Κυριακή 23 Μάρτη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 26
ΔΙΕΘΝΗ
ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΟ ΙΡΑΝ
Αποτελέσματα με πλήθος σεναρίων

Συγκεχυμένο παραμένει το πολιτικό τοπίο στο Ιράν, περίπου μία εβδομάδα μετά τις βουλευτικές εκλογές της περασμένης Παρασκευής. Η ροή των αποτελεσμάτων, αργή ως συνήθως, δεν είχε ολοκληρωθεί μέχρι την Τετάρτη, οπότε άρχισαν οι εβδομαδιαίες αργίες για τη γιορτή της μουσουλμανικής Πρωτοχρονιάς. Παρ' όλα αυτά, το υπουργείο Εσωτερικών προέβη σε ανακοινώσεις περί «θριαμβευτικής επικράτησης» των υποστηρικτών του Προέδρου Αχμαντινετζάντ, γεγονός που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις τόσο στο «μεταρρυθμιστικό» στρατόπεδο, αλλά και στους κόλπους μερίδας των «συντηρητικών», καθώς εκτίμησαν ότι δεν τηρήθηκε η, έστω και τυπική, ουδετερότητα.

Σύμφωνα με τα, μέχρι στιγμής, αποτελέσματα, από τις 290 έδρες του κοινοβουλίου, τουλάχιστον 70 θα καταληφθούν μετά τη διενέργεια επαναληπτικών γύρων, τον Απρίλη και το Μάη. Με βάση το σύνταγμα της ισλαμικής δημοκρατίας, ένας υποψήφιος για να εκλεγεί κατευθείαν θα πρέπει να εξασφαλίσει το 25% των ψήφων της εκλογικής του περιφέρειας. Σε αρκετές περιοχές εκκρεμούν ενστάσεις και αιτήματα επανακαταμέτρησης.

Επίσης, δεν έχει αποσαφηνιστεί τι ακριβώς έχει συμβεί με τις 30 έδρες της περιφέρειας της Τεχεράνης. Οι ιρανικές αρχές ανακοίνωσαν ότι οι 19 καταλαμβάνονται από υποστηρικτές του Προέδρου και ότι οι υπόλοιπες θα κριθούν σε επαναληπτικούς γύρους. Ενσταση - διαμαρτυρία προς τον Ανώτατο Θρησκευτικό ηγέτη, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, έχουν υποβάλει δύο διαφορετικές «μεταρρυθμιστικές» παρατάξεις, τονίζοντας ότι δε λήφθηκαν υπόψη οι 170.000 άκυρες ή λευκές ψήφοι, οι οποίες ουσιαστικά μειώνουν τον αριθμό των εκλεγέντων βουλευτών σε 11.

Πρώτα αποτελέσματα

Με δεδομένες τις προαναφερόμενες «εμπλοκές», έχουν, μέχρι στιγμής, εκλεγεί 113 «συντηρητικοί» βουλευτές, 31 «μεταρρυθμιστές» και 39 ανεξάρτητοι, ενώ πέντε έδρες, όπως προβλέπεται από το σύνταγμα, καταλαμβάνουν εκπρόσωποι της εβραϊκής, της ζωροαστρικής και της χριστιανικής κοινότητας. Αν τα αποτελέσματα δίνουν την εντύπωση ενός «ξεκαθαρισμένου» πολιτικού τοπίου, η κατάσταση δεν είναι ακριβώς έτσι.

Καταρχάς, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι στην ιρανική πολιτική σκηνή, όταν χρησιμοποιούνται οι όροι «μεταρρυθμιστές» ή «συντηρητικοί», αναφέρονται πάντα σε υποστηρικτές του καθεστώτος της ισλαμικής δημοκρατίας και πιστούς στην αρχή του Ανώτατου Θρησκευτικού ηγέτη. Είναι δεδομένο ότι πολιτικές δυνάμεις, όπως παραδείγματος χάριν το κόμμα Τουντέχ του Ιράν, που δεν αποδέχονται τις αρχές αυτές, δε συμμετέχουν στις εκλογές.

Με κριτήριο, ακριβώς, τη δεδηλωμένη πίστη στο Ισλάμ και στις αρχές της ισλαμικής δημοκρατίας, το Συμβούλιο των Φρουρών, ένα όργανο που αποτελείται από διορισμένους από τον Ανώτατο Θρησκευτικό Ηγέτη νομοδιδασκάλους, κρίνει τις υποψηφιότητες. Ετσι, σε αυτές τις εκλογές, αποκλείστηκαν περισσότεροι από 1.700 υποψήφιοι, κυρίως προσκείμενοι στη «μεταρρυθμιστική» πτέρυγα, πολλοί εξ αυτών επί χρόνια βουλευτές, όπως ο πρώην αντιπρόεδρος της βουλής και αδελφός του Προέδρου Χαταμί, Ρεζά.

«Δίχασε» τους «συντηρητικούς» ο Αχμαντινετζάντ

Το κλίμα δεν είναι τόσο «αρμονικό» όσο παρουσιάζεται ούτε μεταξύ των λεγόμενων «συντηρητικών». Από τις σίγουρες 113 έδρες, που καταλήφθηκαν από τη «συντηρητική» πτέρυγα, λιγότερες από 70 φέρονται να ανήκουν σε βουλευτές που πρόσκεινται στον Πρόεδρο Αχμαντινετζάντ. Οι υπόλοιπες ελέγχονται από παρατάξεις που χαρακτηρίζονται ως «μετριοπαθείς συντηρητικές», των οποίων εκπρόσωποι έχουν ανοιχτά έρθει σε αντιπαράθεση με την τακτική που ο Πρόεδρος έχει ακολουθήσει στην εξωτερική πολιτική, ιδιαίτερα όσον αφορά στο πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας, αλλά κυρίως έχουν επικρίνει την, ασκούμενη στο εσωτερικό, πολιτική.

Πιο συγκεκριμένα, η «μετριοπαθής συντηρητική» αντιπολίτευση επικρίνει τον Αχμαντινετζάντ για το ύφος και τη ρητορική που έχει ακολουθήσει απέναντι στη Δύση, ως προς το πυρηνικό πρόγραμμα, κατηγορώντας τον για επιπολαιότητα και ανευθυνότητα.Υποστηρίζουν σαφώς τη συνέχιση του προγράμματος, εκτιμούν, όμως, ότι οι δηλώσεις του έχουν οξύνει, άνευ λόγου, τα πνεύματα και έχουν οδηγήσει το Ιράν να υποστεί περισσότερες κυρώσεις και απαγορεύσεις.

Πολύ σκληρότερη είναι η κριτική τους απέναντι στις επιλογές του Προέδρου στην εσωτερική πολιτική. Αν και εκλέχτηκε υποσχόμενος αντιμετώπιση της φτώχειας, ο Αχμαντινετζάντ, κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, κατάφερε απλώς να οξύνει περαιτέρω τις ανισότητες και τη δυσαρέσκεια. Ο πληθωρισμός, επισήμως, έχει φτάσει το 18%, με ανεπίσημες εκτιμήσεις να τον φέρνουν στο 30%, ενώ στον τομέα των ακινήτων έχει ξεπεράσει το 70%. Η ανεργία παραμένει στο 15% με τάσεις ανόδου, η αγοραστική δύναμη των Ιρανών έχει μειωθεί και η απόφαση επιβολής πλαφόν στην κατανάλωση βενζίνης, αλλά και πετρελαίου, γεγονός που έγινε ιδιαίτερα αισθητό κατά τη διάρκεια του φετινού κρύου χειμώνα, έχει προκαλέσει λαϊκή οργή στους κατοίκους μιας χώρας που διαθέτει τα δεύτερα, παγκοσμίως, ενεργειακά αποθέματα!

Πολλοί αναλυτές εκτιμούσαν ότι το νέο κοινοβούλιο, όπως φαίνεται να διαμορφώνεται, κάθε άλλο παρά «φιλικά προσκείμενο» προς τον Πρόεδρο είναι, ασχέτως των πρώτων εντυπώσεων. Μια ρήξη μεταξύ των δύο «τάσεων» των λεγόμενων «συντηρητικών» δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως αδιανόητη. Μάλιστα, ως μια πρώτη, τέτοιου είδους, δοκιμασία αναμένεται να είναι η εκλογή νέου Προέδρου της Βουλής. Η «πλευρά» Αχμαντινετζάντ υποστηρίζει την επανεκλογή του Γκολάν - Αλί Χαντάντ Αντελ, που θεωρείται ο άνθρωπος πίσω από τις περισσότερες αποφάσεις του Προέδρου. Η «μετριοπαθής πλευρά», ήδη, προαναγγέλλει ότι θα υποστηρίξει τον, πρώην επικεφαλής διαπραγματευτή για το πυρηνικό πρόγραμμα, Αλί Λαριτζάνι, που εκλέχτηκε με 76% των ψήφων στην ιερή πόλη Κομ. Στο πλευρό του Λαριτζάνι, αν και όχι τυπικά, έχει ταχθεί και ένας άλλος «ισχυρός» άνδρας της χώρας: ο δήμαρχος της Τεχεράνης Μουχάμαντ Μπάκερ Καλιμπάφ, που έχει, πολλάκις, ανοιχτά επικρίνει τις επιλογές Αχμαντινετζάντ.

Σενάρια ενόψει των προεδρικών

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν πιθανό το ενδεχόμενο, μέσα στους επόμενους μήνες, να δημιουργηθεί κάποιου είδους «συμμαχία» μεταξύ των «μεταρρυθμιστών» και των «μετριοπαθών συντηρητικών», μεταξύ των οποίων αναμένεται ότι θα «μοιραστούν» και οι ανεξάρτητοι βουλευτές. Οπως διαμήνυαν συνεργάτες του Λαριτζάνι, στόχος είναι, καταρχάς, «να περιοριστεί το μονοπώλιο της λήψης κομβικών αποφάσεων από τον Πρόεδρο, τακτική που ούτως ή άλλως παραβιάζει τις αρχές της ισλαμικής δημοκρατίας». Αν, όντως, υπάρξει τέτοια εξέλιξη, δεν αποκλείεται στις προεδρικές εκλογές του 2009 ο Αχμαντινετζάντ να βρει απέναντί του τους ισχυρούς αντιπάλους, που προς το παρόν προσωποποιούνται στους Λαριτζάνι και Καλιμπάφ, οι οποίοι θα έχουν καταφέρει να προσεταιριστούν την υποστήριξη και των «μετριοπαθών».

Οι τελευταίοι, πάντως, δε φαίνονται προς στιγμήν να είναι, ακόμη, σε θέση να επανέλθουν δυναμικά στο προσκήνιο μετά την απογοήτευση που προκάλεσε η προεδρία Χαταμί στον ιρανικό λαό, ο οποίος τον ψήφισε μαζικά καταγράφοντας τα εντυπωσιακότερα ποσοστά συμμετοχής σε εκλογικές διαδικασίες, για να συνειδητοποιήσει, στην πορεία της θητείας του, αυτό που επισήμαινε και το κόμμα Τουντέχ: Οτι, δηλαδή, όσο εύηχες και αν είναι οι διακηρύξεις, αν τα θεμέλια του ισλαμικού καθεστώτος δεν αμφισβητούνται, τα περιθώρια «μεταρρυθμίσεων» ως προς τα δικαιώματα των πολιτών είναι πεπερασμένα. Η απογοήτευση αυτή καταγράφηκε, για άλλη μια φορά, στην εντυπωσιακή αποχή που έφτασε το 40%.Ακόμη όμως και όσοι δεν προσήλθαν καν στις κάλπες, διαμήνυαν, όπως μεταδίδουν ακόμη και δυτικά ΜΜΕ, ότι ο ιρανικός λαός «δεν έχει ανάγκη κανέναν εξωτερικό προστάτη» για να βελτιώσει την καθημερινότητά του και να αλλάξει την κατάσταση στη χώρα του. Ισως, επειδή αυτή η αντίληψη είναι ευρέως διαδεδομένη και στους αντιπάλους του ισλαμικού καθεστώτος, οι αμερικανικές απόπειρες (με ραδιοφωνικούς σταθμούς, «προγράμματα δημοκρατίας» και μη κυβερνητικές οργανώσεις) να έχουν, μέχρι στιγμής, αποτύχει παταγωδώς.


Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ