Προφανώς λόγω, εκατέρωθεν, έλλειψης χρημάτων δύο θίασοι - το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας και η «Σύγχρονη Θεατρική Σκηνή», συνέπραξαν για το ανέβασμα στο θέατρο «Αλμα», του νέου έργου της ηθοποιού Χρύσας Σπηλιώτη «Φωτιά και νερό». Αν δε γινόταν αυτή η σύμπραξη, ίσως, να έμενε στο συρτάρι αυτό το εξαιρετικό, υπεράξιο επαίνου, έργο. Εργο απείρως καλύτερο από δραματουργική άποψη και απείρως ουσιωδέστερο θεματολογικά από τα προηγούμενα έργα της Χρ. Σπηλιώτη. Εργο άκρως επίκαιρο, οικουμενικό και βαθύτατα ανθρωπιστικό, που καταδικάζει τους πολέμους που σπέρνουν ερείπια, θάνατο, και αναγκαστικό ξεριζωμό αμέτρητων χαροκαμένων, καταπιεσμένων, διωκόμενων, πεινασμένων στην «ελεύθερη» Ευρώπη, για να βιώσουν και εκεί πιο άγρια την άγρια εκμετάλλευση, την απόλυση, το ρατσισμό, τη μοναξιά, την απελπισία. Μέσα από τρία πρόσωπα, η συγγραφέας μιλά για ποικίλες τραγωδίες του ανίσχυρου ανθρώπου στον παγκοσμιοποιημένο εφιάλτη του σύγχρονου κόσμου. Ενας άθρησκος Ιρακινός δάσκαλος, που ο πόλεμος του θέρισε παιδί και γυναίκα και τον ξερίζωσε σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα όπου δούλευε, έμαθε τη γλώσσα της και σπούδασε στο Πανεπιστήμιό της, παρότι ψυχολογικά άρρωστος, σμίγει με μια εργαζόμενη σε νοσοκομείο. Μια ξεριζωμένη, δύστυχη Ιρανή, που αρνούμενη να φορά μπούργκα, κατηγορήθηκε από τον άντρα της σαν πόρνη, στερήθηκε το μοναχοπαίδι της και διωκόμενη διέφυγε στην Ευρώπη. Αυτή η γυναίκα με την αγάπη, τη μητρική της τρυφερότητα, τις όμορφες ιστορίες που αφηγείται και την έφεσή της να γράφει ποιήματα, στηρίζει τον απολυμένο πια, τυραννισμένο από τον εφιάλτη του πολέμου, φοβούμενο το ρατσισμό άντρα. Στην άθλια καμαρούλα όπου ζουν, μια μέρα, από λάθος, μπαίνει ένας ντόπιος, ένας φτωχός υπάλληλος ταχυδρομείου, χωρισμένος από τη γυναίκα του και με κακές μνήμες από τον βάναυσο πατέρα του. Εντρομος ο Ιρακινός επιτίθεται στον «εισβολέα», τον δένει και τον απειλεί με ένα σουγιαδάκι. Παρά τις παρακλήσεις της γυναίκας να αφήσει τον ξένο να φύγει, ο Ιρακινός κάνει τη δική του «τζιχάντ». Επιβάλει στον ξένο να μάθει βασικά στοιχεία της ιστορίας του πανάρχαιου πολιτισμού, ποιήματα αυτού του πολιτισμού και να προφέρει λέξεις της ιρακινής γλώσσας. Αυτή η «τζιχάντ» διεκδικεί το σεβασμό των Ευρωπαίων απέναντι στον μακραίωνο καταστρεφόμενο σήμερα, αραβικό πολιτισμό και οδηγεί στην αλληλοκατανόηση των δύο αντρών. Εξάλλου, δυστυχισμένοι και θύματα αυτής της κοινωνίας είναι και οι δύο. Αλλά μεγαλύτερο θύμα - και των ίδιων - γίνεται η γυναίκα, η οποία, καθώς τη διεκδικούν ερωτικά και οι δύο, παίζοντας την τύχη της σε μια παρτίδα σκάκι, εκείνη προσβεβλημένη φεύγει κρυφά, εγκαταλείποντας και τον αγαπημένο της Ιρακινό. Το έργο ευτύχησε καθ' όλα. Με τη λιτά ευρηματική, ρεαλιστική και αισθαντική σκηνοθεσία της Ασπας Τομπούλη. Με τα αρμόζοντα, «φτωχά» σκηνικά και κοστούμια της Μαρίας Κονομή. Με την ατμοσφαιρικότητα της μουσικής του Νίκου Βίττη και των φωτισμών του Τάσου Παλαιορούτα. Μα προπάντων με την ευαισθησία, τη γλυκύτητα, την πηγαία ανθρωπιά, την υποκριτική χάρη της Κάτιας Γέρου, αλλά και τις αψεγάδιαστες, πολύ καλές ερμηνείες των Βασίλη Κουκουλάνι (ελληνοϊρανικής καταγωγής ηθοποιός) και Μάνου Ζαχαράκου. Ενα έργο και μια παράσταση που αξίζει μεγάλης ανταπόκρισης του κοινού.

Το 1909 ο «θεμελιωτής» της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας Γρηγόριος Ξενόπουλος, έγραψε τη «Ραχήλ». Ο Ξενόπουλος, ίσως λόγω της αναζωπύρωσης του τουρκικού εθνικισμού, εμπνεόμενος από την - πιθανότατα προβοκατόρικη - δολοφονία, το 1891, στην Κέρκυρα ενός «εβραιόπουλου» από «χριστιανό» που έμεινε άγνωστος, δολοφονία που προκάλεσε αιματηρή σύγκρουση μεταξύ Εβραίων και χριστιανών, κι ας αποδείχτηκε τελικά ότι το παιδί ήταν χριστιανόπουλο, δολοφονία που επέδρασε και στη γενέτειρα του Ζάκυνθο, έγραψε αυτό το έργο, καταδικάζοντας και ψυχαναλύοντας τον παραλογισμό οποιουδήποτε θρησκευτικού, φυλετικού, ρατσιστικού φανατισμού και καταδεικνύοντας τις ολέθριες συνέπειές του. Ο Ξενόπουλος τοποθετεί το μύθο του στη Ζάκυνθο, όπου ενώ χριστιανοί και Εβραίοι ζούσαν πάντα ειρηνικά, εξαιτίας των γεγονότων της Κέρκυρας, ο αναίτιος φανατισμός ρημάζει δύο οικογένειες σκοτώνει την ερωτευμένη εβραιοπούλα Ραχήλ, με σφαίρα, μάλιστα, του αδελφού της που στόχο είχε τον χριστιανό αγαπημένο της. Ο Ξενόπουλος δεν κάνει διακρίσεις. Καταγγέλλει τα συμπτώματα φανατισμού και από τις δύο πλευρές, τη βλακώδη, άκριτη αποδοχή φημών, αλλά και δημοσιευμάτων που καλλιεργούν το φανατισμό. Το διαχρονικό και επίκαιρο μήνυμα, αλλά και τις δραματουργικές αρετές του έργου - τη μαστοριά στην πλοκή και στο πλάσιμο των χαρακτήρων, υπηρέτησε η λιτά ρεαλιστική, μετρημένα εκσυγχρονιστικής αισθητικής αντίληψης και εύστοχα σχολιαστική ως προς το ρόλο του Τύπου, σκηνοθεσία της Ελένης Σκότη, με τη συμβολή των Ελένης Μανωλοπούλου (κοστούμια) Γιώργου Χατζηνικολάου (σκηνικά), Μάριου Στρόφαλη (μουσική) και οι γενικά αξιόλογες ερμηνείες. Με καλύτερες των Χάρη Τσιτσάκη, Υβόννης Μαλτέζου, Γιάννη Λεάκου, Θωμά Παπάζογλου και κυρίαρχη την άμεση, με αλήθεια και σκηνική χάρη ερμηνεία της ελπιδοφόρας νέας ηθοποιού Αννίτας Κούλη.

Ο Ακης Δήμου, αναμφίβολα, είναι ταλαντούχος δραματουργός, ανοιχτός αισθητικά. Εχει δώσει πολύ καλά δείγματα κυρίως νατουραλιστικής, ρεαλιστικής και λυρικής γραφής, αλλά και υπερρεαλιστικής. Το νέο του έργο «Η νύχτα των μυστικών», όμως, μοιάζει αμήχανο, θολό αισθητικά, μπερδεμένο θεματολογικά. Ισως, έφταιξε ότι δεν ήταν ένα αυτόφωτο και αυτόγραφο έργο, αλλά προϊόν της διαδικασίας των δοκιμών, της συνεργασίας με τη σκηνοθέτρια Ελλη Παπακωνσταντίνου, της οποίας στόχος δεν ήταν η θεματολογική και αισθητική σαφήνεια αλλά μιας ακραίας εντυπωσιοθηρίας υπερρεαλιστικό θέαμα. Το έργο και η παράσταση, ουσιαστικά χωρίς ειρμό, υποτίθεται ότι αλληγορεί, ότι βλέπει τη ζωή ως «σκηνή» τσίρκου. Οι άνθρωποι, οι σκέψεις, οι πράξεις, οι επιθυμίες και οι σχέσεις τους - ερωτικές, οικογενειακές, φιλικές, επαγγελματικές - ακροβατούν επικίνδυνα, παράλογα, ασυνάρτητα, κωμικοτραγικά, εκτροχιασμένα, καταστροφικά και αυτοκαταστροφικά, σαν να βρίσκονται μέσα σ' ένα σκοτεινό, λαβυρινθώδες τσίρκο, έρμαια ενός γέρου διαφθορέα, ηδονιστή και εκμαυλιστή ψυχών και σωμάτων «μάγου». Σ' αυτό το «τσίρκο» θα βρεθούν δυο σύζυγοι και θα συνειδητοποιήσουν τη συντριμμένη σχέση τους και το τέλος της, με τον εκμαυλισμό της γυναίκας από το «μάγο». Τον εντυπωσιοθηρικό, μεταμοντέρνα υπερρεαλιστικό σκηνοθετικό στόχο εξυπηρέτησαν τα μέγιστα το σκηνικό και, κυρίως, τα κοστούμια (Κέννι Μακ Λέλλαν), η ποικίλων ήχων και ακουσμάτων ζωντανή μουσική (Δημήτρης Καμαρωτός), η εκφραστική «ροκ» κινησιολογία (Κωνσταντίνος Ρήγος), οι σκιώδεις φωτισμοί (Κατερίνα Μαραγκουδάκη). Χαρακτηριστικός εκφραστής της σκηνοθετικής πρόθεσης ήταν η εντυπωσιοθηρική ερμηνευτική παρουσία του (μουσικού) Blaine Reininger, με την ιδιαιτερότητα της «όψης» του, το τραγούδι, και τον έντονα ξενικό λόγο του. Η σκηνοθεσία οφείλει πολλές χάριτες στους άξιους ηθοποιούς Θόδωρο Κατσαφάδο, Λαέρτη Βασιλείου, Πέγκυ Τρικαλιώτη, Θανάση Ευθυμιάδη, Αθηνά Μαξίμου, γιατί απόλυτα πειθαρχημένοι της «κατέθεσαν» το μέγιστο των υποκριτικών δυνατοτήτων τους.

Στο χώρο τέχνης «Εκβασις», ο θίασος «Σκαραβαίοι» που δημιούργησε ο Κώστας Φαρμασώνης, σε δική του σκηνοθεσία, παρουσιάζει μια σύνθεση παραδοσιακών σατιρικών, με φαρσικές καταστάσεις, παραμυθιών της Μάνης, υπό το γενικό τίτλο «Ο διάβολος στην μποτίλια». Πρόκειται για τα επιλεγμένα από τις συλλογές των Γιάννη Μανιατέα και Κυριάκου Δ. Κάσση, παραμύθια «Η παπαδιά ήθελε να στραβοκουφιαστεί ο παπάς της», «Οι τρεις σπανοί», «Ο Γιάννης κι η Μαρία», «Ο διάβολος στην μποτίλια», «Και τις δυο και γρήγορα». Παραμύθια με θεματολογική και μυθοπλαστική συνάφεια, με τους χυμούς της μανιάτικης διαλέκτους, με την καυστικότητα και αμεσότητα του πηγαίου λαϊκού χιούμορ, που λαογραφούν και ηθογραφούν την αλλοτινή μανιάτικη κοινωνία, με σατιρικό επίκεντρο την κουτοπονηριά, τις προλήψεις, φαντασιώσεις, έρωτες, μοιχείες, και άλλες «διαβολιές» του παπαδαριού, παπάδων και παπαδιών. Στο μικρό πατάρι του χώρου, με «φτωχά» μέσα - σκηνικό Κώστα Κουρμουλάκη, κοστούμια Εμμανουέλας Κρουκόβσκι - Τζωρτζίνας Κωστοπούλου, μουσική Γιάννη Ψειμάδα, κινησιολογία Βασίλη Μυριανθόπουλου, φωτισμούς Αλέξη Κοέν - τα παραμύθια, η γλώσσα τους και η σκηνοθεσία συνθέτουν ένα πραγματικά ευφρόσυνο θεατρικό «παιχνίδι», χάρη πρωτίστως στο μεταμορφωτικό υποκριτικό κέφι όλων των ηθοποιών: Γιάννης Νικολάου, Ζαχαρένια Κληματσάκη, Διονύσης Ποταμίτης, Βίκυ Κουκούτση, Κώστας Αυλωνίτης, Δημήτρης Λύρας, Χριστίνα Πλατανιώτη, Νικόλας Φραγκουδάκης.