Στη νομιμοποίηση του τερατουργήματος της εργατοκτόνας Οδηγίας Μπολκεστάιν προχωρά η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αφού το σχετικό νομοσχέδιο που κατέθεσε χτες στη Βουλή διατηρεί την αντιδραστική ουσία της Οδηγίας που προκάλεσε σάλο σ' ολόκληρη την Ευρώπη και η οποία σηματοδοτεί τη δυνατότητα μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων να δραστηριοποιηθούν στους κλάδους των υπηρεσιών, ενώ παράλληλα απειλεί να τινάξει στον αέρα το εθνικό πλαίσιο εργασιακών σχέσεων, στο όνομα της κερδοφορίας των επιχειρήσεων της ΕΕ, που θέλουν να αποκτήσουν έδρα λειτουργίας σε μια άλλη χώρα της Ενωσης.

Στην εισηγητική έκθεση αναφέρεται ότι με την ενσωμάτωση της Οδηγίας στο εθνικό δίκαιο «στο μέτρο του δυνατού δε θίγεται το ποινικό δίκαιο, το εργατικό δίκαιο, τα θεμελιώδη συνδικαλιστικά δικαιώματα, οι διατάξεις του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου, εθνικές και κοινοτικές, ιδίως αυτές που αναφέρονται στην προστασία του καταναλωτή και οι εθνικές διατάξεις περί απασχόλησης, που περιλαμβάνονται σε συλλογικές συμβάσεις εργασίας». Η διατύπωση και μόνο περί «μέτρου του δυνατού» υποδηλώνει τη δυνατότητα που τελικά έχουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι να διεκδικήσουν και να εφαρμόσουν στη χώρα εγκατάστασης τις αρχές, το δίκαιο, τα μεροκάματα, τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις και τις άλλες συνθήκες εργασίας που ισχύουν στις χώρες προέλευσης.

Αντιφάσκοντας με τις θέσεις αυτές, σε άλλο σημείο της εισηγητικής έκθεσης αναφέρεται ότι «ιδιαίτερα σημαντική είναι η πρόβλεψη στο τελικό κείμενο της Οδηγίας ότι, σε περίπτωση διασυνοριακής παροχής υπηρεσιών με απόσπαση εργαζομένων, θα εφαρμόζονται πλήρως οι διατάξεις της Οδηγίας 96/71/ΕΚ ότι δηλαδή το εφαρμοστέο εργατικό δίκαιο θα είναι αυτό της χώρας υποδοχής και όχι εκείνο της χώρας προέλευσης».

Ανεξάρτητα, πάντως, από τις όποιες... αντιφάσεις του κειμένου, με τη συγκεκριμένη Οδηγία επέρχεται ένα αποφασιστικό χτύπημα στις συλλογικές συμβάσεις των εργαζομένων, στα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Παράλληλα, δημιουργείται το κατάλληλο έδαφος που θα επιτρέψει σε μερικές εκατοντάδες ευρωπαϊκές πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στο τεράστιο χώρο της παροχής υπηρεσιών, να εξαπλωθούν και να κυριαρχήσουν σε βάρος των εκατομμυρίων μικρομεσαίων επιχειρήσεων που λειτουργούν σήμερα επί ευρωπαϊκού εδάφους. Το διακύβευμα είναι σημαντικό, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο τριτογενής τομέας (υπηρεσίες) αντιστοιχεί σήμερα στο 70% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, ενώ απασχολείται σ' αυτόν η πλειοψηφία των εργαζομένων, καθώς ο πρωτογενής και ο δευτερογενής τομέας εμφανίζουν τάσεις υποχώρησης.

Το σημαντικότερο είναι ότι στην πράξη οι πολυεθνικές εταιρείες εφαρμόζουν την Οδηγία στην αρχική της μορφή και όταν υπάρξουν αντιδράσεις (από συνδικάτα ή άλλους φορείς) καταφεύγουν στο ευρωπαϊκό δικαστήριο με το επιχείρημα ότι τα περί προστασίας των συλλογικών συμβάσεων και του εργατικού δικαίου στις χώρες υποδοχής αντιβαίνουν την ψηφισμένη στη Συνθήκη του Μάαστριχτ «ελευθερία» της κίνησης των εργαζομένων εντός του κοινοτικού χώρου. Και μέχρι σήμερα, οι προσφυγές αυτές της εργοδοσίας έχουν δικαιωθεί.

Σύμφωνα με το σχετικό Σχέδιο Νόμου, παρεκκλίσεις από την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών ισχύουν για τις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος. Ως τέτοιες θεωρούνται:

Οι ταχυδρομικές υπηρεσίες, τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας, το φυσικό αέριο, διανομή και παροχή ύδατος, επεξεργασία αποβλήτων, προστασία φυσικών προσώπων από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η παροχή υπηρεσιών από δικηγόρους, η δικαστική είσπραξη οφειλών, η εφαρμογή των συστημάτων Κοινωνικής Ασφάλισης, τα δικαιώματα πνευματικής υπηρεσίας κλπ. Εξαιρούνται επίσης υπηρεσίες που αφορούν τους τομείς της δημόσιας τάξης, της δημόσιας ασφάλειας, της δημόσιας υγείας και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Η απελευθέρωση υπηρεσιών ισχύει για τις υπηρεσίες παροχής συμβούλων σε θέματα διοίκησης και διαχείρισης, υπηρεσίες πιστοποίησης και δοκιμών, διαχείρισης εγκαταστάσεων, διαφήμισης, πρόσληψης εμπορικών πρακτόρων, υπηρεσίες σχετικά με τα δικαιώματα πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας, επαγγελματικές υπηρεσίες (υπηρεσίες δικηγόρων, μηχανολόγων, τοπογράφων, κτηνιάτρων), μεσιτικών γραφείων, διανεμητικού εμπορίου, εκπαίδευσης και κατάρτισης, οργάνωση εμπορικών εκθέσεων, ενοικίαση αυτοκινήτων και λίζινγκ, υπηρεσίες τουριστικών γραφείων και ξεναγών, αναψυχής, αθλητικών κέντρων, πάρκων αναψυχής, σχολών οδηγών, ιδιωτικών μουσείων, βιβλιοθηκών θεάτρων κλπ.