικών τάσεων στις σύγχρονες κοινωνικές και πνευματικές εξελίξεις. Γι' αυτό και η έκθεση αποτέλεσε ένα ανοιχτό κάλεσμα προς όλους τους νέους καλλιτέχνες, χωρίς περιορισμούς στην καλλιτεχνική δημιουργία, χωρίς τον αποκλεισμό καλλιτεχνών, ήταν δε ανοιχτή στο κοινό.

Οπως σημειώνουν οι διοργανωτές, «ο σύγχρονος καλλιτέχνης έχει αποξενωθεί ως ένα βαθμό από την κοινωνία και αδυνατεί να επέμβει στα κοινωνικά δρώμενα καθώς τη θέση αυτή την αναλαμβάνουν πάσης φύσεως διαμεσολαβητές. Παύει να υφίσταται ο επικοινωνιακός και παιδευτικός χαρακτήρας της τέχνης, ο οποίος αντικαθίσταται από σχέσεις αγοράς ελάχιστα συμβατές με την καλλιτεχνική δημιουργία». Η προσπάθεια του Επιμελητηρίου «επικεντρώνεται στην επαναφορά της τέχνης στους ίδιους τους δημιουργούς και στην άμεση επαφή τους με το κοινό ώστε η τέχνη να γίνει τμήμα της καθημερινότητας όλων και όχι πολυτέλεια για μια μειοψηφία ανθρώπων».

Στο σημαντικό αυτό ζήτημα στάθηκε και ο νέος εικαστικός δημιουργός Πάρις Ασβεστάς (μέλος της οργανωτικής επιτροπής της έκθεσης), ο οποίος υπογράμμισε, στη συζήτηση που είχαμε μαζί του, την ανάγκη επικοινωνίας μεταξύ των καλλιτεχνών, αλλά και των καλλιτεχνών με το κοινό.

«Είναι σημαντικό να υπάρχει ένας χώρος που να μπορείς ελεύθερα να εκθέσεις. Ολα τώρα πια στρέφονται γύρω από το εμπόριο της τέχνης. Με την έκθεση αυτή συμβαίνει το αντίθετο. Ο καλλιτέχνης μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα και να ξεφύγει από το άγχος του εμπορίου και των γκαλερί. Το πρόβλημα αυτό αγγίζει ιδιαίτερα τους νέους. Είναι πολύ σκληρά τα πράγματα σήμερα. Υπάρχει μεγάλη δυσκολία στην παρουσίαση της δημιουργίας μας. Το πλατύ κοινό δύσκολα προσεγγίζει τους κλειστούς χώρους των γκαλερί. Η έκθεση του Επιμελητηρίου είναι μια προσπάθεια να αναπτυχθεί μια υγιής και ουσιαστική σχέση ανάμεσα στο κοινό και τους δημιουργούς. Να υπάρξει μια ζύμωση, από την οποία αποκομίζουν θετικά και το κοινό και οι καλλιτέχνες».

Σε μια τέτοια διεργασία καλλιτέχνης και κοινό διαμορφώνουν μαζί μια νέα ροή πραγμάτων, σε μια αμφίδρομη σχέση τροφοδότησης και ζύμωσης. Η ελευθερία έκφρασης και η διαμόρφωση κριτικής σκέψης είναι το ζητούμενο και το μόνο όφελος στη μεταξύ τους επικοινωνία.

«Στο ζητούμενο μιας ελεύθερης κοινωνίας», σημειώνουν οι διοργανωτές, «η τέχνη θα πρωταγωνιστούσε εκπληρώνοντας τον κοινωνικό της ρόλο, καθώς η ίδια η φύση της εμπεριέχει τις αρχές της ελευθερίας και της αυτονομίας. Η τέχνη καλεί την κοινωνία να μη γίνεται παθητικός δέκτης των όσων συμβαίνουν γιατί δημιουργία σημαίνει έμπρακτη δράση και διαμόρφωση πολιτισμού. Ο περιορισμός της από την υποβάθμιση της καλλιτεχνικής παιδείας στο εκπαιδευτικό σύστημα, από τον έλεγχο της διακίνησης από το εμπόριο και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, από την έλλειψη υποδομών που δυσκολεύει τη ζωή των καλλιτεχνών, σημαίνει αυτόματα περιορισμό ελευθεριών, αυτόνομης δράσης και τη χειραγώγησή της».

Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι δράσης του ΕΕΤΕ. Ο συλλογικός φορέας των σχεδόν 5.000 εικαστικών δημιουργών, που θεσμικά είναι σύμβουλος της πολιτείας, παράλληλα με τους αγώνες που δίνει για αξιοπρεπή ζωή και δουλιά των καλλιτεχνών (ασφάλιση, σύνταξη, αναβάθμιση της καλλιτεχνικής παιδείας, κ.ά.), έχει ένα πλούσιο πρόγραμμα όσον αφορά στη διοργάνωση εκδηλώσεων. Παρά την ελλιπή - χρόνια τώρα - χρηματοδότηση από το υπουργείο Πολιτισμού, η οποία δεν αρκεί ούτε για την κάλυψη των ανελαστικών του δαπανών, το ΕΕΤΕ διοργάνωσε αξιόλογες παρεμβάσεις στο χώρο του πολιτισμού, ενώ εξίσου φιλόδοξο είναι το πρόγραμμά του για το μέλλον.

«Το υπουργείο Πολιτισμού», μας λέει ο Χρήστος Λάμπρου (μέλος του ΔΣ του ΕΕΤΕ και μέλος οργανωτικής επιτροπής της έκθεσης), «εάν επιθυμεί να στηρίξει τον Ελληνικό Πολιτισμό και να προαγάγει την Τέχνη, θα πρέπει να διαμορφώσει το περιβάλλον μέσα στο οποίο οι καλλιτέχνες θα εργάζονται και θα προωθούν το έργο τους ελεύθερα και χωρίς αποκλεισμούς. Η ενίσχυση και η ανάπτυξη του πολιτισμού και της τέχνης θα έπρεπε να γίνονται μέσα από διαγωνιστικές διαδικασίες, με ανοιχτές προσκλήσεις ενδιαφέροντος, με επιλογές μέσα από κριτικές επιτροπές στις οποίες να εκπροσωπείται το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας».

Τα τελευταία χρόνια το υπουργείο Πολιτισμού παρακάμπτει το συλλογικό φορέα των εικαστικών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Πανελλήνια Καλλιτεχνική Εκθεση, που εξήγγειλε για το 2008 το ΥΠΠΟ. «Το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας διεκδικεί την παρουσία του σ' αυτό το θεσμό, τόσο στην οργανωτική όσο και στην κριτική επιτροπή, όπως άλλωστε είθισται και όπως συνέβη στην Πανελλήνια Εκθεση του 1975, καθώς και στην Πανελλήνια του 1987». Μάλιστα, το 1975 η διοργάνωση είχε ανατεθεί εξ ολοκλήρου στους καλλιτέχνες.

Από τις σημαντικές εκδηλώσεις, που προγραμματίζει το Επιμελητήριο για το χρόνο αυτό, σημειώνουμε τη διοργάνωση πενθήμερου συνεδρίου με θέμα «Η Σύγχρονη Τέχνη στο Δημόσιο Χώρο», την άνοιξη του 2008. Σκοπός του συνεδρίου είναι «να ανοίξει ένας πραγματικός διάλογος για τα προβλήματα της τέχνης, θεωρητικά και πρακτικά, να ακουστούν και να συζητηθούν, στο μέτρο του δυνατού, πολλές, διαφορετικές και αντιτιθέμενες απόψεις και προτάσεις».

Επίσης, στις προσεχείς εκδηλώσεις του ΕΕΤΕ περιλαμβάνονται: Μεγάλη έκθεση Σύγχρονης Ελληνικής Χαρακτικής. Διοργάνωση περιοδεύουσας έκθεσης Χαρακτικής στο εξωτερικό. Διοργάνωση έκθεσης Εικαστικών Τεχνών σε μεγάλες πόλεις της χώρας. Δημιουργία «ανοιχτού εργαστηρίου χαρακτικής» στην Αθήνα, που θα παρέχει την υποδομή, ώστε όλα τα μέλη του ΕΕΤΕ να μπορούν να κάνουν τα χαρακτικά τους έργα και, παράλληλα, στο χώρο αυτό να δημιουργηθεί μια πινακοθήκη χαρακτικής τέχνης. Το ΔΣ του ΕΕΤΕ συζητά την πρόταση αυτή με δήμους της Αττικής. Διοργάνωση Συνεδρίου με θέμα «Η ανθρώπινη μορφή στις εικαστικές τέχνες», το οποίο έχει ήδη σχεδιάσει η Επιτροπή Πολιτιστικών Εκδηλώσεων. Διαβαλκανικό Συμπόσιο Εικαστικής Δημιουργίας, στη Σαμοθράκη.

Σημειώνουμε ότι η έκθεση πραγματοποιείται σε συνεργασία με την «Τεχνόπολη» του Δήμου Αθηναίων και την οικονομική στήριξη της Βουλής. Ωρες λειτουργίας: Καθημερινά από τις 10 το πρωί έως τις 9 το βράδυ. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις σε μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.