Στο πλαίσιο της ενημέρωσης και της εκπαίδευσης των νέων σκακιστών και σκακιστριών, παρουσιάζουμε σήμερα ορισμένους, ίσως άγνωστους για αρκετούς, κανόνες και στοιχεία του σκακιού, τα οποία θα βοηθήσουν στη βελτίωση του παιχνιδιού. Ξεκινάμε με την «αιχμαλωσία κατά τη διέλευση», μια ειδική κίνηση γνωστή και ως «αν πασάν». Απαραίτητη προϋπόθεση για την «αιχμαλωσία» είναι να έχουν φτάσει τα μαύρα πιόνια στην οριζόντια 4. Ας διαλέξουμε το «γ4». Τώρα, αν τα λευκά παίζουν «β4» ή «δ4», ο μαύρος μπορεί να αιχμαλωτίσει το β4 ή το δ4 παίζοντας το πιόνι του στο «β3» ή στο «δ3»!

Το ίδιο γίνεται και με τα λευκά, αλλά πρέπει να έχουν φτάσει στην οριζόντια 5. Ας διαλέξουμε το «ζ5». Τώρα αν τα μαύρα παίξουν «ε5» ή «η5», ο λευκός μπορεί να παίξει «ε6» ή «η6» και να πάρει το πιόνι.

Ενας άλλος κανόνας είναι το Πατ, το οποίο δεν έχει καμία σχέση με το Ματ. Συχνά, παίκτες με χαμηλό ΕΛΟ, δημιουργούν προϋποθέσεις για Πατ για να κερδίσουν ΕΛΟ με την ισοπαλία που παραχωρεί ο κανονισμός. Για να γίνει το Πατ, πρέπει ο αδύναμος Ρουά, να μην απειλείται με «σαχ», να μην έχει άλλη, επιτρεπτή ή όχι, κίνηση και όπου και να παίξει ο Ρουά είναι εκτεθειμένος.

Ενα μικρό παράδειγμα:

Λευκά: Ρδ6, Στρ. γ6. Μαύρα: Ρβ8.

1. γ7+; (το σωστό ήταν 1. Ρδ7!). 1... Ργ8! 2. ~ και Πατ. (ισοπαλία).

Στη θέση του διαγράμματος αυτού του κειμένου, εκτός από το Ματ σε τρεις (3) κινήσεις, παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον και τα στοιχεία Στρατηγικής, δηλαδή η ποιοτική τοποθέτηση των κομματιών του μαύρου, το κάρφωμα του ίππου «η1», ο έλεγχος της ανοιχτής στήλης «ε» από τους μαύρους πύργους, που επιτρέπουν άμεσα τακτικά χτυπήματα, δηλαδή θυσία υλικού. Θα σας βοηθήσει επίσης το στοιχείο τακτικής «Απομάκρυνση»! Παίζουν τα μαύρα.