Δυο εξαιρετικά βιβλία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Πόλις».

Αρχίζουμε με το μυθιστόρημα του Σεμπάστιαν Μπάρι: «Μακριά, πολύ μακριά». Ο διάσημος Ιρλανδός συγγραφέας αποτίει φόρο τιμής στους στρατιώτες χωρίς πατρίδα, στα νεαρά παιδιά που έστειλε στον πόλεμο ο βασιλιάς... για να σφαγιαστούν, να ακρωτηριαστούν ή να ζουν σαν πεθαμένοι. Τρελαμένοι.

Ιρλανδία 1914, η χώρα διεκδικεί την αυτοδιάθεσή της και ένας κοντούλης δεκαοκτάχρονος κατατάσσεται εθελοντικά στο βρετανικό στρατό. Εθελοντικά ναι, όσο κι αν αυτό ακούγεται τρελό. Κι αυτή την απόφαση θα την πάρει για να χαροποιήσει τον πανύψηλο αστυνομικό πατέρα του που είναι αφοσιωμένος ολόψυχα στον βασιλιά. Ενα μονάρχη που δεν είναι καν δικός του. Ο νεαρός πολεμά για να νιώθει ασφαλής η κοπέλα του. Ποια κοπέλα του; Η κοπέλα έχει γίνει σύζυγος κάποιου άλλου, έχει γίνει μητέρα. Δεν τον πρόδωσε, απλώς έτσι ήρθαν τα πράγματα...

Ο απελπισμένος και τραυματισμένος νεαρός πολεμά, για να ευχαριστήσει τον βασιλιά... Ποιον βασιλιά; Για να προστατεύσει την πατρίδα του. Ποια πατρίδα; Η πατρίδα του διχάζεται, τεμαχίζεται, επαναστατεί και, φυσικά, τον περιφρονεί... Ο μικροκαμωμένος θα θαφτεί σε ξένη, αφιλόξενη γη.

Συνεχίζουμε με το «Το μάταιο χθες» του Ισαάκ Ρόσα (1974). Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με ένα ακόμα βιβλίο γύρω από το πρόσφατο παρελθόν της Ισπανίας, που αναφέρεται στη διάρκεια των μεγάλων φοιτητικών ταραχών εναντίον της δικτατορίας του Φράνκο. Δεν είναι η λεπτομερής και ανατριχιαστική περιγραφή στις μεθόδους της αστυνομίας, στα βασανιστήρια, στον εξευτελισμό και στον τρόμο μιας ολόκληρης χώρας, είναι κάτι πολύ περισσότερο. Είναι ένας στοχασμός πάνω στις εκδοχές της συγγραφής ενός μυθιστορήματος και πώς μπορεί να διαχειριστεί ο συγγραφέας το υλικό που έχει ή που δεν έχει!

Το «Μάταιο χθες» δεν είναι μόνον ένα πολιτικό, ιστορικό, δραματικό μυθιστόρημα, είναι και μια λογοτεχνική αναζήτηση, μια ηθική έρευνα που μας εφιστά την προσοχή στις παγίδες της συναισθηματικής μνήμης.