Τα γεύματά μας είναι πραγματικός εφιάλτης. Κανείς δε γνωρίζει τι τρώει και τα πιάτα μας μοιάζουν με ρώσικη ρουλέτα. Είτε τρώμε κρέας, είτε λαχανικά και φρούτα, είτε ψάρια, είναι άγνωστο και από πού προέρχονται και το περιεχόμενό τους. Αγνώστου πατρός και μητρός κι όποιον πάρει ο χάρος. Οι νόμοι της αγοράς, γαρ!

Το ζήτημα είναι, τι κάνουμε; Γιατί, αν περιμένουμε να δώσουν λύσεις οι αρμόδιες υπηρεσίες, τότε χαιρετίσματα. Ο κανόνας «δεν παρεμβαίνουμε στην αγορά» είναι απαραβίαστος. Οσο για την υγεία των καταναλωτών, υπάρχει και η «υγειονομική» περίθαλψη(;). Κλέφτες θα γίνουν οι άνθρωποι; Δεν πρέπει να έχουν κι αυτοί το κάτι τι τους και την πελατεία τους;

Εχουμε αναφερθεί ξανά στο ότι μια απάντηση - έστω και μακροπρόθεσμη - είναι η Βιολογική Γεωργία, που μπορεί να εξασφαλίσει μη δηλητηριασμένα τρόφιμα και να μας απαλλάξει από μολυσμένα και μεταλλαγμένα προϊόντα, που μας ταΐζουν. Ομως, ο δρόμος είναι μακρύς και κοπιαστικός, μια και συναντά τεράστιες δυσκολίες. Τα συμφέροντα είναι τεράστια και οι πολυεθνικές τροφίμων αντιδρούν με κάθε τρόπο και μέσο προς μια τέτοια κατεύθυνση. Ομως, με σταθερά βήματα, κυρίως στην Ευρώπη, μικροί καλλιεργητές στρέφονται προς αυτήν την κατεύθυνση και πολλοί καταναλωτές αναζητούν προϊόντα από βιοκαλλιέργειες, επιβάλλοντας ακόμα και σε μεγάλες αλυσίδες τροφίμων να τα βάλουν στα ράφια τους. Πριν μερικούς μήνες, είδε το φως της δημοσιότητας μια έρευνα από γερμανικό ερευνητικό ινστιτούτο, που παρουσίαζε την κατάσταση σε παγκόσμιο επίπεδο για τη Βιολογική Γεωργία. Τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά και όλα τείνουν στο συμπέρασμα ότι κάτι καλό πρέπει να αναμένουμε στον τομέα αυτό.

Στις αρχές της χρονιάς, η ΕΕ και οι 6 υπό ένταξη χώρες διέθεταν πάνω από 100.000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις Βιολογικής Γεωργίας, που μεταφράζονται με έκταση περίπου 30 εκατ. στρεμμάτων. Αν θέλουμε να αποκωδικοποιήσουμε ακόμα περισσότερο αυτούς τους αριθμούς, θα βλέπαμε ότι αντιστοιχούν στο 2% της συνολικής γεωργικής έκτασης και στο 1,5% των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Σε μερικές περιοχές, τα ποσοστά αυτού του τρόπου καλλιέργειας ξεπερνούν το 10% και φτάνουν ως το 50%, όπως στις ορεινές περιοχές της Αυστρίας. Μεγαλύτερη ανάπτυξη παρουσιάστηκε στις Σκανδιναβικές Χώρες και κάποιες Μεσογειακές. Η Ιταλία κατέχει τις περισσότερες εκτάσεις, σε αντίθεση με τη χώρα μας, όπου τα ποσοστά παραμένουν χαμηλά, αν και αυξάνονται. Αλλά και στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, παρουσιάζεται σημαντική αύξηση των καλλιεργειών αυτών. Να επισημάνουμε ότι υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα. Στην Αυστρία, λ.χ., οι εκτάσεις με βιολογικές καλλιέργειες καλύπτουν το 10%, ενώ στη Γερμανία το 2,5%.

Η αγορά των προϊόντων αυτών είναι ακόμα μικρή και λόγω της υψηλότερης τιμής και κυρίως εξαιτίας της μη πληροφόρησης των καταναλωτών. Ομως, προβλέπεται ότι μέχρι το 2005 το μερίδιό της θα κυμαίνεται μεταξύ του 5-10%. Η μεγαλύτερη αγορά στις χώρες της ΕΕ είναι η Γερμανία και σε ποσοστό η Δανία. Χώρες με αναπτυγμένο καταναλωτικό και οικολογικό κίνημα. Μεγάλη δυναμική παρουσιάζει και η Μεγάλη Βρετανία. Η Ιταλία, αν και παράγει μεγαλύτερες ποσότητες από τη Γερμανία, το 60% περίπου από αυτές εξάγονται.

Η διάθεση των προϊόντων οργανωμένα ξεκινά τη δεκαετία του εβδομήντα, μέσα από ειδικά καταστήματα υγιεινών τροφών, όμως η αύξηση της ζήτησης ανέτρεψε το σκηνικό. Σήμερα, πάνω από το 50% των προϊόντων αυτών στις χώρες του Βορρά, στη Γερμανία και την Ολλανδία διακινείται από τα σούπερ μάρκετ. Ομως, τα εξειδικευμένα καταστήματα εξακολουθούν να έχουν δεσπόζουσα θέση και δεν είναι λίγοι αυτοί που τα προτιμούν σε χώρες όπως η Δανία, η Βρετανία και η Σουηδία. Αλλά και στην Ελλάδα, στο Βέλγιο και την Ισπανία η διακίνηση γίνεται κυρίως μέσω εξειδικευμένων καταστημάτων.

Η συγκεκριμένη έρευνα του Γερμανικού Ινστιτούτου (Striftung Okologie & Landbau) καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η επιβολή τέτοιων προϊόντων στα μεγάλα καταστήματα θα αυξήσει την κατανάλωσή τους και η Βιολογική Γεωργία θα αποκτήσει άλλη δυναμική. Η ακριβής εικόνα της υπάρχουσας κατάστασης ως προς το τι ακριβώς διακινείται είναι εξαιρετικά περίπλοκη. Γενικά, πάντως, αυτό που φαίνεται είναι ότι η κυρίαρχη θέση καταλαμβάνεται από τα κηπευτικά και τα φρούτα και, δευτερευόντως, από το κρέας, το ψωμί και τα διάφορα κηπευτικά. Η μεγαλύτερη πρόκληση, πάντως, παραμένει η αύξηση της ποικιλίας των προϊόντων αυτών, η βελτίωση των δικτύων διανομής και, φυσικά, η αύξηση των καλλιεργειών. Ενα στοίχημα, που πρέπει να κερδηθεί και ιδιαίτερα σε χώρες, όπως η Ελλάδα, που διαθέτει και δυο συγκριτικά πλεονεκτήματα: Τις μικρές ιδιοκτησίες και το κλίμα.

Πηγή:

1. Περιοδικό ΔΗΩ τ. 14